Thường trực HĐND tỉnh Nghệ An năm 2025 Giữ vững 'nhịp điệu' dân cử trong vận hành chính quyền địa phương hai cấp

Điểm tựa tổ chức trong vận hành chính quyền địa phương hai cấp

Năm 2025 ghi dấu mốc chuyển đổi mô hình chính quyền địa phương theo tinh thần Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025, đặc biệt là việc cả nước chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp từ ngày 1/7/2025. Trước yêu cầu mới, việc UBTVQH ban hành Nghị quyết số 1678/NQ-UBTVQH15 về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã năm 2025 của tỉnh Nghệ An (có hiệu lực từ ngày 1/7/2025) đã đặt ra áp lực rất lớn về tiến độ, tính đồng bộ và sự thông suốt trong tổ chức, vận hành bộ máy ở cấp xã, phường.

Toàn cảnh Kỳ họp thứ 35, HĐND tỉnh Nghệ An Khóa XIII.

Trên cơ sở Nghị quyết số 203/2025/QH15 ngày 16/6/2025 của Quốc hội về sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp; Luật Tổ chức chính quyền địa phương số 72/2025/QH15; các văn bản hướng dẫn của UBTVQH và thông báo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về danh sách nhân sự đề nghị chỉ định, Thường trực HĐND tỉnh Nghệ An đã triển khai kịp thời các nhiệm vụ thuộc thẩm quyền, tạo nền tảng tổ chức vững chắc cho mô hình mới.

Điểm nhấn nổi bật là Thường trực HĐND tỉnh đã ban hành 260 nghị quyết chỉ định Chủ tịch, Phó Chủ tịch, Trưởng Ban của HĐND và Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND của 130 xã, phường, bảo đảm đúng tiến độ, đáp ứng yêu cầu về nhân sự. Song song đó, Thường trực HĐND tỉnh đã có văn bản đề nghị Thường trực HĐND các huyện, thành phố, thị xã rà soát, đề xuất việc chỉ định đại biểu HĐND cấp huyện, cấp xã nhiệm kỳ 2021–2026 làm đại biểu HĐND xã, phường mới nhiệm kỳ 2021–2026, qua đó ban hành thêm 130 nghị quyết chỉ định đại biểu HĐND cho 130 đơn vị xã, phường.

Đáng chú ý, thay vì chỉ tập trung “chốt” quyết định nhân sự, Thường trực HĐND tỉnh còn thiết lập cơ chế hỗ trợ vận hành thường xuyên: thành lập Bộ phận thường trực tiếp nhận, hướng dẫn, giải đáp về tổ chức bộ máy, hoạt động của HĐND cấp xã; lập nhóm Zalo kết nối Thường trực HĐND 130 xã, phường để nắm bắt vướng mắc, phản ánh và hướng dẫn kịp thời; đồng thời thiết lập đường link hệ thống văn bản, tài liệu, mẫu biểu phục vụ kỳ họp thứ nhất và kỳ họp thường lệ giữa năm 2025 của HĐND xã, phường. Đến nay, các kênh hỗ trợ này tiếp tục hoạt động hiệu quả, giúp giảm “độ trễ” trong vận hành mô hình mới và tạo sự thông suốt ngay từ cơ sở.

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Hoàng Nghĩa Hiếu phát biểu.

Có thể thấy, Thường trực HĐND tỉnh Nghệ An không chỉ “xử lý tình huống” khi mô hình thay đổi, mà chủ động tạo dựng nền tảng hỗ trợ lâu dài để cấp xã, phường vừa triển khai nhiệm vụ, vừa được hướng dẫn, tháo gỡ kịp thời ngay trong quá trình thực hiện.

Giữ vững guồng kỳ họp, giám sát và dân nguyện trong năm bản lề

Báo cáo của Thường trực HĐND tỉnh trình tại Kỳ họp thứ 35, HĐND tỉnh Khóa XVIII mới đây cho biết: trong năm 2025 (tính đến cuối tháng 11/2025), Thường trực HĐND tỉnh đã chỉ đạo chuẩn bị, tổ chức 9 kỳ họp HĐND tỉnh (gồm 1 kỳ họp thường lệ – Kỳ họp thứ 31 và 8 kỳ họp chuyên đề) để xem xét, thông qua 134 nghị quyết.

Các kỳ họp chuyên đề được tổ chức linh hoạt theo yêu cầu thực tiễn, kịp thời quyết định nhiều vấn đề quan trọng phục vụ phát triển và điều hành. Cụ thể, Kỳ họp thứ 26 thông qua 4 nghị quyết; Kỳ họp thứ 27 thông qua 6 nghị quyết; Kỳ họp thứ 28 thông qua 15 nghị quyết; Kỳ họp thứ 29 thông qua 1 nghị quyết; Kỳ họp thứ 30 thông qua 6 nghị quyết; Kỳ họp thứ 32 thông qua 8 nghị quyết; Kỳ họp thứ 33 thông qua 19 nghị quyết; Kỳ họp thứ 34 thông qua 2 nghị quyết...

Các đại biểu biểu quyết thông qua các Nghị quyết tại kỳ họp.

Riêng Kỳ họp thứ 31 – kỳ họp thường lệ giữa năm, HĐND tỉnh đã xem xét 27 báo cáo, thông qua 21 nghị quyết và tiến hành chất vấn 2 nhóm nội dung lớn, gắn trực tiếp với yêu cầu quản trị địa phương và đời sống xã hội: việc thực hiện các cơ chế, chính sách cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, khắc phục hạn chế và nâng cao Chỉ số PCI; công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, thực phẩm bẩn trên địa bàn tỉnh.

Theo đánh giá trong báo cáo, các khâu chuẩn bị và điều hành kỳ họp được thực hiện đúng trình tự, thủ tục và quy định pháp luật; đồng thời đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, như sử dụng phần mềm biểu quyết, hỗ trợ điều hành. Sau kỳ họp, công tác hoàn thiện, chỉnh lý, trình Chủ tịch HĐND tỉnh ký chứng thực nghị quyết bảo đảm tiến độ và chất lượng, tạo tính liên tục và khả năng thực thi cao.

Song hành với các kỳ họp, Thường trực HĐND tỉnh tổ chức 11 phiên họp thường kỳ hằng tháng để đánh giá kết quả tháng trước, triển khai nhiệm vụ tháng sau; xử lý các nội dung phát sinh giữa hai kỳ họp do UBND tỉnh trình và quyết định những vấn đề thuộc thẩm quyền. Mỗi phiên họp đều có kết luận và thông báo đến các cơ quan, tổ chức liên quan để triển khai thực hiện, qua đó giữ nhịp điều hành đều, không để khoảng trống giữa hai kỳ họp.

Đoàn giám sát việc thực hiện Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững do Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Như Khôi làm Trưởng đoàn làm việc tại các xã.

Một điểm nhấn trong năm 2025 là hoạt động giải trình – “kênh” giám sát mềm nhưng sâu, chú trọng vào việc xác lập cam kết và theo dõi kết quả đến cùng.

Năm 2025, Thường trực HĐND tỉnh đã ban hành kế hoạch và tổ chức 2 phiên giải trình: Phiên giải trình 6 tháng đầu năm 2025 (tổ chức vào tháng 8/2025) về kết quả thực hiện các thông báo kết luận giải trình của Thường trực HĐND tỉnh từ đầu nhiệm kỳ 2021–2026 đến nay; và Phiên giải trình 6 tháng cuối năm 2025 (tổ chức vào tháng 11/2025) yêu cầu UBND tỉnh và các sở, ngành, địa phương giải trình về công tác sắp xếp, bố trí, kiện toàn, bổ sung cán bộ, công chức để vận hành chính quyền cấp xã thông suốt, hiệu quả; việc sắp xếp, bố trí trụ sở làm việc, tài sản công và các điều kiện làm việc cho các cơ quan, đơn vị cấp xã.

Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Nguyễn Nam Đình phát biểu tại buổi TXCT.

Các đại biểu HĐND tỉnh TXCT trước Kỳ họp cuối năm

Toàn cảnh Hội nghị TCXT trước kỳ họp HĐND tỉnh.

Để bảo đảm chất lượng giải trình, Thường trực HĐND tỉnh phân công các Ban HĐND tỉnh thẩm tra báo cáo của UBND tỉnh và các cơ quan liên quan. Kết thúc phiên giải trình, Thường trực HĐND tỉnh ban hành Thông báo kết luận số 198/TB-HĐND.TT ngày 4/8/2025 và số 286/TB-HĐND.TT ngày 6/11/2025, tạo căn cứ theo dõi, đồng thời nâng tính cam kết và trách nhiệm của các cơ quan chịu sự giám sát.

Song hành với hoạt động quyết định, Thường trực HĐND tỉnh triển khai đồng bộ giám sát thường xuyên và giám sát chuyên đề. Trong đó, giám sát thường xuyên tập trung vào kết quả thực hiện Nghị quyết HĐND tỉnh về kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội năm 2025; việc thực hiện các thông báo kết luận chất vấn tại các kỳ họp; việc giải quyết kiến nghị của cử tri, khiếu nại, tố cáo của công dân… Đây là những nội dung thiết yếu để “giữ kỷ cương thực thi”, bảo đảm nghị quyết đi vào cuộc sống.

Đoàn khảo sát Dự án nâng cấp tuyến đường giao thông Tiền Phong-Hạnh Dịch thuộc dự án 1.

Về giám sát chuyên đề, HĐND tỉnh triển khai 2 chuyên đề trọng tâm: Giám sát việc quy hoạch, sắp xếp mạng lưới trường, lớp tại các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh; và giám sát việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững. Các báo cáo kết quả giám sát, dự thảo nghị quyết về kết quả giám sát được xây dựng để trình HĐND tỉnh tại Kỳ họp thứ 31 và Kỳ họp thứ 35 theo kế hoạch.

Riêng Thường trực HĐND tỉnh triển khai chuyên đề giám sát việc giải quyết các ý kiến, kiến nghị tồn đọng, kéo dài của cử tri từ đầu nhiệm kỳ 2021–2026 đến nay – thể hiện cách làm “đeo bám” đến cùng, không để kiến nghị rơi vào im lặng.

Để tránh trùng lặp và nâng hiệu quả, Thường trực HĐND tỉnh thực hiện điều hòa chương trình giám sát, khảo sát của Thường trực và các Ban, bảo đảm khoa học, phù hợp, tránh chồng chéo với chương trình giám sát của Quốc hội và Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh. Các Ban HĐND tỉnh cũng chủ động triển khai giám sát, khảo sát theo chức năng: Ban Pháp chế giám sát công tác xử lý vi phạm hành chính; Ban Văn hóa – Xã hội chủ trì, tham mưu triển khai 02 chuyên đề giám sát của HĐND tỉnh; Ban Dân tộc giám sát, khảo sát nhiều nội dung về phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, chính sách nhà ở, BHYT…

Đoàn giám sát của HĐND tỉnh khảo sát dự án cấp bò cái Lai sind thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững tại xã Quỳ Hợp.

Cô giáo Nguyễn Thị Lộc (Hiệu trưởng Trường Tiểu học Thanh Giang) chia sẻ: năm 2025, Thường trực HĐND tỉnh Nghệ An đã thể hiện rõ vai trò đồng hành, theo sát thực tiễn cơ sở. “Nhiều vấn đề liên quan đến giáo dục, điều kiện dạy và học, chính sách với học sinh vùng khó khăn được HĐND tỉnh quan tâm, theo dõi và đôn đốc giải quyết... Điều đó tạo niềm tin cho đội ngũ giáo viên và giúp các cơ sở giáo dục yên tâm hơn trong quá trình triển khai nhiệm vụ”, cô Lộc chia sẻ.

Ở lĩnh vực dân nguyện, Thường trực HĐND tỉnh chỉ đạo công tác tổng hợp, theo dõi, đôn đốc giải quyết kiến nghị cử tri; công khai nội dung trả lời trên Trang thông tin điện tử “Đại biểu Nhân dân tỉnh Nghệ An”; triển khai kế hoạch TXCT trước và sau Kỳ họp thứ 31, trước Kỳ họp thứ 35. Đến nay, 100% kiến nghị của cử tri trước và sau Kỳ họp thứ 31 đã được trả lời, giải quyết; các kiến nghị trước Kỳ họp thứ 35 đang được tổng hợp, chuyển UBND tỉnh chỉ đạo trả lời theo thẩm quyền.

Đặc biệt, kênh “đường dây điện thoại trực tuyến” tại Kỳ họp thứ 31 được theo dõi, xử lý bài bản: Thường trực HĐND tỉnh đã ban hành 15 văn bản, chuyển 31 kiến nghị đến các cơ quan có thẩm quyền; đến nay 35/35 kiến nghị đã được trả lời, giải quyết.

Đường dây nóng tại kỳ họp.

Công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư được thực hiện nghiêm túc, đúng quy định. Trong năm 2025, Thường trực HĐND tỉnh tiếp nhận 220 đơn thư (83 đơn khiếu nại, 45 đơn tố cáo, 92 đơn kiến nghị, phản ánh), phân loại, xử lý rõ ràng; chuyển 33 đơn đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết; 197 đơn được lưu theo quy định.

Trong công tác thông tin – tuyên truyền, Thường trực HĐND tỉnh phối hợp với các cơ quan báo chí kịp thời thông tin, tuyên truyền hoạt động của Đoàn ĐBQH, Thường trực HĐND, các Ban và Văn phòng. Trang thông tin điện tử “Đại biểu Nhân dân tỉnh Nghệ An” được đổi mới nội dung, khai thác, dẫn nguồn các tin, bài từ các báo điện tử, trang thông tin điện tử chính thống; kết quả năm 2025 đăng tải gần 3.500 tin, bài, lượng độc giả theo dõi trên 200.000 lượt/ngày, fanpage đạt hơn 10.000 người theo dõi… Qua đó, góp phần lan tỏa thông tin chính thống và tăng tính minh bạch trong hoạt động của cơ quan dân cử.

Về xử lý các vấn đề phát sinh giữa hai kỳ họp, Thường trực HĐND tỉnh phân công các Ban thẩm tra và cho ý kiến 29 nội dung do UBND tỉnh trình (điều chỉnh dự toán, phân bổ ngân sách, bổ sung tiêu chuẩn – định mức sử dụng máy móc, thiết bị chuyên dùng, bổ sung biên chế…), bảo đảm kịp thời, đúng quy trình, đúng quy chế phối hợp.

Thường trực HĐND tỉnh tổ chức Phiên họp tháng 9.

Đáng chú ý, tinh thần phối hợp được duy trì thường xuyên, chặt chẽ giữa Thường trực HĐND tỉnh với UBND tỉnh, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Đoàn ĐBQH tỉnh và Kiểm toán Nhà nước Khu vực II, tạo “đường ray” thống nhất cho công tác chuẩn bị kỳ họp, TXCT, tiếp công dân, thẩm tra, giám sát và theo dõi thực thi nghị quyết. Thường trực HĐND tỉnh cũng phối hợp tham gia 2 chuyên đề giám sát của Quốc hội về phát triển, sử dụng nguồn nhân lực (nhất là nhân lực chất lượng cao) và bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành.

Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh tổ chức lễ dâng hoa, dâng hương tưởng niệm đồng chí Nguyễn Thị Minh Khai.

Đóng góp quan trọng vào kết quả chung, Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh Nghệ An đã phát huy tốt vai trò cơ quan tham mưu, tổng hợp, phục vụ trực tiếp cho Thường trực và các Ban HĐND tỉnh. Văn phòng chủ động chuẩn bị nội dung, điều kiện phục vụ các kỳ họp, phiên họp, hoạt động giám sát, khảo sát; đồng thời đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong điều hành, tổ chức kỳ họp và xử lý công việc với các phần mềm họp không giấy, họp trực tuyến, hệ thống theo dõi – giải quyết công việc. Qua đó, góp phần nâng cao chất lượng tham mưu trong bối cảnh khối lượng công việc lớn và yêu cầu ngày càng cao.

Ra mắt Hệ thống phần mềm chuyển đổi số phục vụ hoạt động.

Bước sang năm 2026, Thường trực HĐND tỉnh Nghệ An xác định rõ trọng tâm là tổng kết nhiệm kỳ HĐND tỉnh Khóa XVIII; tham mưu, lãnh đạo, chỉ đạo tốt công tác bầu cử ĐBQH Khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026–2031 theo thẩm quyền; tiếp tục nâng cao chất lượng kỳ họp, giám sát, dân nguyện và đẩy mạnh chuyển đổi số trong hoạt động HĐND.

Toàn cảnh Kỳ họp thứ 33 HĐND tỉnh Khóa XVIII.

Trong đó, các nhiệm vụ trọng tâm gồm: chuẩn bị, tổ chức tốt các kỳ họp thường lệ và kỳ họp chuyên đề (nếu có); tổ chức đầy đủ các phiên họp thường kỳ; phiên giải trình dự kiến vào tháng 10/2026; thực hiện chương trình giám sát theo Nghị quyết về chương trình giám sát năm 2026; tăng cường theo dõi, đôn đốc thực hiện kiến nghị sau giám sát, chất vấn, giải trình và các nghị quyết đã ban hành. Đồng thời, Thường trực HĐND tỉnh đặt mục tiêu xây dựng và ban hành Đề án nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026–2031; tiếp tục hướng dẫn, theo dõi hoạt động của HĐND xã, phường; phát triển đồng bộ các ứng dụng, nền tảng số phục vụ hoạt động HĐND tỉnh.

Cử tri Hoàng Thị Thủy (Quỳnh Lưu) cho rằng: điều tôi ghi nhận ở Thường trực HĐND tỉnh năm 2025 là sự chủ động và trách nhiệm trong giai đoạn sắp xếp đơn vị hành chính... Các kiến nghị của cử tri được tiếp nhận, phản hồi rõ ràng, không để kéo dài, giúp người dân yên tâm khi mô hình chính quyền hai cấp đi vào vận hành.

Các đồng chí Thường trực Tỉnh ủy, HĐND tỉnh và UBND tỉnh tặng hoa chúc mừng đồng chí Võ Trọng Hải được bầu giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An.

Có thể thấy, trong năm 2025, Thường trực HĐND tỉnh Nghệ An đã chủ động thích ứng với thay đổi mô hình, giữ nhịp hoạt động dân cử, tăng chiều sâu giám sát và độ bền của dân nguyện. Kết quả không chỉ thể hiện ở số lượng kỳ họp, nghị quyết hay phiên giám sát, mà quan trọng hơn là cách tổ chức để bộ máy cơ sở vận hành thông suốt, tiếng nói cử tri được theo dõi đến cùng và quyết định của HĐND đi vào thực tiễn nhanh hơn, hiệu quả hơn – tạo nền tảng vững chắc cho nhiệm vụ tổng kết nhiệm kỳ và chuẩn bị cho cuộc bầu cử năm 2026.

Diệp Anh