Thượng tướng Trần Quang Phương: Chuyên trách với CSCĐ có đúng hay không?

Thượng tướng Trần Quang Phương, Phó Chủ tịch Quốc hội

Ngày 31/8, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh đã tổ chức Phiên họp mở rộng thẩm tra sơ bộ dự án Luật Cảnh sát cơ động.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho biết, dự án Luật Cảnh sát cơ động (CSCĐ) là một trong 7 dự án luật đầu tiên trình Quốc hội Khóa XV cho ý kiến tại kỳ họp thứ Hai tới đây. Với tinh thần tiếp tục đổi mới hoạt động của Quốc hội, trọng tâm là nâng cao chất lượng công tác lập pháp, lãnh đạo Quốc hội đặc biệt quan tâm đến chất lượng xây dựng các dự án luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ Hai tới đây, trong đó có dự án Luật CSCĐ.

Tờ trình về dự thảo Luật CSCĐ do Tư lệnh Bộ Tư lệnh CSCĐ Phạm Quốc Cương trình bày cho biết, qua 7 năm thực hiện, Pháp lệnh CSCĐ đã bộc lộ một số bất cập, hạn chế cần khắc phục để phù hợp với quy định của Hiến pháp, bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật. Do vậy, việc xây dựng Luật CSCĐ là cần thiết. Dự thảo Luật gồm 5 chương, 32 điều, tăng 8 điều so với Pháp lệnh CSCĐ.

Nội dung cơ bản của dự thảo Luật Bổ sung 1 điều quy định về hợp tác quốc tế của CSCĐ (Điều 8), trong đó xác định các nguyên tắc và nội dung hợp tác quốc tế nhằm tạo cơ sở pháp lý cho CSCĐ trong thực hiện hợp tác với lực lượng thực thi pháp luật các nước trên thế giới sâu rộng và hiệu quả hơn.

Đồng thời bổ sung 3 nhiệm vụ cho CSCĐ (Điều 10), đây là các nhiệm vụ trên thực tế CSCĐ đang thực hiện, nay cần được luật hóa để bảo đảm tính ổn định, đồng bộ, thống nhất, nâng cao hiệu quả, hiệu lực thực thi; Bổ sung thêm 2 quyền hạn cho Cảnh sát cơ động (Điều 11).

Bên cạnh đó, dự thảo Luật còn bổ sung, làm rõ quy định về hoạt động của CSCĐ gồm: xây dựng và thực hiện phương án; biện pháp công tác; sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ và huy động người, phương tiện, thiết bị…

Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh tán thành sự cần thiết ban hành Luật CSCĐ để tạo cơ sở pháp lý đồng bộ, thống nhất, góp phần xây dựng CSCĐ cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng và hoàn thành tốt nhiệm vụ trong tình hình mới.

Có ý kiến cho rằng, cần bỏ cụm từ “chuyên trách”, bởi Điều 22, Luật An ninh quốc gia không xác định CSCĐ là cơ quan chuyên trách bảo vệ an ninh quốc gia; đồng thời, Pháp lệnh CSCĐ hiện hành cũng không xác định CSCĐ là lực lượng chuyên trách trong bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội. Do đó, đề nghị, cần nghiên cứu bổ sung quy định rõ hơn vị trí, chức năng đặc thù của CSCĐ khác với các lực lượng khác trong công an nhân dân.

Tư lệnh Bộ Tư lệnh CSCĐ Phạm Quốc Cương

“Vì nước, vì dân, không phải vì anh, vì tôi”

Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương đề nghị phải bám sát vào 5 quan điểm chỉ đạo về đổi mới lập pháp. Nhấn mạnh, dự án Luật cần phải đạt được sự mẫu mực về quy trình làm luật, có sức sống, không có kiểu luật khung, luật ống, cái nào rõ thì quy định, chưa rõ thì chỉ đạo thí điểm rồi mới đưa vào luật, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục nghiên cứu để giải trình báo cáo với Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Về sự cần thiết, Phó Chủ tịch Quốc hội yêu cầu cần bổ sung cho thuyết phục hơn, đâu là điều cốt lõi của dự thảo Luật này. Về đánh giá tác động, Ban soạn thảo cần đánh giá thật kỹ để dựa vào đó dự báo và đề ra chính sách đúng. Dự thảo luật liên quan đến vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, phạm vi hoạt động của nhiều lực lượng quy định tại nhiều luật chuyên ngành. Do đó, cần rà soát bảo đảm tính thống nhất, tránh chồng chéo, mâu thuẫn, xung đột trong thực thi nhiệm vụ của các lực lượng.

Phó Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý, dự thảo Luật dùng từ “chuyên trách” với CSCĐ có đúng hay không? Hay việc dùng từ “biện pháp vũ trang”, Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng, như vậy là có xu hướng “tuyệt đối hóa mọi mặt”, bởi lực lượng CSCĐ là lực lượng dùng rất nhiều biện pháp công tác của ngành công an, trong đó đặc trưng là biện pháp vũ trang chứ không phải chỉ có biện pháp vũ trang.

Về phạm vi hoạt động, theo Phó Chủ tịch Quốc hội, dự thảo Luật còn hơi “luẩn quẩn”, nếu trùng với các lực lượng khác là không được, trường hợp nào dùng CSCĐ thì chưa rõ? Do đó, cần rà soát đầy đủ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo thẩm quyền, phạm vi hoạt động, trường hợp sử dụng, kể cả trường hợp cấp bách huy động như thế nào? Bên cạnh đó là rà soát kỹ quy định về tổ chức hệ thốn, tổ chức quan hệ trong các cơ chế phối hợp với các lực lượng khác.

Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, trên tinh thần “vì nước, vì dân, không phải vì anh, vì tôi”, nên bên cạnh việc đúng đường lối, quan điểm, đúng Hiến pháp, pháp luật cần bảo đảm phải tiết kiệm ngân sách trong điều kiện, khả năng của nền kinh tế.

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu để có những dự kiến tiếp thu, nội dung cần giải trình và gửi tài liệu báo cáo kèm theo cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Luân Dũng