Thuyền trưởng, máy trưởng phải có chứng chỉ khi ra khơi

Toàn tỉnh hiện có hơn 4.900 tàu cá, trong đó hơn 3.000 tàu có chiều dài từ 15m trở lên chuyên hoạt động ở vùng khơi, chủ yếu ở các ngư trường Hoàng Sa, Trường Sa. Tổng số lao động trực tiếp tham gia sản xuất trên biển khoảng 37 nghìn người. Các tàu công suất lớn có trang thiết bị hiện đại, đòi hỏi ngư dân phải có trình độ để khai thác hiệu quả.

Cán bộ Trạm Kiểm soát biên phòng Sa Kỳ kiểm tra các chứng chỉ hành nghề trước khi cho tàu cá xuất bến.

Thông tư số 01/2022/TT-BNNPTNT của Bộ NN&PTNT (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) quy định, đối với tàu cá có chiều dài từ 12 - 15m phải có thuyền trưởng, máy trưởng tàu cá hạng III; nhóm tàu cá có chiều dài từ 15 - 24m phải có thuyền trưởng, máy trưởng tàu cá hạng II... Nếu không đáp ứng các quy định về chức danh như trên, tàu cá sẽ không được giải quyết thủ tục xuất cảng.

Những năm qua, để nâng cao năng lực đánh bắt cho ngư dân, hướng đến nghề cá bền vững, Chi cục Thủy sản - Biển đảo tỉnh, các đồn biên phòng trên địa bàn tỉnh đã phối hợp với chính quyền địa phương ven biển rà soát, lập danh sách ngư dân có nhu cầu học chứng chỉ thuyền trưởng, máy trưởng. Đồng thời, kết nối với các trường đại học, cao đẳng có chuyên ngành để mở lớp đào tạo, cấp chứng chỉ thuyền trưởng, máy trưởng cho ngư dân.

Đến nay, phần lớn các chủ tàu đều có chứng chỉ thuyền trưởng hoặc máy trưởng. Đối với các chức danh còn khuyết, các chủ tàu phải thuê thêm để đảm bảo thủ tục xuất bến. “Tôi chỉ có chứng chỉ thuyền trưởng, còn máy trưởng tôi phải thuê người khác. Bây giờ mình đi biển phải có đủ chứng chỉ hành nghề thì mới yên tâm vươn khơi”, ngư dân Đỗ Văn Ruôi, ở phường Trà Câu, chia sẻ.

Hiện nay, vẫn còn nhiều ngư dân chưa chấp hành nghiêm túc quy định về đảm bảo các chứng chỉ hành nghề khi đánh bắt hải sản. Trong tháng 7/2025, các cơ quan chức năng của tỉnh đã xử phạt 1 chủ tàu lưới kéo ở xã Tịnh Khê với số tiền 4 triệu đồng vì không có văn bằng, chứng chỉ máy trưởng theo quy định. Cơ quan chức năng cũng đã xử phạt 1 chủ tàu cá khác ở xã Tịnh Khê khi thuyền viên làm việc trên tàu cá không có tên trong sổ danh bạ.

Đại úy Trần Văn Mạnh - Trạm Trưởng trạm Kiểm soát biên phòng Sa Kỳ cho biết, trước khi cho tàu xuất bến, trạm đều kiểm tra đầy đủ các giấy tờ, bao gồm chứng chỉ thuyền trưởng, máy trưởng và danh sách thuyền viên trong sổ danh bạ.

Tuy nhiên, thời gian qua có một số trường hợp, sau khi xuất bến ra khỏi cửa biển, một số thuyền viên trên tàu lại bơi thúng vào bờ hoặc đi nhờ tàu khác quay về mà không tiếp tục đi biển. Đây là lý do khi xảy ra sự cố thiên tai, việc xác định số thành viên trên tàu gặp nhiều khó khăn. Để khắc phục tình trạng này, trạm đã phối hợp với công an các xã để xác định chính xác số ngư dân đi biển trên các tàu cá.

Theo Chi cục Thủy sản - Biển đảo tỉnh, việc thực hiện văn bằng, chứng chỉ tàu cá vươn khơi nhằm mục tiêu cao nhất là đảm bảo an toàn con người và phương tiện trong quá trình hoạt động trên biển, giảm thiểu thiệt hại đến mức thấp nhất. Vì vậy, những chủ tàu cá chưa đáp ứng quy định về văn bằng, chứng chỉ nhưng vẫn tìm cách “lách luật” để đi biển sẽ bị xử phạt theo quy định của pháp luật.

Bài, ảnh: AN NHIÊN