Tia sáng điện ảnh lóe lên giữa bóng tối đại dịch Covid-19
Những khẩu trang che mặt, những chiếc ghế ngồi giãn cách, các ngôi sao Hollywood xuất hiện rất ít trên thảm đỏ, không còn cảnh người hâm mộ chen chúc xin chữ ký, là những đặc điểm của Liên hoan phim (LHP) quốc tế Venice năm nay.
LHP quốc tế Venice lần thứ 77 trở thành sự kiện điện ảnh quốc tế đầu tiên, liên hoan phim quốc tế lớn đầu tiên được tổ chức kể từ khi dịch bệnh Covid-19 bùng phát toàn cầu khiến nền điện ảnh thế giới bị đình trệ. Diễn ra tại thành phố Venice (Ý) từ ngày 2 đến 12-9, LHP Venice được xem là niềm hy vọng của giới điện ảnh bởi LHP Cannes lớn nhất thế giới 2020 đã chính thức bị hủy bỏ.
Các nhà tổ chức cho rằng, buổi lễ năm nay là “biểu tượng tái sinh” cho Venice và ngành công nghiệp điện ảnh nên nó trở thành sự kiện đặc biệt hơn bao giờ hết. Bộ phim “The Ties” của đạo diễn nước chủ nhà Daniele Luchetti đã trình chiếu đêm khai mạc và nhận được nhiều lời khen nồng nhiệt.
Xem phim không quên ngừa Covid-19
Những ai tham dự LHP Venice và vào xem phim sẽ trải qua những biện pháp ngăn ngừa dịch bệnh nghiêm ngặt. Hiện các ca nhiễm Covid-19 đang gia tăng trở lại ở Ý lẫn các quốc gia châu Âu khác nên một quy trình an toàn nghiêm ngặt đã được đưa ra. Bất kỳ khách nào tham dự LHP Venice đến từ bên ngoài khu vực Schengen của châu Âu sẽ phải kiểm tra Covid-19 trước khi khởi hành và kiểm tra thêm một lần nữa trên đảo Lido gần nơi tổ chức LHP.
Khán giả lẫn các nhà báo, nhà phê bình cần đặt vé xem phim trực tuyến trước, đến nơi sẽ có nhân viên kiểm tra thân nhiệt và phải đeo khẩu trang ở tiền sảnh rạp chiếu. Trong rạp, cứ cách một ghế sẽ có một ghế bị bỏ trống nhằm đảm bảo cho người xem luôn có khoảng giãn cách an toàn. Người hâm mộ sẽ không được phép đến gần khu thảm đỏ. Rất nhiều thiết bị tự động cung cấp dung dịch sát khuẩn tay được đặt ở LHP phục vụ cho khách đến.
Dù có những hạn chế để phòng ngừa dịch bệnh, LHP Venice vẫn mang đến thông điệp tích cực cho điện ảnh nói chung khi đón khán giả vào rạp xem phim. Hãng tin Reuters đánh giá một LHP Venice thu gọn như đang diễn ra “hy vọng sẽ rũ bỏ sự u ám của virus Corona”, góp phần ủng hộ ngành công nghiệp bị tàn phá khi các rạp chiếu đóng cửa và khán giả buộc phải xem phim qua các nền tảng trực tuyến tại nhà khiến vai trò của các rạp chiếu phim bị suy giảm nặng nề.
Alberto Barbera, người “chủ xị” LHP Venice nói với hãng tin Reuters: “Chúng tôi nghĩ rằng đã đến lúc khởi động lại ngành điện ảnh. Chúng ta cần mở lại các rạp chiếu phim, cần bắt đầu quay lại phân phối và xem những bộ phim mới. Tôi hy vọng rằng liên hoan phim sẽ là một dấu hiệu của sự đoàn kết và động viên cho tất cả mọi người tái hòa nhập vào ngành công nghiệp điện ảnh”. Venice vốn là liên hoan phim lâu đời nhất thế giới, được coi là nơi trình chiếu những tác phẩm điện ảnh chất lượng cao, ứng cử viên cho giải Oscar hàng năm.
Ở Ý, nhiều rạp chiếu phim vẫn đóng cửa và những rạp khác có các biện pháp giãn cách xã hội nghiêm ngặt. Ngành công nghiệp phim ảnh vẫn đang gặp khó khăn. Chính vì vậy mà Venice còn tổ chức một cách độc đáo để mọi người thưởng thức được các bộ phim trên màn ảnh rộng bất chấp những hạn chế của Covid-19, đó là khán giả leo lên những chiếc thuyền đậu ở các kênh rạch để hướng tầm mắt về màn ảnh chiếu phim to được dựng trên bờ. Những người yêu thích điện ảnh ở Venice gọi buổi chiếu phim kiểu này là “barch-in” (một cách chơi chữ bởi “barca” trong tiếng Ý có nghĩa là thuyền).
Đến Venice ủng hộ nền điện ảnh
Các ngôi sao đến LHP Venice có nữ diễn viên người Úc kỳ cựu Cate Blanchett (người làm trưởng ban giám khảo năm nay), nam diễn viên người Mỹ Matt Dillon (thành viên ban giám khảo). Georgina Rodriguez - bạn gái ngôi sao bóng đá Cristiano Ronaldo cũng xuất hiện trên thảm đỏ ngày 3-9 và xem phim “The Human Voice” của đạo diễn lừng danh người Tây Ban Nha Pedro Almodóvar. Nữ diễn viên người Anh Tilda Swinton đã tham dự và nhận giải thưởng thành tựu trọn đời. Các người đẹp như thiên thần nội y Taylor Hill, người mẫu Frida Aasen của Victoria's Secret, diễn viên Pháp Stacy Martin, diễn viên Diana Ghenea của Rumani, Natasha Andrews… cũng đến Venice khoe sắc.
Nhìn chung, Venice lần thứ 77 vẫn có sự hào nhoáng và quyến rũ. Các ngôi sao nỗ lực đến đây bên cạnh những người đứng đầu các liên hoan phim chính của châu Âu (LHP Cannes, Berlin, Rotterdam, San Sebastian, Locarno, Karlovy Vary và London) đã cùng nhau tụ hội trong dịp khai mạc nhằm thể hiện tinh thần đoàn kết đối với một ngành nghệ thuật đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19. Thierry Fremaux - người đứng đầu LHP Cannes chia sẻ nỗi khó khăn: “Trong cuộc trò chuyện vào hồi tháng 3, tất cả chúng tôi đều cảm thấy các nghệ sĩ - những người cũng tự hỏi điều gì sẽ xảy ra - đang gặp sự đơn độc lớn. Quá nhiều kế hoạch quay phim đã dừng lại, rất nhiều bộ phim dự tính phát hành bị hủy bỏ trong khi các rạp chiếu phim thì đã đóng cửa”.
Nữ diễn viên Cate Blanchett cho biết, cô cũng muốn thể hiện sự ủng hộ đối với những nhà làm phim phải hoàn thành bộ phim của họ trong hoàn cảnh khó khăn. Blanchett nói: “Thật tuyệt vời khi có rất nhiều người đứng đầu các lễ hội trên khắp thế giới đến ủng hộ Venice cũng như hỗ trợ nhiều khía cạnh khác nhau trong ngành (điện ảnh)”. Cate Blanchett đánh giá cao tinh thần đoàn kết tập thể “theo một cách mà có lẽ chưa từng có trước đây”. Bởi giữa các liên hoan phim vẫn thường diễn ra các cuộc cạnh tranh không chính thức để trình chiếu những bộ phim mới được trông đợi nhất.
Số lượng phim tham gia Venice có giảm một chút so với trước (18 phim tranh giải chính thức so với 21 phim năm ngoái). Đồng thời chỉ khoảng 6.000 khách dự kiến sẽ xuất hiện trong năm nay (bằng một nửa so với các kỳ trước) vì các giới hạn biên giới trên toàn cầu hạn chế khả năng đi lại của nhiều người. Nhưng Alberto Barbera - Giám đốc LHP Venice bày tỏ lòng quyết tâm: “Chúng tôi cảm thấy có trách nhiệm phải là người đầu tiên. Chúng tôi hiểu Venice sẽ là một bài kiểm tra cho tất cả mọi người”.
Khi nhận giải thưởng thành tựu trọn đời tại LHP Venice 2020, nữ diễn viên người Anh Tilda Swinton phát biểu ca ngợi nghệ thuật phim ảnh: “Điện ảnh là nơi hạnh phúc của tôi, là quê hương đích thực của tôi,… là cây phả hệ của trái tim tôi”. Swinton nhắc đến khán giả - những người đã thiếu vắng việc tham dự liên hoan phim trong nhiều tháng qua, và cho rằng được xem một bộ phim ở Venice là “niềm vui thuần khiết”. Bà cảm ơn LHP Venice vì đã cho thấy sức bật của điện ảnh và nhắc nhở mọi người rằng “chúng ta có thể tiếp tục dựa vào các trạng thái tuyệt vời, mạnh mẽ, co giãn, rộng rãi không ranh giới và vĩnh viễn bao trùm của nền điện ảnh”.
Trong số 18 phim tranh giải Sư tử vàng dành cho phim hay nhất năm nay, đáng chú ý có: “Nomadland” của đạo diễn gốc Trung Quốc Chloe Zhao; “Laila in Haifa” của đạo diễn 69 tuổi Amos Gitai từ Israel; “Dorogie Tovarischi!” của đạo diễn Andrei Konchalovsky đến từ Nga; “Quo vadis, Aida?” của đạo diễn Jasmila Zbanic đến từ Bosnia-Herzegovina… Các đại diện châu Á có: “Wife of a Spy” của Kiyoshi Kurosawa; “Khorshid” của Majid Majidi (Iran) và “The Disciple” của Chaitanya Tamhane (Ấn Độ). Có 4 bộ phim của nước chủ nhà Ý tranh giải, bao gồm “Notturno” của Gianfranco Rosi phản ánh về cuộc xung đột ở Syria.
Các bộ phim trình chiếu nhưng không tranh giải bao gồm phim hài tội phạm “The Duke” với sự tham gia của Helen Mirren và Jim Broadbent, đạo diễn bởi Roger Michell (từng làm “Notting Hill”); “Greta” - một bộ phim tài liệu về nhà hoạt động khí hậu trẻ người Thụy Điển Greta Thunberg. Đạo diễn người Tây Ban Nha Pedro Almodovar đến Venice để giới thiệu bộ phim ngắn “The Human Voice” mới nhất của ông.