Thổ Nhĩ Kỳ sẽ trở thành quốc gia tiếp theo Mỹ, Nga, Trung Quốc và Hàn Quốc sở hữu tiêm kích thế hệ 5 nội địa, đó là chiếc TF-X vốn được so sánh như "bản sao F-22".
Ý định của Thổ Nhĩ Kỳ đối với máy bay chiến đấu nội địa của họ đã có từ cách đây nhiều năm, nhưng lần đầu tiên những bức ảnh từ dây chuyền lắp ráp nguyên mẫu đang trong quá trình phát triển đã được tiết lộ chính thức.
TF-X bắt đầu tồn tại dưới dạng đồ họa vào năm 2010. Dự án trở nên quan trọng hơn nhiều đối với Thổ Nhĩ Kỳ chỉ 2 năm trước. Vào năm 2020, Ankara gây tức giận cho Mỹ khi mua hệ thống phòng không S-400 của Nga.
Thổ Nhĩ Kỳ giải thích rằng phía Nga đã đưa ra mức giá tốt hơn, thời gian giao hàng nhanh và không ràng buộc thỏa thuận với việc mua vũ khí bắt buộc trong tương lai.
Sau nhiều tháng đối đầu giữa Ankara và Washington đã dẫn tới việc Mỹ rút ra con át chủ bài mạnh nhất của mình: Nếu đưa S-400 vào hoạt động, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ bị loại khỏi chương trình F-35 Lightning II.
Thổ Nhĩ Kỳ đã đặt mua hàng trăm máy bay chiến đấu F-35 của Mỹ. Nhiều doanh nghiệp nước này thậm chí còn sản xuất một số linh kiện hay vũ khí đi kèm cho chiếc tiêm kích tàng hình nói trên.
Việc Thổ Nhĩ Kỳ bị loại khỏi chương trình F-35 ảnh hưởng đến cả nền kinh tế địa phương lẫn Washington, vì nước này phải nhanh chóng tìm các nhà sản xuất linh kiện tương tự, với cùng mức giá và trong cùng thời gian.
Không có máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm để thay thế phi đội F-16 Fighting Falcon, Ankara đã đẩy nhanh dự án TF-X. Mặc dù gặp nhiều khó khăn, nhưng Thổ Nhĩ Kỳ đã nhận được hai động cơ GE F110 từ Mỹ trước đó, đây là yếu tố cực kỳ quan trọng.
Đồng thời trong khi vẫn xây dựng khái niệm về máy bay chiến đấu mới, Thổ Nhĩ Kỳ nhận thấy rằng sự phụ thuộc của họ vào Mỹ hoặc các đối tác khác sẽ tăng lên theo thời gian. Do đó giống như Ấn Độ, Ankara đã thực hiện các bước để kích thích sản xuất trong nước.
Hai động cơ GE F110 sẽ được sử dụng cho nguyên mẫu TF-X. Bên cạnh đó, Thổ Nhĩ Kỳ hiện đang phát triển các động cơ của riêng mình để cung cấp lực đẩy cho máy bay chiến đấu tương lai, chúng sẽ dựa trên sản phẩm của Mỹ.
Những bức ảnh vừa xuất hiện cho thấy quá trình hoàn thiện của TF-X. Thân máy bay đã được lắp ráp sẵn. Có vẻ như chiếc tiêm kích sẽ có 2 động cơ. Theo một số thông tin bên lề, máy bay dài hơn 20 mét, tức là thuộc dòng tiêm kích nặng.
Chính vì đặc điểm này mà giới truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ và các nhà quan sát đã tiến hành so sánh TF-X với F-22 Raptor của Mỹ. Bên cạnh F-22, Su-57 Felon và J-20 Mighty Dragon của Trung Quốc cũng có chiều dài hơn 20 mét.
Nhưng báo chí Thổ Nhĩ Kỳ so sánh máy bay chiến đấu của họ với Raptor chính xác vì sự tương đồng lịch sử - F-22 cũng bắt đầu như một dự án chế tạo tiêm kích thế hệ thứ năm của Mỹ nhằm thay thế các phi cơ đã cũ vào thời điểm đó.
Động cơ GE F110 sẽ giúp nguyên mẫu TF-X cất cánh trong ba năm nữa. Năm 2025 là thời điểm Ankara thực hiện chuyến bay chính đầu tiên của TF-X. Một số chuyên gia nói rằng thực nghiệm cho thấy GE F110 là động cơ cực kỳ đáng tin cậy và hiệu quả.
Theo họ, động cơ dành cho chiếc TF-X của Thổ Nhĩ Kỳ trong tương lai có thể sẽ mang những đặc điểm tương tự. Những người khác cho rằng Ankara sẽ nỗ lực sử dụng các bằng sáng chế động cơ F110 của GE nhằm đáp ứng nhu cầu của mình.
Tuy nhiên, liệu GE F110 có đáp ứng đầy đủ các đặc điểm của TF-X hay không vẫn còn phải xem xét thêm. Động cơ này hiện cung cấp năng lượng cho các máy bay chiến đấu F-15 và F-16 của Mỹ.
Theo những gì được biết, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tìm kiếm các tùy chọn động cơ tương tự như của F-22, đó là sản phẩm F119-100 của Pratt and Whitney. Điều này nghĩa là tốc độ bay tối đa trong khoảng Mach 2,25 - 2,5, cũng như tầm bay tối đa 3.000 km.
Việc TF-X trên dây chuyền lắp ráp là một tin vui đối với Ankara. Một mặt, Thổ Nhĩ Kỳ đang cho thế giới thấy rằng bất chấp lệnh trừng phạt của Mỹ, họ sẵn sàng chấp nhận thách thức và chế tạo máy bay chiến đấu của mình. Mặt khác, sẽ đẩy nhanh quá trình đổi mới F-16.
Nhưng ở chiều ngược lại, cũng có không ít nhận xét cho rằng các mốc thời gian mà Thổ Nhĩ Kỳ đặt ra cho tiêm kích tàng hình thế hệ năm TF-X của mình là quá lạc quan, khi họ chưa có kinh nghiệm trong việc chế tạo máy bay chiến đấu.
Đơn cử như Nga, Moskva vẫn đang phải chật vật hoàn thiện chiếc Su-57 Felon của mình, bất chấp năng lực của ngành công nghiệp hàng không quân sự vượt trội so với Thổ Nhĩ Kỳ rất nhiều lần.
Bạch Dương