Tiệm vàng doanh thu 5.000 tỉ đồng trốn thuế như thế nào?

Theo Công an tỉnh Thanh Hóa, qua thống kê, trong 5 năm từ 2020 đến 2025, doanh thu của Công ty TNHH Thương mại vàng bạc Kim Chung lên tới khoảng 5.000 tỉ đồng. Tuy nhiên, bình quân mỗi tháng, doanh nghiệp này chỉ nộp thuế cho Nhà nước xấp xỉ khoảng 10 triệu đồng. Con số chênh lệch rất lớn giữa doanh thu và nghĩa vụ thuế đã đặt ra nhiều nghi vấn, đồng thời cho thấy dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp luật về thuế.

Lực lượng Công an thi hành lệnh khởi tố vụ án, khởi tố bị can liên quan đến tiệm vàng Kim Chung.

Kết quả điều tra bước đầu xác định, với vai trò là người đứng đầu doanh nghiệp, Nguyễn Hữu Bình và Lê Thị Thu Hương đã chỉ đạo lập hàng chục tài khoản ngân hàng cá nhân để thực hiện các giao dịch mua bán vàng bạc ngoài sổ sách kế toán, không khai báo với cơ quan thuế. Các giao dịch này chủ yếu thông qua tài khoản của người thân, nhân viên trong doanh nghiệp, nhằm che giấu doanh thu thực tế.

Chỉ tính riêng một tài khoản đứng tên Trần Thị Hồng, là nhân viên của Công ty Kim Chung, mở tại Ngân hàng BIDV, trong hai tháng 11 và 12-2024 đã phát sinh các giao dịch với tổng giá trị lên tới 163 tỉ đồng. Từ nguồn doanh thu không được kê khai này, số tiền thuế bị trốn ước tính gần 500 triệu đồng. Đây mới chỉ là con số bước đầu được xác định, chưa phản ánh đầy đủ quy mô, tính chất của hành vi vi phạm trong suốt nhiều năm hoạt động của doanh nghiệp.

Cơ quan CSĐT tống đạt Quyết định khởi tố, bắt tạm giam đối với Lê Thị Thu Hương.

Sau khi thông tin vụ việc được công khai, nhiều ý kiến trong dư luận bày tỏ sự băn khoăn, thắc mắc về cơ chế tính thuế đối với hoạt động kinh doanh vàng bạc, cũng như lý do vì sao một doanh nghiệp có doanh thu rất lớn nhưng số thuế phải nộp lại thấp như vậy?.

Để làm rõ vấn đề này, phóng viên đã trao đổi với đại diện lãnh đạo Thuế cơ sở 1 tỉnh Thanh Hóa. Theo đại diện Thuế cơ sở 1 tỉnh Thanh Hóa, hoạt động kinh doanh vàng bạc được điều chỉnh bởi Luật Quản lý thuế, Luật Thuế giá trị gia tăng và Luật Doanh nghiệp. Đối với lĩnh vực này, thuế giá trị gia tăng được áp dụng theo phương pháp trực tiếp trên giá trị gia tăng.

Cụ thể, doanh thu bán ra sẽ được trừ đi giá mua vào để xác định phần giá trị tăng thêm, sau đó áp dụng thuế suất 10% trên phần giá trị tăng thêm này. Đại diện Thuế cơ sở 1 Thanh Hóa phân tích: “Không phải cứ doanh thu 100 tỉ đồng thì phải nộp thuế trên toàn bộ 100 tỉ đồng. Nếu doanh nghiệp mua vào 110 tỉ đồng mà chỉ bán ra 100 tỉ đồng thì bị lỗ, không phát sinh thuế. Ngược lại, nếu mua vào 90 tỉ đồng mà bán ra 100 tỉ đồng thì phần chênh lệch 10 tỉ đồng mới là căn cứ để tính thuế. Thuế chỉ được tính trên phần giá trị tăng thêm, chứ không phải trên toàn bộ doanh thu”.

Cơ quan CSĐT tống đạt Quyết định khởi tố, bắt tạm giam đối với Nguyễn Thu Nga.

Đối với thuế thu nhập doanh nghiệp, khi doanh nghiệp có lợi nhuận, họ được khấu trừ các chi phí hợp pháp như tiền lương cho người lao động, chi phí điện nước, thuê mặt bằng và các chi phí khác theo quy định. Phần lợi nhuận còn lại sau khi trừ chi phí mới là căn cứ để tính thuế với mức thuế suất 20%.

“Ví dụ doanh nghiệp có lợi nhuận 10 đồng, sau khi trừ các chi phí hợp lệ chỉ còn 2 đồng, thì 2 đồng đó mới phải chịu thuế thu nhập doanh nghiệp. Trường hợp doanh nghiệp bị lỗ và chứng minh được nguyên nhân hợp lý thì không phải nộp thuế”, đại diện Thuế cơ sở 1 Thanh Hóa cho biết.

Từ góc độ quản lý, đại diện Thuế cơ sở 1 tỉnh Thanh Hóa cũng khẳng định, theo quy định hiện hành, doanh nghiệp thực hiện cơ chế tự kê khai, tự nộp thuế. Cơ quan thuế căn cứ vào hóa đơn, chứng từ và sổ sách kế toán do doanh nghiệp cung cấp để kiểm tra, giám sát việc thực hiện nghĩa vụ thuế.

Khi đăng ký hoạt động, mỗi doanh nghiệp phải cung cấp thông tin về tài khoản ngân hàng phục vụ giao dịch, và cơ quan thuế có quyền đề nghị ngân hàng cung cấp dữ liệu để đối chiếu, xác minh. Tuy nhiên, đối với các giao dịch mua bán không xuất hóa đơn, thực hiện thông qua các tài khoản cá nhân không đăng ký với cơ quan thuế, việc kiểm soát gặp rất nhiều khó khăn.

“Đây là một lỗ hổng trong công tác quản lý. Cơ quan thuế không có chức năng điều tra chuyên sâu như các cơ quan tố tụng, nên khi doanh nghiệp cố tình che giấu doanh thu bằng các tài khoản cá nhân thì rất khó phát hiện đầy đủ”, đại diện Thuế cơ sở 1 Thanh Hóa chia sẻ.

Dù vậy, trong quá trình theo dõi, kiểm soát việc thực hiện nghĩa vụ thuế của Công ty TNHH Thương mại vàng bạc Kim Chung, cơ quan thuế đã phát hiện những dấu hiệu bất thường trong giao dịch của một số tài khoản cá nhân liên quan, từ đó báo cáo và chuyển thông tin cho cơ quan Công an để xác minh, làm rõ theo thẩm quyền.

Từ góc độ quản lý, đại diện Thuế cơ sở 1 tỉnh Thanh Hóa cũng khẳng định, theo quy định hiện hành, doanh nghiệp thực hiện cơ chế tự kê khai, tự nộp thuế nên xuất hiện kẽ hở.

Như đã thông tin, chiều 9/12, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thanh Hóa đã khởi tố, bắt tạm giam vợ chồng ông Nguyễn Hữu Bình và bà Lê Thị Thu Hương, cùng Nguyễn Thu Nga để điều tra về hành vi “Trốn thuế”.

Theo cơ quan điều tra, để qua mặt cơ quan chức năng, nhiều thành viên trong gia đình ông Bình đã tham gia giúp sức, trong đó có Nguyễn Thu Nga, là con gái của Trần Thị Hồng và Nguyễn Thế Hòa, em trai Nguyễn Hữu Bình, đồng thời là một trong ba cổ đông của Công ty Kim Chung. Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thanh Hóa hiện đang tiếp tục điều tra mở rộng vụ án, làm rõ vai trò, trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức có liên quan, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật nhằm bảo đảm tính răn đe, phòng ngừa chung.

Trước đó, vào tháng 6/2024, Công ty TNHH Thương mại vàng bạc Kim Chung từng bị UBND tỉnh Thanh Hóa xử phạt vi phạm hành chính do trưng bày, bán hàng hóa giả mạo nhãn hiệu. Theo quyết định xử phạt, ngày 9/4/2024, tại cửa hàng của công ty này ở 219 Lê Hoàn, phường Hạc Thành, tỉnh Thanh Hóa, lực lượng chức năng phát hiện nhiều sản phẩm lắc kim loại màu vàng, màu trắng giả mạo các nhãn hiệu nổi tiếng như Chanel, Versace, Dior, Christian Dior, Hermes và Louis Vuitton, với tổng trị giá tang vật vi phạm hơn 195 triệu đồng.

Với hành vi trên, Công ty TNHH Thương mại vàng bạc Kim Chung bị xử phạt 205 triệu đồng, bị đình chỉ một phần hoạt động kinh doanh lắc kim loại màu vàng, màu trắng trong thời hạn 2 tháng, đồng thời buộc đưa số hàng hóa giả mạo nhãn hiệu vào sử dụng không nhằm mục đích thương mại sau khi đã loại bỏ các yếu tố vi phạm trên nhãn hàng hóa.

Vụ án tại Công ty Kim Chung là lời cảnh báo rõ ràng đối với các doanh nghiệp trong việc tuân thủ pháp luật về thuế và kinh doanh. Việc lợi dụng kẽ hở trong cơ chế quản lý, cố tình che giấu doanh thu, trốn tránh nghĩa vụ với Nhà nước không chỉ gây thất thoát ngân sách mà còn làm méo mó môi trường kinh doanh, ảnh hưởng đến sự công bằng, minh bạch của nền kinh tế.

Trần Thắng