Tiến bộ vượt bậc trong bảo đảm các cân đối ngân sách quốc gia
Phát biểu tại phiên thảo luận về kinh tế-xã hội, ngân sách nhà nước tại Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết thu ngân sách nhà nước 4 năm qua đều vượt dự toán, trong đó, năm 2019 là năm thứ hai liên tiếp vượt thu của ngân sách Trung ương.
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng, các chỉ tiêu tổng thu, tỷ lệ huy động vào ngân sách nhà nước và cơ cấu thu nội địa cơ bản đạt mục tiêu của kế hoạch 5 năm, trong đó, tổng thu 5 năm ước đạt 6,8 triệu tỷ đồng, tỷ lệ huy động vào ngân sách nhà nước đạt 24,4% GDP, từ thuế, phí xấp xỉ 21% GDP, tỷ trọng thu nội địa đến năm 2020 đạt gần 84% trong tổng thu ngân sách nhà nước.
Về chi, cơ cấu chi ngân sách nhà nước được chuyển dịch tích cực, các chỉ tiêu cơ bản đều vượt kế hoạch 5 năm, trong đó tỷ trọng dự toán chi đầu tư phát triển tăng dần, dự toán năm 2017 là 25,7%, đến năm 2020 chi cho đầu tư phát triển theo dự toán là 26,9% và thực hiện 5 năm ước đạt 27-28% tổng chi ngân sách nhà nước, trong khi mục tiêu đề ra của chúng ta là 25-26%.
Tổng chi đầu tư phát triển của ngân sách nhà nước 5 năm ước đạt thực tế là 2 triệu 150 ngàn tỷ đồng, bao gồm cả nguồn tăng thu của ngân sách nhà nước vượt mức kế hoạch đề ra là 2 triệu tỷ đồng.
Tỷ trọng dự toán chi thường xuyên giảm dần, dự toán năm 2017 là 64,4% đến năm 2020 dự kiến là 60,5% nếu được Quốc hội thông qua.
Dự toán chi thường xuyên giao cho các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương đã được xây dựng trên cơ sở yêu cầu sắp xếp lại tổ chức bộ máy, giảm biên chế, đẩy mạnh tự chủ của đơn vị sự nghiệp, qua đó cơ cấu lại nguồn để ưu tiên bố trí thực hiện cải cách tiền lương và các chính sách an sinh xã hội. Lũy kế 5 năm đã giảm chi thường xuyên cho thực hiện các nhiệm vụ này của ngân sách nhà nước khoảng 27-28 ngàn tỷ đồng. Trong thời gian tới, cần tiếp tục cơ cấu lại ngân sách nhà nước trên cơ sở đẩy mạnh thực chất hơn nữa nhiệm vụ sắp xếp tổ chức bộ máy. Tinh giản biên chế, cắt giảm các nhiệm vụ chi không cần thiết. Thực hiện tiết kiệm, chống lãng phí và nâng cao hiệu quả sử dụng của ngân sách nhà nước.
Về bội chi ngân sách nhà nước được kiểm soát cả số tuyệt đối và số tương đối, năm 2020 dự toán là 3,44% GDP.
Như vậy, bình quân của cả giai đoạn 2016-2020 bội chi ngân sách nhà nước khoảng 3,6-3,7% GDP, vượt mục tiêu đề ra của giai đoạn là 3,9% và năm 2020 là dưới 3,5% GDP.
Nhờ kiểm soát tốt bội chi, các khoản vay bảo lãnh của Chính phủ, nên tốc độ tăng nợ công đã giảm hơn một nửa và tăng thấp hơn tốc độ tăng GDP danh nghĩa.
“Nếu như giai đoạn 2011-2015 tốc độ tăng nợ công là 18,1% một năm, trong khi GDP danh nghĩa là 14,5% một năm thì giai đoạn 2016-2018 tốc độ tăng nợ công là 8,2% một năm, trong khi GDP danh nghĩa tăng 9,7% một năm. Nhờ vậy, tỷ lệ nợ công đến cuối năm 2020 chúng tôi đang ước tính khoảng 54,3% GDP, trong khi năm 2016 là 63,7% GDP”, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho hay.
Bên cạnh khẳng định những kết quả đạt được, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cũng thừa nhận, công tác ngân sách nhà nước cũng có những khó khăn như: Tỷ lệ huy động từ thuế, phí có xu hướng giảm dần; thu ngân sách nhà nước chưa thật sự bền vững;…