Tiến 'Tay - chân - miệng'
HNN - Đó là câu đùa vui mà anh em trong giới hay nói mỗi khi nhắc về Ngô Đắc Tiến - trọng tài bóng đá đầu tiên của Huế được cấp chứng chỉ VAR. Tuy không đúng theo thứ tự, nhưng tựu chung có thể khái quát được hành trình khá kỳ lạ và thú vị của người đàn ông 37 tuổi gốc Thủy Phù - Hương Thủy (nay là P. Phú Bài).

Ngô Đắc Tiến (giữa) trong một lần bắt chính ở giải bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam. Ảnh: NVCC
Bén duyên với Taekwondo từ năm lớp 7 dưới sự dẫn dắt của võ sư Tô Văn Tuấn, cứ ngỡ Tiến sẽ gắn trọn với võ thuật nhưng một ngã rẽ mang tên “điền kinh” tại Trường Đại học quốc tế Hồng Bàng (TP. Hồ Chí Minh) lại mở ra lối đi không ai ngờ: Trọng tài bóng đá.
Khi ấy, trường không có chuyên ngành võ thuật nên Tiến chọn học điền kinh để duy trì thể lực. Cũng thời điểm này, Tiến đã được đồng môn bầu làm người quản lý lớp võ tại đình làng Thủy Phù - nền móng của võ đường Taekwondo Bảo Long sau này. Vừa học đại học, vừa giữ liên lạc với các môn sinh, vừa tập luyện điền kinh, vừa đi làm trọng tài “phủi”, Tiến bắt đầu bước đi trên con đường mà không ai trong nghề dám tin là có thể đi đến cùng.
“Thời đó, tụi em hay đá bóng phủi. Thỉnh thoảng em xung phong làm trọng tài vì có nền tảng thể lực, lại hiểu luật bóng đá cơ bản”, Tiến kể. Và từ những lần “xung phong” ấy, một đam mê khác nảy mầm và lớn dần theo từng trận đấu nhỏ, mà theo lời Tiến, đó là “nghiệp” cầm còi.

Ngô Đắc Tiến - Trọng tài bóng đá đầu tiên của Huế được cấp chứng chỉ VAR. Ảnh: NVCC
Sau khi tốt nghiệp đại học trở về Huế năm 2011, Tiến vừa phát triển võ đường Bảo Long thành nơi đào tạo võ sinh hàng đầu tỉnh, vừa thành lập thêm 2 võ đường ở Lộc Sơn và Lộc Bổn. Mỗi năm, hàng trăm thanh thiếu niên theo học, không ít người trong số đó trở thành vận động viên triển vọng cấp tỉnh, cấp quốc gia. Và hiện, với cấp bậc huyền đai đệ ngũ đẳng, Tiến đang là Phó Chủ tịch chuyên môn Liên đoàn Taekwondo TP. Huế, Chủ nhiệm Võ đường Taekwondo Bảo Long, Chi hội trưởng Chi hội Taekwondo Phú Lộc.
Về Taekwondo là vậy. Còn trong thời gian “dây dưa” với bóng đá, bằng nỗ lực, kỷ luật và tình yêu thể thao, Tiến lần lượt vượt qua các lớp trọng tài sơ cấp, nâng cao rồi lọt vào danh sách trọng tài quốc gia. Đến năm 2021, Tiến trở thành trọng tài chính duy nhất của Huế cầm còi ở giải hạng Nhất. Rồi đến mùa giải 2024 - 2025, Tiến vượt qua đợt sát hạch thể lực và chuyên môn để lọt vào danh sách các trọng tài cầm còi V.League từ mùa giải 2024 - 2025.
Vóc dáng nhỏ thó, nhưng sức bền và khả năng theo kịp các tình huống bóng của Tiến khiến nhiều đồng nghiệp phải ngỡ ngàng. “Võ thuật, điền kinh và trọng tài bóng đá bổ trợ cho nhau rất nhiều. Nó giúp bản thân phản xạ nhanh, và quan trọng là giữ được sự điềm đạm, công bằng và trung thực”, anh nói như thể “phân bua” cho chính hành trình tưởng vô lý của mình.
Từ những nỗ lực cùng việc được đánh giá cao về chuyên môn, tháng 3/2025, Ngô Đắc Tiến được Liên đoàn Bóng đá Việt Nam chọn là 1 trong 30 trọng tài hạng Nhất, V.League trên toàn quốc tham dự khóa tập huấn VAR do các giảng viên FIFA trực tiếp giảng dạy. Trải qua 3 tháng “đào thải khốc liệt” cả về lý thuyết lẫn thực hành, anh cùng 10 trọng tài khác được FIFA cấp chứng chỉ VAR - một cột mốc đặc biệt, không chỉ với cá nhân Tiến mà còn với bóng đá Huế, thể thao Huế.
“Lần đầu tiên Huế có một trọng tài được cấp chứng chỉ VAR - điều mà ngay cả các trung tâm bóng đá lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh cũng phải chắt lọc mới tìm ra. Đó là phần thưởng cho cả một quá trình không ngừng chứng minh năng lực, không ngừng nghỉ của Tiến”, một đồng nghiệp nhận xét về Tiến như vậy.
Câu chuyện của Tiến không chỉ là niềm tự hào của thể thao Huế, mà còn là động lực cho thế hệ trẻ trong nghề trọng tài, một nghề vốn lắm áp lực và cần nhiều bản lĩnh. Và với những ai đã và đang đồng hành với thể thao Huế, bóng đá Huế hẳn sẽ đồng ý, hành trình của Ngô Đắc Tiến chắc chắn chưa dừng lại ở đây…