Tiếng Tơ Đồng: Nhịp cầu văn hóa Việt trên đất Pháp

01/6/2025Gốc

Ngày 31/5, tại Nhà hát Agoreine ở ngoại ô Paris (CH Pháp), chương trình nghệ thuật đặc biệt của đoàn nghệ thuật Tiếng Tơ Đồng mang tới một không gian ấm cúng với những giai điệu dân gian Việt Nam, kết nối những tâm hồn kiều bào xa quê và giới thiệu nét đẹp văn hóa dân tộc đến bạn bè quốc tế.

Được thành lập vào năm 2000 bởi nghệ sĩ Hồ Thụy Trang cùng với những người bạn có chung niềm đam mê, không chỉ là một nhóm sinh hoạt văn hóa đơn thuần, mà còn là nhà tổ chức sự kiện và chương trình biểu diễn nghệ thuật, hoạt động theo giấy phép chính thức do Chính phủ Pháp cấp.

Chương trình nghệ thuật đặc sắc được dàn dựng và trình diễn bới chính các nghệ sĩ và học viên của đoàn nghệ thuật Tiếng Tơ Đồng.

Sau 25 năm hình thành và phát triển, từ lúc chỉ có 5 thành viên gồm các nghệ sĩ là người Việt, người Bỉ và người Pháp, Tiếng Tơ Đồng nay đã quy tụ 80 thành viên ở mọi lứa tuổi, từ 5 đến 80 tuổi, có niềm đam mê với nhạc cụ dân tộc, múa dân gian và các làn điệu truyền thống của quê hương.

Chương trình kỷ niệm chặng đường 25 năm của đoàn nghệ thuật là minh chứng sống động cho nỗ lực truyền lửa qua các thế hệ người Việt Nam tại nước ngoài, hướng về nguồn cội, giữ gìn văn hóa truyền thống và phát huy bản sắc của dân tộc.

Đến nay, Tiếng Tơ Đồng đã có gần 80 thành viên từ nhiều lứa tuổi.

Tiếng Tơ Đồng từ lâu đã trở thành là ngôi nhà chung của các thế hệ du học sinh, nơi có thể học hỏi và thể hiện đam mê với âm nhạc cổ truyền Việt Nam.

Niềm đam mê ấy lớn đến mức các nghệ sĩ không quản ngại đường sá xa xôi, di chuyển từ nhiều nơi đến Paris chỉ để được cùng nhau hòa tấu vài bài dân ca. Chính từ những buổi gặp gỡ giản dị nhưng tràn đầy tình yêu văn hóa ấy, Tiếng Tơ Đồng đã dần lớn mạnh.

Những giai điệu quê hương thân thuộc trong đêm diễn.

Với chủ trương xuyên suốt là “gìn giữ văn hóa dân tộc Việt Nam”, Tiếng Tơ Đồng đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, trong đó có các lớp học hòa tấu nhạc cụ cổ truyền, bao gồm các loại đàn quen thuộc như đàn tranh, đàn nhị, đàn tỳ bà, đàn bầu, sáo trúc, cùng với bộ gõ và trống. Bên cạnh đó, còn có các lớp múa dân gian dành cho lứa tuổi từ 5 tuổi trở lên và lớp dân ca - cải lương dành cho người lớn, sinh hoạt đều đặn mỗi dịp cuối tuần.

Các nghệ sĩ Tiếng Tơ Đồng thường xuyên biểu diễn ở nhiều nơi tại Pháp và cả Châu Âu, góp phần quảng bá văn hóa Việt Nam.

Một trong những mục tiêu hàng đầu của Tiếng Tơ Đồng là quảng bá văn hóa Việt Nam ra cộng đồng. Do đó, đoàn đã tích cực tổ chức và tham gia biểu diễn trên khắp nước Pháp và cả châu Âu. Các chương trình biểu diễn phục vụ đa dạng đối tượng khán giả ở mọi lứa tuổi và mọi tầng lớp xã hội, cũng như các buổi phục vụ cộng đồng bà con kiều bào vào mỗi dịp lễ Tết, ngày lễ lớn của đất nước.

Tiếng Tơ Đồng còn mang âm nhạc vào các hoạt động xã hội ý nghĩa, như phục vụ người già neo đơn tại các nhà dưỡng lão, tham gia các hoạt động từ thiện để giúp đỡ trẻ mồ côi tại Việt Nam hoặc những hoàn cảnh khó khăn ngay tại nước sở tại.

Việc mang nhạc cụ Việt Nam vào giảng dạy trong trường phổ thông, tham gia các lễ hội của từng địa phương trên đất Pháp và các sự kiện quốc tế càng nuôi dưỡng thêm tình yêu quê hương, đất nước và lòng tự hào dân tộc trong tim mỗi người con xa xứ.

Khán giả được "dạo chơi" qua từng vùng miền của đất nước bằng giai điệu truyền thống.

Tiếng lành đồn xa, Tiếng Tơ Đồng dần xuất hiện trên nhiều phương tiện truyền thông cả trong nước và tại Pháp. Từ một nhóm nhỏ ban đầu, Tiếng Tơ Đồng ngày nay đã phát triển thành một đoàn nghệ thuật với số lượng thành viên lên đến gần 80 người.

Chia sẻ trong chương trình kỷ niệm, nghệ sĩ Hồ Thụy Trang, Chủ nhiệm đoàn nghệ thuật Tiếng Tơ Đồng, bày tỏ tâm huyết của mình trong công tác quảng bá và bảo tồn sự phong phú của văn hóa Việt Nam tại Pháp. Sự lớn mạnh của Tiếng Tơ Đồng được vun đắp từ tình yêu quê hương, niềm đam mê với văn hóa cổ truyền dân tộc của mỗi người học viên, mỗi nghệ sĩ và mỗi khán giả yêu thương Việt Nam.

Nghệ sĩ Hồ Thụy Trang, người sáng lập, đã đưa Tiếng Tơ Đồng trở thành đoàn nghệ thuật Việt duy nhất có giấy phép biểu diễn chính thức tại Pháp.

Bên cạnh những thành viên người Việt, Tiếng Tơ Đồng còn là điểm hẹn giao lưu của những người bạn Pháp có tình yêu sâu đậm với văn hóa Việt Nam. Một trong số đó là nghệ sĩ đàn tranh người Pháp, chị Laurence Bancaud.

Nghệ sĩ Laurence Bancaud chia sẻ với PV Báo Nhân Dân: Tôi bắt đầu khám phá âm nhạc Việt Nam khoảng 20 năm trước. Niềm đam mê này đã thôi thúc tôi thực hiện ba chuyến đi đến Việt Nam, và mỗi lần trở về, đều mang theo một cây đàn tranh.

Sự tiếp nối các thế hệ học viên tại đoàn nghệ thuật Tiếng Tơ Đồng suốt 25 năm qua.

Tình yêu với văn hóa Việt Nam không chỉ đến từ những người nghệ sĩ. Bà Sarah Dudoy, một khán giả đặc biệt, tìm thấy sự hấp dẫn của văn hóa Việt Nam thông qua âm nhạc truyền thống. Bà ấn tượng với “những động tác rất thanh lịch và tinh tế trong cách chơi nhạc cụ” của người nghệ sĩ. Đối với bà, âm nhạc Việt Nam là “một thế giới khác, rất khác biệt nhưng cũng rất thú vị”, cho thấy sự độc đáo, sức hút và sức sống của giai điệu cổ truyền Việt Nam.

25 năm qua, Tiếng Tơ Đồng thường xuyên nhận học viên là con em các gia đình kiều bào. Bé Tuấn Hiên tìm thấy niềm đam mê với nhạc cụ dân tộc quê hương - đàn tranh - sau một buổi đến chơi nhà một người bạn của gia đình. Từ đó, dù nhà cách xa điểm học hơn 10 km, Tuấn Hiên vẫn luôn đều đặn lên lớp.

Chỉ mới qua vài tháng làm quen và tập luyện, con em các gia đình kiều bào có thể tự tin trình diễn một số làn điệu truyền thống của quê hương.

Điều đáng mừng là không chỉ bố mẹ ủng hộ hết mình với niềm đam mê văn hóa dân gian của Tuấn Hiên, mà cả bà nội của bé cũng rất yêu thích việc Tuấn Hiên chơi đàn, thậm chí còn mua tặng cho bé một cây đàn tranh để tự tin biểu diễn cho mọi người cùng thưởng thức. Thế mới biết, tâm hồn Việt Nam vẫn luôn vẹn nguyên trong tim mỗi người con đất Việt, dù ở lứa tuổi nào, vẫn luôn hướng về cội nguồn quê hương, ngay cả khi sống giữa lòng nước Pháp.

Chương trình nghệ thuật đã mời gọi khán giả bước vào một cuộc du ngoạn văn hóa đầy cảm xúc, khám phá từng vùng miền, từng mảnh đất quê hương thân thương từ bắc vào nam.

Múa dân gian cũng được đưa vào giảng dạy tại đoàn nghệ thuật Tiếng Tơ Đồng.

Từ một nhóm nhỏ của những người nghệ sĩ chung niềm đam mê, Tiếng Tơ Đồng đã trở thành một đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp, là ngôi nhà chung ấm áp cho cộng đồng người Việt và là cầu nối văn hóa vững chắc với bạn bè quốc tế.

Với tình yêu và niềm đam mê âm nhạc cổ truyền cháy bỏng, Tiếng Tơ Đồng tiếp tục cống hiến, mang những giai điệu quê hương vang vọng trên đất khách, nuôi dưỡng tình yêu di sản trong lòng các thế hệ Việt kiều, và góp phần làm phong phú thêm bức tranh văn hóa đa sắc màu tại châu Âu.