Tiếp tục miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đến hết năm 2030

Chiều 26-6, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết của Quốc hội về miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp với 443/444 tổng số ĐBQH có mặt tham gia biểu quyết tán thành, đạt tỉ lệ 99,8%.

Quang cảnh phiên họp chiều 26-6. Ảnh: Hồ Long

Theo Nghị quyết vừa được Quốc hội thông qua, Quốc hội quyết nghị: kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp được quy định tại Nghị quyết số 55/2010/QH12 của Quốc hội về miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Nghị quyết số 28/2016/QH14 của Quốc hội và Nghị quyết số 107/2020/QH14 của Quốc hội đến hết ngày 31-12-2030.

Nghị quyết có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2026; đồng thời, giao Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Nghị quyết này để đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước.

Báo cáo trước khi Quốc hội biểu quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết một số ý kiến đề nghị không miễn thuế đối với trường hợp để đất bỏ hoang, không sản xuất, sử dụng không đúng mục đích.

Ý kiến khác đề nghị quy định nguyên tắc và điều kiện, tiêu chí cụ thể để được miễn thuế, đồng thời có chế tài xử lý các trường hợp lợi dụng chính sách để sử dụng đất sai mục đích hoặc tích tụ đất đai và để đất hoang hóa.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng đúng như ý kiến các vị địa biểu Quốc hội đã nêu, trên thực tế, tình trạng sử dụng đất sai mục đích, đất hoang hóa, gây lãng phí nguồn lực vẫn diễn ra khá phổ biến. Trong thời gian qua, một số Nghị quyết, Kết luận của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị đã đề ra các chủ trương, yêu cầu hoàn thiện chính sách thuế sử dụng đất, trong đó có chính sách thuế đối với đất nông nghiệp để khắc phục tình trạng đất bỏ hoang hóa, sử dụng sai mục đích.

Bên cạnh mục tiêu hỗ trợ nông nghiệp, nông dân, nông thôn, chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp cũng cần đáp ứng mục tiêu khuyến khích các tổ chức, cá nhân sử dụng đất tiết kiệm, có hiệu quả; cần có các tiêu chí để phân loại và xác định đối tượng được miễn thuế phù hợp nhằm bảo đảm hỗ trợ đúng đối tượng, phát huy được hiệu quả sử dụng đất.

Tuy nhiên, việc quy định cụ thể các tiêu chí để xác định đúng đối tượng được miễn thuế, không miễn thuế đối với đất bỏ hoang, sử dụng không đúng mục đích cần có thời gian nghiên cứu, chuẩn bị một cách phù hợp. Dự án Nghị quyết về việc tiếp tục miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp của Chính phủ trình Quốc hội vào thời điểm này chưa giải quyết được các vấn đề nêu trên.

Bên cạnh đó, Luật Đất đai năm 2024 đã có một số quy định nhằm góp phần khắc phục tình trạng bỏ hoang đất nông nghiệp đồng thời, pháp luật về đất đai đã quy định thẩm quyền của các cơ quan liên quan trong việc thực hiện nhiệm vụ quản lý Nhà nước về đất đai, áp dụng các chế tài xử lý vi phạm về sử dụng đất.

Do đó, để dự thảo Nghị quyết có thể được ban hành kịp thời, tránh ngắt quãng trong thực hiện chính sách, UBTVQH đề nghị Quốc hội cho giữ như dự thảo Nghị quyết về đối tượng được áp dụng việc miễn thuế.

Tuy nhiên, UBTVQH đề nghị Chính phủ triển khai đánh giá một cách đầy đủ, toàn diện về thực trạng và hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp thời gian qua, hiệu quả của chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đối với phát triển kinh tế nông nghiệp, đời sống nông dân, để xây dựng các giải pháp chính sách phù hợp.

Trước mắt, đề nghị Chính phủ lưu ý hướng dẫn đầy đủ các quy định của Luật Đất đai và có các giải pháp thiết thực để bảo đảm không xảy ra tình trạng hoang hóa, lãng phí nguồn lực đất đai, phòng tránh và xử lý các trường hợp lợi dụng chính sách, nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng đất nói chung, đất nông nghiệp nói riêng.

Theo Nghị quyết, hộ gia đình, cá nhân và tổ chức trực tiếp sử dụng đất để sản xuất nông nghiệp sẽ được miễn thuế đất này tới hết 2030.

Trường hợp Nhà nước giao đất nhưng tổ chức, cá nhân không trực tiếp sử dụng và cho đơn vị khác thuê lại để sản xuất nông nghiệp thì phải nộp 100% thuế đất nông nghiệp trong thời gian Nhà nước chưa thu hồi đất.

Theo báo cáo của Chính phủ, giai đoạn 2001-2010, tổng số tiền thuế đất nông nghiệp được miễn, giảm bình quân 3.268 tỉ đồng/năm và trong 3 năm gần đây tăng lên 7.500 tỉ đồng/năm. Việc miễn thuế đất nông nghiệp sẽ khuyến khích tập trung đất đai để sản xuất quy mô lớn, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn theo hướng hiện đại hóa.

Văn Duẩn - Minh Chiến