Tiếp tục nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng chính sách cho đồng bào dân tộc thiểu số

Đó là thông tin được đưa ra tại Hội thảo khoa học “Đánh giá hiệu quả các chương trình tín dụng chính sách đối với đồng bào dân tộc thiểu số tại Việt Nam”, do Ngân hàng Chính sách xã hội và Ủy ban Dân tộc tổ chức ngày 25/9/2019 tại Hà Nội.

Nhiều kiến nghị và những giải pháp gợi mở cho phát triển tín dụng chính sách cho đồng bào dân tộc thiểu số đã được đề cập tại hội thảo

Vùng dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi ở Việt Nam chiếm ¾ diện tích tự nhiên của cả nước, trong 54 dân tộc thì có 53 dân tộc thiểu số với 14,6 triệu người, chiếm hơn 14% dân số cả nước. Đồng bào dân tộc thiểu số chủ yếu sinh sống tại khu vực miền núi, biên giới, xen cư với nhau. Đồng bào sinh sống thành cộng đồng tập trung chủ yếu ở 5.266 xã, 548 huyện, 51 tỉnh, thành phố, là các vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn và đặc biệt khó khăn, giao thông đi lại không thuận lợi, cơ sở hạ tầng còn hạn chế, chưa thể đáp ứng tốt cho cuộc sống cũng như phát triển kinh tế gia đình, tỷ lệ hộ nghèo vẫn còn ở mức cao.

Các chương trình tín dụng chính sách xã hội từ NHCSXH được triển khai kịp thời, có hiệu quả, giúp đồng bào DTTS

Trong những năm qua, các chương trình tín dụng chính sách xã hội từ NHCSXH được triển khai kịp thời, có hiệu quả, giúp đồng bào DTTS sinh sống tại vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn nhanh chóng tiếp cận được nguồn vốn tín dụng chính sách để đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh, chăn nuôi, tạo việc làm, ổn định đời sống, vươn lên thoát nghèo, góp phần giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế - xã hội, ổn định an ninh chính trị tại các địa phương.

Đánh giá hiệu quả các chương trình tín dụng chính sách đối với đồng bào DTTS tại Việt Nam, Tổng Giám đốc NHCSXH Dương Quyết Thắng khẳng định: “Vốn tín dụng chính sách đã được đầu tư đến 100% xã, phường, thị trấn trên cả nước; trong đó, tập trung ưu tiên cho vay các xã vùng đồng bào DTTS, vùng đặc biệt khó khăn, vùng sâu, vùng xa, biên giới. Vốn tín dụng chính sách xã hội đã làm thay đổi căn bản nhận thức của đồng bào DTTS từ mặc cảm, tự ti, nay mạnh dạn vay vốn và làm ăn có hiệu quả; giúp đồng bào dần nâng cao chất lượng cuộc sống; nâng cao trình độ quản lý sản xuất, kinh doanh, cũng như trình độ quản lý vốn để dần vươn lên thoát nghèo, làm giàu trên chính quê hương mình, góp phần ngăn chặn tệ cho vay nặng lãi ở vùng nông thôn, vùng DTTS…”.

Tổng Giám đốc NHCSXH Dương Quyết Thắng : “Vốn tín dụng chính sách đã được đầu tư đến 100% xã, phường, thị trấn trên cả nước

Đến cuối tháng 8/2019, NHCSXH đang quản lý các chương trình tín dụng chính sách xã hội theo chỉ định của Chính phủ và một số dự án cho vay, tổng dư nợ đạt 199.823 tỷ đồng, với 8,2 triệu món vay của gần 6,6 triệu khách hàng đang còn dư nợ. Có trên 1,4 triệu khách hàng là hộ đồng bào DTTS đang thụ hưởng hầu hết các chương trình tín dụng tại NHCSXH, với doanh số cho vay là 135.964 tỷ đồng, doanh số thu nợ là 86.061 tỷ đồng và tổng dư nợ đạt 49.617 tỷ đồng, chiếm 24,8%/tổng dư nợ của NHCSXH, dư nợ bình quân một hộ DTTS đạt 34 triệu đồng/bình quân chung là 30,4 triệu đồng.

Riêng, các chương trình cho vay dành riêng cho đồng bào DTTS theo các Quyết định số 32/2007/QĐ-TTg và Quyết định số 54/2012/QĐ-TTg; Quyết định số 74/2008/QĐ-TTg và Quyết định số 29/2013/QĐ-TTg; Quyết định số 1592/QĐ-TTg và Quyết định số 755/QĐ-TTg và Quyết định số 2085/QĐ-TTg: Doanh số cho vay đạt 3.830 tỷ đồng; doanh số thu nợ 1.411 tỷ đồng; tổng dư nợ đạt 2.342 tỷ đồng, với 163.694 hộ đang dư nợ và trên 371 ngàn lượt hộ vay vốn. Tính đến nay, có trên 2 triệu hộ thoát nghèo, thu hút và tạo việc làm cho trên 162 nghìn lao động (trên 16 nghìn lao động đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài); giúp trên 211 nghìn học sinh sinh viên (HSSV) có hoàn cảnh khó khăn là con em hộ DTTS được vay vốn học tập; xây dựng hơn 1,3 triệu công trình nước sạch, vệ sinh môi trường nông thôn; xây dựng hơn 215 nghìn căn nhà ở...

Phát biểu tại Hội thảo, bà Trương Thị Mai - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Dân vận Trung ương đánh giá, chính sách tín dụng cũng đã có bước chuyển quan trọng, thay đổi được nhận thức của người dân, thay đổi sinh kế và thay đổi cuộc đời. Thay vì một chính sách bao cấp cho không, người dân đã có ý thức trả nợ. Nguồn lực này không chỉ cho vay mà còn gắn với việc chuyển giao kỹ thuật, hỗ trợ cho bà con sinh kế, đồng thời gắn với bảo vệ môi trường, từ đó hiệu quả lớn, đời sống bà con được cả thiện nâng cao, thoát nghèo bền vững hơn.

Tuy nhiên, giảm nghèo bền vững khu vực miền núi và DTTS vẫn là một thách thức trong những năm tới. Nhiều địa phương tỷ lệ hộ nghèo DTTS cao và chiếm hầu hết số lượng hộ nghèo chung của huyện, của tỉnh. Vì thế, “Cần làm sao để đồng bào tiếp cận được chính sách. Mô hình tiếp cận thuận lợi, có sự tham gia của các tổ chức chính trị xã hội. Hơn 90% các hộ đồng bào vay có sự hỗ trợ của các tổ chức này, nhìn nhận được vai trò của các tổ chức này.”- bà Mai nhấn mạnh.

Theo Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng – kiêm Chủ tịch HĐQT NHCSXH, NHNN cũng đã phối hợp các Bộ ngành liên quan xây dựng Dự thảo Chiến lược quốc gia về tài chính toàn diện, trong đó tập trung vào việc tăng khả năng tiếp cận sản phẩm dịch vụ ngân hàng cho người dân, đặc biệt đồng bào DTTS… Để đạt được mục tiêu đó, bên cạnh việc tiếp tục thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 40-CT/TW của Ban Bí thư, NHCSXH kiến nghị Chính phủ cần tiếp tục quan tâm, ban hành nhiều chính sách giúp đồng bào DTTS phát huy nội lực, thế mạnh của địa phương mình để từng bước vươn lên thoát nghèo, nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển kinh tế.

Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng – kiêm Chủ tịch HĐQT NHCSXH: NHCSXH, các TCTD sẽ triển khai mạnh mẽ các nội dung về tài chính toàn diện để đưa các dịch vụ tài chính ngân hàng đến với người dân vùng sâu vùng xa

Trong đó, NHCSXH đề nghị xem xét xây dựng, ban hành chính sách tín dụng đầu tư theo Đề án giảm nghèo của từng vùng, từng địa phương; hình thành một nguồn vốn riêng và được cân đối bố trí từ Quốc hội để đảm bảo nguồn vốn cho vay đối với đồng bào DTTS được ưu tiên, chủ động nhất, tránh trường hợp nguồn vốn không đáp ứng được kịp thời khi các Quyết định được ban hành ra.

NHCSXH cũng đề nghị Chính phủ bổ sung đối tượng được vay vốn chương trình cho vay phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS, miền núi; Đồng thời nghiên cứu, xây dựng cơ chế xử lý nợ rủi ro riêng, đảm bảo phù hợp với các đối tượng là hộ đồng bào DTTS theo quy định tại Quyết định số 2085/QĐ-TTg.

Thống đốc Lê Minh Hưng cũng cho biết, thời gian tới, NHCSXH, các TCTD sẽ triển khai mạnh mẽ các nội dung về tài chính toàn diện để đưa các dịch vụ tài chính ngân hàng đến với người dân vùng sâu vùng xa, đồng bào DTTS với dịch vụ tốt hơn, chi phí thấp hơn dựa trên ứng dụng công nghệ mới.

Thùy Linh