Tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt của người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số
Những năm qua, các cấp ủy đảng, chính quyền trên địa bàn tỉnh đã quan tâm triển khai thực hiện hiệu quả các chương trình, chính sách đối với người có uy tín (NCUT) trong đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS). Nhân dịp này, phóng viên báo Quảng Trị có cuộc trao đổi với Trưởng Ban Dân tộc tỉnh HỒ THỊ LỆ HÀ về vai trò nòng cốt của NCUT trên mọi lĩnh vực đời sống xã hội, góp phần xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc và giữ gìn an ninh trật tự, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội (KTXH) ở địa phương.
- Từ năm 2021, sau khi thực hiện chủ trương sáp nhập thôn, bản trong tỉnh (và chuyển giao 2 thôn của tỉnh Thừa Thiên Huế về tỉnh Quảng Trị), cho đến nay số lượng NCUT được UBND tỉnh quyết định công nhận, phê duyệt danh sách là 191 người/191 thôn, bản vùng DTTS tại 2 huyện miền núi Hướng Hóa, Đakrông và 3 huyện có xã miền núi là Gio Linh, Vĩnh Linh, Cam Lộ.
Thực hiện Quyết định số 12/2018/QĐTTg, ngày 6/3/2018 về tiêu chí lựa chọn, công nhận NCUT và chính sách đối với NCUT trong đồng bào DTTS, trong những năm qua, UBND tỉnh đã chỉ đạo Ban Dân tộc tỉnh chủ trì, phối hợp cùng các sở, ban, ngành, đoàn thể, địa phương liên quan tổ chức thực hiện tốt chính sách đối với NCUT theo phân cấp thẩm quyền quản lý.
Từ nguồn ngân sách trung ương hỗ trợ và nguồn ngân sách địa phương cấp, đã tổ chức nhiều hoạt động cung cấp thông tin cho NCUT như hội nghị phổ biến pháp luật; tập huấn bồi dưỡng kiến thức; trao đổi thông tin; cung cấp các tài liệu, báo chí, ấn phẩm; tổ chức đi tham quan, giao lưu học hỏi kinh nghiệm với các địa phương khác trong và ngoài tỉnh.
Tổ chức thăm hỏi, tặng quà nhân các ngày lễ, tết; hỗ trợ vật chất, động viên tinh thần khi ốm đau, khi gia đình NCUT gặp hoàn cảnh khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, khi NCUT hoặc thân nhân NCUT từ trần; biểu dương khen thưởng NCUT hằng năm và định kỳ 3 năm một lần tại Hội nghị biểu dương NCUT tiêu biểu xuất sắc trong các phong trào thi đua do Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Công an tỉnh, Ban Dân tộc tỉnh luân phiên chủ trì thực hiện.
- Được sự quan tâm, động viên về nhiều mặt của Đảng, Nhà nước, NCUT đã phát huy vai trò là “đầu tàu”, làm cầu nối quan trọng giữa cấp ủy, chính quyền với Nhân dân ở địa phương trong việc thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước ở cơ sở như thế nào, thưa bà?
- Nhờ có uy tín, kinh nghiệm và sự hiểu biết, am hiểu phong tục tập quán và thực tiễn địa phương, NCUT bằng những việc làm cụ thể đã gương mẫu thực hiện trên từng lĩnh vực của đời sống xã hội. Thông qua nhiều hình thức tuyên truyền, vận động của NCUT, đồng bào các DTTS chấp hành tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và quy định của địa phương. NCUT là tấm gương sáng trong phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, vận động người dân ở thôn, bản chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất đạt hiệu quả cao...
Trong xây dựng nông thôn mới, NCUT ủng hộ, tham gia hiến đất, giải phóng mặt bằng để mở rộng các tuyến đường giao thông nông thôn, xây dựng các công trình phúc lợi... Thông qua việc xây dựng quy ước, hương ước trong thôn, bản, NCUT đã động viên gia đình, con cháu, dòng họ và người dân phát huy dân chủ, thực hiện quy chế tự quản, xây dựng cuộc sống mới ở khu dân cư; phản ánh tâm tư, nguyện vọng chính đáng của Nhân dân, tham gia ý kiến đóng góp thiết thực vào chương trình phát triển KT-XH, QP- AN, đặc biệt là công tác xây dựng Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc các cấp.
Tham gia công tác ở cơ sở, đảm nhiệm các chức vụ như bí thư chi bộ, trưởng thôn, bản, trưởng ban công tác mặt trận và các đoàn thể; tham gia tổ hòa giải, tổ an ninh; là hội viên mẫu mực của các tổ chức chính trị - xã hội. NCUT tích cực cung cấp cho các ngành chức năng nhiều nguồn tin có giá trị trong công tác đấu tranh phòng, chống các loại tệ nạn, tội phạm, các hoạt động trái pháp luật trên địa bàn.
NCUT có vai trò rất quan trọng trong giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc như khôi phục một số lễ hội dân gian truyền thống, sưu tầm, truyền dạy các làn điệu dân ca, dân vũ, các ngành nghề truyền thống của dân tộc mình; giữ gìn, phát huy phong tục tập quán tốt đẹp và xóa bỏ những hủ tục, đặc biệt trong thực hiện việc cưới, việc tang và lễ hội truyền thống của các dân tộc.
- Đề nghị bà cho biết những giải pháp và kiến nghị, đề xuất đối với việc thực hiện các chương trình, chính sách đối với NCUT, công tác vận động, phát huy vai trò của NCUT trong đồng bào các DTTS trên địa bàn tỉnh?
-Trong thời gian tới cần tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền các cấp trong thực hiện chính sách đối với NCUT. Thường xuyên định hướng hoạt động và nội dung tuyên truyền cho NCUT trong công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân, tạo sự đồng thuận của NCUT và người dân trong thực hiện chính sách. Thực hiện tốt công tác lựa chọn, quản lý danh sách NCUT để thực hiện chế độ chính sách hằng năm.
Đảm bảo kinh phí thực hiện chế độ, chính sách đối với NCUT. Kịp thời phát hiện, tháo gỡ vướng mắc trong thực hiện chính sách đối với NCUT. Quan tâm hỗ trợ, tạo điều kiện và cơ hội tốt nhất cho NCUT phấn khởi, tin tưởng tham gia các hoạt động thực hiện nhiệm vụ, trách nhiệm được giao.
Thực hiện phân cấp quản lý, quy định cụ thể của các tổ chức, cá nhân liên quan gắn với địa bàn cụ thể ở địa phương trong thực hiện chính sách và công tác vận động, phát huy vai trò của NCUT. Có chính sách bồi dưỡng năng lực NCUT đảm bảo nhiệm vụ trước mắt và lâu dài. Điều chỉnh, bổ sung chính sách gắn với công tác vận động, phát huy vai trò NCUT phù hợp với từng vùng, miền, nhóm đối tượng và giai đoạn cụ thể.
- Xin cảm ơn bà!
Kô Kăn Sương (thực hiện)