Tiêu chuẩn của... cái ổ gà

“Đến cuối năm 2024, tất cả điện thoại di động, máy tính bảng và máy ảnh được bán ở Liên minh châu Âu (EU) sẽ phải được trang bị cổng sạc USB Type-C (USB-C)”-Nghị viện châu Âu ra tuyên bố trong một thông cáo báo chí đầu tháng 10-2022, sau khi luật mới được thông qua bởi cơ quan lập pháp của khối. Từ mùa xuân năm 2026 luật sẽ được mở rộng để áp dụng cho cả máy tính xách tay, thông cáo này nêu rõ. Như vậy đến cuối năm 2024, người dùng toàn bộ khu vực châu Âu sẽ không còn phải mất công tìm kiếm các sợi cab với đủ loại cổng sạc như hiện nay. Trong hành trang của họ duy nhất chỉ có một sợi cab có thể dùng chung cho nhiều loại thiết bị từ điện thoại đến máy ảnh.

Có hai lợi ích rõ ràng từ việc này. Một là thế giới sẽ sạch hơn vì các nhà máy đỡ phải sản xuất và xử lý rác thải công nghiệp đối với nhiều loại cab cho các loại thiết bị công nghệ như hiện nay. Thứ hai là người dùng sẽ tiết kiệm được một khoản tiền (do không phải mua thêm các loại dây cab) và không phải vướng bận với việc chuẩn bị loại cổng sạc nào cho thiết bị nào mỗi khi rời khỏi nhà. Một điều quan trọng là USB-C tương lai sẽ trở thành tiêu chuẩn cho nhiều loại thiết bị công nghệ dù là được sản xuất bởi hãng nào và sẽ làm cho cả thế giới được hưởng lợi.

Nói về cái cổng sạc và sợi cab đang dần trở nên phổ biến trên thế giới tưởng chừng không có liên quan gì tới cái ổ gà trên đường phố ở nước ta. Nhưng thực ra là có liên quan, đó là "tính tiêu chuẩn".

Nhiều hố ga-ổ gà ở nước ta không thực hiện theo kích thước tiêu chuẩn rõ ràng. Ảnh: ĐỨC HUY

Nếu đi trên các đường phố thì ai cũng nhận ra, đường phố tại các khu đô thị, thành phố của nước ta có quá nhiều ổ gà, thậm chí cả ổ voi. Chúng vốn dĩ được hình thành từ miệng các hố ga trên đường phố. Trên tất cả các đường phố, ngõ ngách, cả đường phố mới xây dựng, cả những con phố đã trở nên cổ kính... không chỗ nào là không có hố ga-ổ gà. Cái thì to, cái thì nhỏ, cái tròn, cái vuông, cái thì hình chữ nhật... với các độ sâu-nông đủ cả. Việc mất mỹ quan đô thị thì đã rõ, nhưng sự thiệt hại do lãng phí xã hội, thậm chí là tính mạng con người nguyên do từ hố ga-ổ gà thì không ai đong đếm được. Đó là việc giảm tuổi thọ của phương tiện khi mỗi lần cơ động xe của bạn sẽ vấp phải hàng trăm cái ổ gà trên đường, đó là số tiền mỗi thành phố, thị xã phải bỏ ra hằng năm để... tu sửa hố ga-ổ gà, đó là số tiền chi dùng vào việc cứu chữa, điều trị khi có người bị tai nạn do ổ gà...

Cái ổ gà xuất hiện nhan nhản trên đường phố là do hậu quả của việc quy hoạch chắp vá, sự quản lý tùy tiện và công tác thi công cẩu thả. Dường như đã mấy chục năm nay không ai (lãnh đạo chủ chốt), không cơ quan, đơn vị (quản lý, thi công) quan tâm tới chất lượng, tiêu chuẩn của cái hố ga-ổ gà. Thế mới có hiện tượng mạnh ai nấy làm nên đã tạo ra hàng triệu cái hố ga-ổ gà vô lý và bát nháo như hiện nay. Dường như các doanh nghiệp, các ngành có liên quan tới công trình ngầm thì đều có thể đào bới đường phố và toàn quyền xây mới, sửa cũ các hố ga-ổ gà theo kiểu của riêng mình. Vậy mới tạo ra các “xung đột” hố ga, ổ gà, có chỗ lên tới cả chục chiếc, với các loại vuông-tròn-dài-ngắn chỉ trên diện tích ngót trăm mét vuông. Điển hình là trên các đường phố thuộc các thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Hải Phòng... các loại hố ga-ổ gà hiện nay đang nhan nhản như ma trận trên mặt đường. Thật khó chấp nhận khi mà các thành phố đều đang nỗ lực để hướng tới tiêu chí văn minh, hiện đại nhưng đường phố lại nhằng nhịt ổ gà như vậy.

Do đó cần phải có sự thống nhất về mặt tiêu chí, tiêu chuẩn đối với cái hố ga-ổ gà trên đường phố và cần thống nhất về phương pháp quản lý đối với việc lắp đặt hố ga, thi công hố ga trên đường phố. Nghĩa là các hố ga-ổ gà phải thống nhất về kích thước, độ bền, hình dạng, vị trí... để khi đặt xuống là trăm cái phải như một. Những cơ quan nào hiện nay đang phải chịu trách nhiệm về việc này thì chắc chắn UBND các cấp ở các địa phương đều nắm rõ. Nếu từng địa phương không làm được thì nên giao cho cấp bộ, ngành để tính tiêu chuẩn của hố ga-ổ gà được ban hành thống nhất toàn quốc.

Đường phố không đơn thuần là bộ mặt của đô thị mà nó còn thể hiện tầm nhìn và tính chuyên nghiệp trong công tác quản lý đô thị của chính quyền các địa phương. Chính quyền địa phương nào quản lý kém thì đô thị của anh nhếch nhác và thiếu văn minh, quản lý tốt thì ngược lại. Thế nên câu chuyện tiêu chuẩn của cái hố ga-ổ gà không thể coi là chuyện nhỏ được và tôi cũng chắc rằng không một vị lãnh đạo, nhà quản lý nào muốn bị thiên hạ chê là thiếu tầm nhìn và thiếu chuyên nghiệp trong công tác quản lý đô thị.

TRẦN ANH TUẤN