Tiểu thương chợ truyền thống bỏ sạp

Từ chợ Ninh Hiệp ở Gia Lâm, chợ Đồng Xuân ở Hoàn Kiếm đến nhiều chợ đầu mối tại các tỉnh, thành như Điện Biên, Sơn La, Quảng Bình…, nhiều gian hàng đóng cửa im lìm. Vậy chuyện gì đang xảy ra? Tại sao tiểu thương đồng loạt bỏ sạp?

Bạt phủ kín những gian hàng từng rất sầm uất. Có những dãy 5 ki-ốt chỉ còn 1 ki-ốt mở cửa; người mua, người bán thưa thớt. Kinh doanh hàng lưu niệm tại chợ Đồng Xuân hơn 30 năm nay, bà Dung chưa từng chứng kiến cảnh chợ vắng như hiện nay, kể từ sau đại dịch.

Bà Lê Thị Kim Dung, tiểu thương chợ Đồng Xuân (quận Hoàn Kiếm) chia sẻ: "Có một số ngành hàng đang đóng cửa. Ban Quản lý chợ cũng đã phổ biến rất nhiều về việc không kinh doanh hàng nhái thương hiệu, nên bà con chấp hành. Nhưng một lý do khiến bà con phải đóng cửa, đó là phần hàng tồn đọng ngày trước để lại - hàng trôi nổi không có nguồn gốc xuất xứ. Cho nên bà con sợ các ban, ngành, thị trường đến kiểm tra, hỏi đến nguồn gốc thì thực sự là không có".

Theo lý giải từ Công ty Cổ phần Đồng Xuân, việc nhiều tiểu thương bỏ sạp không phải hiện tượng bất thường mà đã diễn ra trong 1-2 năm gần đây. Từ đầu năm 2025, trung bình hàng tháng có khoảng 30% ki-ốt trong tổng số hơn 2.000 ki-ốt đăng ký tạm ngừng kinh doanh, hay theo cách gọi dân dã là “nghỉ thuế”.

"Từ sau đại dịch Covid-19, do kinh doanh khó khăn, từ tháng 1 đến tháng 6/2025, bình quân hàng tháng có hơn 600 hộ kinh doanh xin tạm ngừng. Chợ Đồng Xuân chủ yếu bán buôn, các bạn hàng các nơi không về lấy hàng thì chủ hộ cũng nghỉ. Rồi thời tiết nắng nóng… Tuy nhiên, cũng có hộ lo ngại việc kiểm tra hóa đơn đầu vào. Công ty vẫn đang tuyên truyền để các hộ hiểu và yên tâm kinh doanh", bà Hà Thị Minh, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Đồng Xuân cho biết.

Làn sóng đóng cửa hàng loạt bắt đầu từ tiểu thương chợ Ninh Hiệp (huyện Gia Lâm) và lan sang nhiều khu chợ truyền thống trên cả nước, với nhiều lý do.

Chị Trần Phương Nhi, tiểu thương chợ Ninh Hiệp (huyện Gia Lâm) cho hay: "Dạo này khách đến chợ đìu hiu hơn vì có thông tin trên mạng là chợ đóng cửa nên khách cũng ngại tới. Khách có xu hướng ở nhà lướt điện thoại, mua hàng trên sàn thương mại điện tử nhiều hơn. Chủ shop cũng đang phải thay đổi trong việc đóng thuế, tìm hiểu việc đóng thuế điện tử".

Ông Nguyễn Đăng Sinh, Chủ tịch Hiệp hội Chống hàng giả và Bảo vệ thương hiệu Việt Nam nhận định: "Những năm trở lại đây, người kinh doanh offline, truyền thống gặp rất nhiều khó khăn. Có người ngồi cả ngày được 1-2 khách, mà lời lãi chẳng đáng bao nhiêu vì cạnh tranh giá. Người ta đóng cửa nhiều còn do ảnh hưởng từ đợt thanh tra cao điểm từ 15/5-15/6. Nhiều cửa hàng sợ kiểm tra nên ngừng hoạt động. Tuy nhiên, tôi cho rằng đợt kiểm tra này là cần thiết để chấn chỉnh trật tự, chống hàng giả, gian lận thương mại, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và người tiêu dùng. Thậm chí nên kéo dài thêm, từ 1 đến 3 tháng để xử lý triệt để".

Rõ ràng, các tiểu thương không chỉ đang đối mặt với sự thay đổi trong hành vi tiêu dùng, mà còn chịu áp lực chuyển đổi từ kinh doanh nhỏ lẻ, truyền thống sang hình thức minh bạch, số hóa và tuân thủ đúng quy định pháp luật. Đây là giai đoạn chuyển mình đầy thử thách, nhưng cần thiết để xây dựng môi trường kinh doanh văn minh, bền vững cho thương mại nội địa.

Mai Ngọc