Tiểu thuyết đào sâu vào đời sống con người phức tạp thời hậu chiến
Hình tượng thanh niên xung kích đã được khai thác thành công trước đó bởi các tác giả như Lê Minh Khuê, Võ Thị Hảo… Dù vậy, tác giả Phạm Việt Tiến tiếp tục tìm cách đào sâu hơn.
Theo chia sẻ của ông Phạm Việt Tiến (nguyên Phó tổng giám đốc Đài Truyền hình Việt Nam), từ khi còn làm báo, ông đã có dịp cùng đồng nghiệp đến gặp những người thanh niên xung kích. Qua nhiều ngày tiếp xúc, ông nảy sinh lòng ngưỡng mộ đặc biệt đối với họ.
“Trong hoàn cảnh chiến trường gian khổ, tôi thấy ở ánh mắt của họ ngập tràn tia hy vọng. Chính những người thành niên xung kích đã đem tới cho tôi một nguồn năng lượng sáng tác dồi dào”, ông Phạm Việt Tiến chia sẻ tại sự kiện ra mắt cuốn sách Mưa ở lưng chừng đồi chiều ngày 7/11.
Tiểu thuyết Mưa ở lưng chừng đồi là tác phẩm thứ ba được ra mắt kể từ năm 2021 của ông Phạm Viết Tiến. Nhà văn Y Ban nhận xét tác phẩm mô tả sống động đời sống của lớp thanh niên xung kích thời kỳ hậu chiến, những người đã dành tuổi thanh xuân của mình cho các cung đường ra mặt trận, chịu đựng những nỗi đau nhưng vẫn tràn đầy tinh thần lạc quan.
Nhân vật chính, Hà, là cô gái thanh niên xung phong mạnh mẽ, kiên cường, không chỉ đối mặt với bom đạn mà còn dám đứng lên chống lại sự trì trệ trong công việc ở nông trường trong thời bình. Hà thể hiện phẩm chất “dám nghĩ, dám làm”, nhưng điều này lại dẫn đến những xung đột với lợi ích của những người xung quanh. Qua đó, tác giả Phạm Việt Tiến đã lột tả một bức tranh chân thực về đời sống phức tạp của con người sau chiến tranh.
"Sự lãng mạn của tác phẩm chính là tình thân của các đồng đội qua khói lửa, là sự thẳng thắn trong công việc, không bao che quanh co. Chính sự đan xen giữa thực và mộng, giữa lãng mạn và hiện thực đã tạo nên sức hút đặc biệt cho tác phẩm, khiến người đọc như không thể dời được trang viết, để rồi cùng lãng mạn theo tác giả đến trang cuối cùng”, nhà văn Y Ban nhận xét.
Bên cạnh đó, nhà thơ Nguyễn Đức Quang - nguyên Tổng biên tập báo Thiếu niên Tiền phong - cũng nhận định rằng dấu ấn của tiểu thuyết Mưa ở lưng chừng đồi nằm ở việc xây dựng nhân vật. Nam và Hà đều là những thanh niên dũng cảm, kiên cường, dám đối mặt với sinh tử nơi chiến trường, và khi trở về, họ tiếp tục sống, lao động và cống hiến không ngừng. Không chỉ dừng lại ở đó, cảm hứng hiện thực trong văn chương của ông Phạm Việt Tiến còn tạo nên một lớp lang khác cho nhân vật. Nam và Hà cũng phải đối mặt với những mất mát và chấp nhận một cuộc sống “không thể bình thường” sau khi chiến tranh kết thúc.
“Những người thanh niên xung phong ở chiến trường, nay lại về giữa đời sống thời bình, luôn dao động giữa quá khứ và hiện tại, đầy khát khao sống và dám nghĩ, dám làm. Những hình tượng này không chỉ tạo cảm hứng cho người đọc mà còn nhắc nhở về sự hy sinh và cống hiến lớn lao của thế hệ cha anh”, nhà thơ Nguyễn Đức Quang nói.
Tác giả Phạm Việt Tiến nguyên là Phó tổng giám đốc Đài Truyền hình Việt Nam, nguyên Trưởng ban Khoa giáo của đài. Sự nghiệp của ông ghi dấu ấn với nhiều chương trình khoa học giáo dục, đặc biệt là “Những bông hoa nhỏ”, “Kính vạn hoa”. Năm 2021, ông ra mắt tác phẩm đầu tay Bến Phù Vân. Năm 2022, truyện dài Phía tây trời sáng của tác giả Phạm Việt Tiến ra mắt. Mưa ở lưng chừng đồi là tác phẩm mới nhất của ông.