Tìm hiểu nghi thức đón Tết trong hoàng cung tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám
Ngày 28/1, tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám , Trung tâm Lưu trữ quốc gia I (Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước) và Trung tâm hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám đã phối hợp tổ chức triển lãm tài liệu lưu trữ 'Cung đình đón Tết' để công chúng hiểu hơn về phong vị Tết xưa nơi cung đình.
Khách thăm quan và tìm hiểu tại triển lãm về lịch sử đón Tết trong cung đình.
Tết cung đình với những nghi lễ quá khứ được tái hiện sinh động qua hơn 80 văn bản tài liệu Châu bản, lần đầu tiên được công bố. Đây là ghi chép một cách chân thực các hoạt động đón Tết trang trọng trong Hoàng cung triều Nguyễn xưa - nơi từng được coi là bí ẩn và ít được biết tới.
Tết Nguyên đán là ngày tết cổ truyền lớn ở nước ta với nhiều phong tục truyền thống mang ý nghĩa sâu sắc. Dưới triều Nguyễn, Tết Nguyên đán được coi là một trong những lễ Tết lớn nhất trong năm và cung đình đón Tết với nhiều nghi lễ long trọng.
Các nghi lễ phong tục trong cung đình được tái hiện chân thực bằng nhiều hình ảnh tài liệu tại triển lãm.
Triển lãm bao gồm 3 chủ đề chính: Chủ đề 1 là "Các nghi lễ chuẩn bị đón Tết". Việc chuẩn bị đón Tết trong hoàng cung được bắt đầu sớm, ngay từ mùng 1 tháng Chạp, bằng lễ ban lịch năm mới (Lễ Ban sóc), sau đó là nghi lễ thỉnh các vị tiên đế về "ăn Tết" với triều đình (Lễ Hợp hưởng), nghi thức biểu thị việc tạm ngưng công việc triều chính (Lễ Phong ấn); Lễ đón Xuân ( Nghênh Xuân, Tiến Xuân)
Chủ đề 2 là "Tất niên tiễn năm cũ, đón năm mới". Ngày 30 Tết trong hoàng cung diễn ra các nghi lễ Tuế trừ, Trừ tịch, Lễ Thượng tiêu với ý nghĩa tống tiễn hết điều xấu của năm cũ để đón điều tốt đẹp của năm mới.
Chủ đề 3 "Đầu năm đón phúc, tiết xuân ban lộc và đề cao chữ Hiếu". Ngày đầu năm mới, nhà vua đích thân đến cung hoàng mẫu làm lễ chúc mừng. Làm lễ xong, vua ngự ở điện Thái Hòa, bách quan dâng biểu mừng. Sau lễ mừng tết, nhà vua ban yến, thưởng tết cho các hoàng thân, bá quan văn võ cũng như ban ân chiếu rộng khắp cho chúng dân.
Ths. Trần Thị Mai Hương, Giám đốc Trung tâm Lưu trữ quốc gia I chia sẻ: “Qua tài liệu lưu trữ cùng tư liệu, hình ảnh minh họa, triển lãm tái hiện một phần bức tranh Tết cung đình triều Nguyễn xưa , đồng thời cũng phần nào cho thấy sự gắn kết giữa Tết cung đình với Tết của muôn dân. Các nghi lễ đón Tết ở cung đình diễn ra long trọng, tưởng như khác xa với Tết cổ truyền trong dân gian - nhưng thấp thoáng đâu đó, trong từng nghi tiết, trong tâm thức đề cao chữ Hiếu và trong sự tạm ngưng công việc để thưởng thức tiết xuân ấm áp, ... chúng ta sẽ thấy có những điểm gần gũi với Tết dân gian, hòa trong nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc.”
Triển lãm diễn ra từ ngày 28/1/2021 đến hết ngày 23/2/2021 tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám .
