Tìm ra manh mối mới về cơ chế viêm trong não
Tình trạng viêm nặng ở thời thơ ấu có thể cản trở sự phát triển của các tế bào não quan trọng, và có thể dẫn đến các bệnh lý như tự kỷ hoặc tâm thần phân liệt, theo một nghiên cứu mới được công bố trên Tạp chí Science Translational Medicine.
Cho tới nay, căn nguyên của nhiều rối loạn phát triển thần kinh vẫn còn là điều bí ẩn. Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu mới về mô não của những trẻ tử vong trong độ tuổi từ 1 - 5 đã cho thấy cơ chế tác động của tình trạng viêm đến tế bào não.
Trong nghiên cứu, các nhà khoa học tại Đại học Maryland (Mỹ) đã tập trung nghiên cứu tiểu não, bằng cách sử dụng công nghệ tiên tiến được gọi là giải trình tự RNA nhân đơn.
Tác giả nghiên cứu, Phó Giáo sư Seth Ament tại Khoa tâm thần của Đại học Maryland cho biết: "Chúng tôi nghiên cứu tiểu não vì đây là một trong những vùng não đầu tiên bắt đầu phát triển và là một trong những vùng não cuối cùng đạt đến độ trưởng thành, nhưng cho đến nay nó vẫn chưa được nghiên cứu đầy đủ".
Theo các nhà khoa học, tiểu não là chìa khóa cho nghiên cứu tâm thần vì nó chịu trách nhiệm về các chức năng nhận thức cao hơn như chức năng sử dụng ngôn ngữ, tương tác xã hội và điều hòa cảm xúc.
Các nghiên cứu trước đây đã cho thấy trẻ sơ sinh có bất thường ở tiểu não thường bị rối loạn phát triển thần kinh. Trong nghiên cứu trên động vật, việc để não bị viêm trước khi sinh dường như cũng làm tăng nguy cơ mắc các rối loạn phát triển thần kinh.
Ament và cộng sự đã phân tích các mô tiểu não của 17 trẻ nhỏ đã chết (8 trẻ chết vì tình trạng viêm nhiễm và 9 trẻ chết do tai nạn) và nhận thấy tiểu não của nhiều trẻ đã trải qua một số tình trạng viêm nghiêm trọng như nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus hoặc hen. Hai loại tế bào não chính trong tiểu não (tế bào thần kinh Purkinje và Golgi) dường như đặc biệt dễ bị tổn thương do viêm.
Theo nhóm nghiên cứu: "Mặc dù ít, nhưng tế bào thần kinh Purkinje và Golgi đảm nhận những chức năng quan trọng. Trong quá trình phát triển, tế bào thần kinh Purkinje hình thành các khớp thần kinh kết nối tiểu não với các vùng não khác liên quan đến nhận thức hoặc kiểm soát cảm xúc, trong khi tế bào thần kinh Golgi điều hòa kết nối giữa các tế bào trong tiểu não. Sự gián đoạn của một trong hai quá trình phát triển này có thể lý giải cơ chế viêm góp phần gây ra các vấn đề về sức khỏe như rối loạn phổ tự kỷ và tâm thần phân liệt".
Các nhà khoa học cho rằng, việc hiểu biết sâu hơn về sự gián đoạn của tế bào não xảy ra sớm trong thời kỳ thơ ấu có thể sẽ giúp mang lại các phương pháp điều trị hiệu quả bệnh tự kỷ và tâm thần phân liệt trong tương lai.