Timor Leste chính thức trở thành thành viên thứ 11 của ASEAN

Thủ tướng Phạm Minh Chính và các trưởng đoàn ASEAN chụp ảnh chung tại lễ khai mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47 ở Kuala Lumpur. Ảnh: TTXVN

Tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47 ở Kuala Lumpur, Malaysia, Timor Leste đã chính thức gia nhập và trở thành quốc gia thành viên thứ 11 của ASEAN.

Cột mốc này được đánh dấu bằng lễ ký kết lịch sử Tuyên bố kết nạp Timor Leste vào ASEAN, với sự chứng kiến của lãnh đạo 10 quốc gia thành viên khác.

Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim khẳng định việc Timor Leste được kết nạp mang lại ý nghĩa mới cho tầm nhìn của khối, đại diện cho mục tiêu dài hạn là xây dựng một cộng đồng khu vực hòa bình, ổn định, toàn diện và thịnh vượng.

Thủ tướng Malaysia cho biết vị trí này “hoàn thiện gia đình ASEAN, tái khẳng định vận mệnh chung và ý thức sâu sắc về tình đoàn kết khu vực của chúng ta", đồng thời nhấn mạnh “sự phát triển và quyền tự chủ chiến lược của Timor Leste sẽ nhận được sự ủng hộ vững chắc và lâu dài".

Timor Leste giành được độc lập vào năm 2002, trở thành quốc gia có chủ quyền đầu tiên của thế kỷ XXI. Kể từ đó, việc gia nhập ASEAN đã trở thành một trong những ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại của đất nước.

Năm 2011, Timor Leste chính thức nộp đơn xin gia nhập ASEAN. Các nghiên cứu khả thi sau đó đã được tiến hành để đánh giá mức độ sẵn sàng của quốc gia này về ổn định chính trị, năng lực kinh tế và sự chuẩn bị về thể chế.

Năm 2022, ASEAN đã cấp quy chế quan sát viên cho Timor Leste, cho phép nước này tham dự tất cả các cuộc họp của ASEAN, bao gồm Hội nghị Cấp cao ASEAN và các diễn đàn liên quan.

Trong nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN năm 2025 của Malaysia, các nỗ lực thúc đẩy việc Timor Leste được kết nạp đầy đủ đã được tăng cường. Việc tiếp nhận đảm bảo Timor Leste hoàn thành lộ trình và đáp ứng các cam kết cần thiết trên 3 trụ cột của ASEAN bao gồm chính trị-an ninh, kinh tế và văn hóa-xã hội.

Động thái này đánh dấu lần mở rộng đầu tiên của ASEAN kể từ năm 1999, khi Campuchia gia nhập và tượng trưng cho cam kết tăng cường đoàn kết khu vực, tính bao trùm và bản sắc ASEAN.

Thủ tướng Timor Leste Xanana Gusmao cho biết đây là khoảnh khắc lịch sử của quốc gia này, mở ra một khởi đầu mới với “vô vàn cơ hội” cho thương mại và đầu tư.

“Đối với người dân Timor Leste, đây không chỉ là một giấc mơ thành hiện thực, mà còn là sự khẳng định mạnh mẽ cho hành trình của chúng tôi”, ông Gusmao chia sẻ trong bài phát biểu.

Thủ tướng Timor Leste nhấn mạnh cột mốc gia nhập ASEAN là minh chứng cho tinh thần của người dân Timor Leste, đồng thời khẳng định “đây không phải điểm kết thúc của hành trình”.

TÙNG QUANG