Tín dụng chính sách - Chắp cánh ước mơ đến trường. Bài 1: Mang cơ hội học tập đến với học sinh, sinh viên nghèo
Chương trình cho học sinh, sinh viên (HSSV) vay vốn học tập được triển khai từ năm 2007 với mục tiêu không để HSSV nào phải bỏ học giữa chừng vì lý do khó khăn về tài chính. Sau 15 năm triển khai, hàng chục ngàn HSSV con em các gia đình khó khăn trong tỉnh đã được vay vốn để học tập. Đây là một chủ trương lớn, có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đối với thế hệ trẻ, góp phần nâng cao chất lượng nguồn lực lao động cho xã hội.
Tiếp sức cho học sinh, sinh viên nghèo
Một ngày cuối tháng 8/2022, chúng tôi tìm đến nhà bà Hồ Thị Thiện, ở thôn Lâm Xuân, xã Gio Mai, huyện Gio Linh để nghe bà Thiện chia sẻ về quá trình “chèo chống” nuôi 6 người con ăn học thành tài. Cầm 5 tấm bằng đại học của các con trên tay, bà Thiện cho biết: “Lúc biết tin con trai đầu là Nguyễn Tài Nhân (sinh năm 1989) đỗ vào Trường Đại học Nông lâm Huế, vợ chồng tôi mừng không kể xiết. Nhưng kèm theo đó là nỗi lo lắng bởi hai vợ chồng tôi quanh năm chỉ biết bám vào cái cày, thửa ruộng để chạy ăn từng bữa, làm sao lo được chi phí ăn học suốt quãng thời gian con theo học đại học”.
Nhưng rồi, nỗi lo của vợ chồng bà Thiện đã được cán bộ tín dụng Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội (CSXH) huyện Gio Linh thấu hiểu khi vợ chồng bà được hướng dẫn và tiếp cận nguồn vốn vay HSSV. “Vợ chồng tôi rất vui mừng khi tiếp cận được với nguồn vốn chính sách cho vay HSSV. Chính nhờ nguồn vốn ưu đãi này mà con tôi có tiền để thực hiện ước mơ tưởng chừng dang dở là bước vào giảng đường đại học”, bà Thiện xúc động nói.
Rồi lần lượt những người con thứ 2, thứ 3, thứ 4 và thứ 5 của vợ chồng bà Thiện lại thi đỗ vào các trường đại học. Nhưng những lần sau này vợ chồng bà không còn bối rối, lo toan như trước, bởi gia đình bà đã biết đến nguồn vốn vay HSSV. Ban đầu, các con bà mỗi năm được vay khoảng 8 triệu đồng tại Phòng Giao dịch Ngân hàng CSXH huyện Gio Linh, rồi tăng dần đến 25 triệu đồng/năm/sinh viên. Giờ đây, 5 người con của vợ chồng bà Thiện đã ra trường, có công ăn, việc làm ổn định.
“Chỉ có đứa con thứ 6 của tôi là Nguyễn Thị Thảo (sinh năm 2002), hiện đang học năm thứ 3, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh là không phải vay vốn HSSV của ngân hàng CSXH để đi học đại học bởi các anh, chị đã ra trường, đi làm, có thu nhập ổn định để hoàn trả nợ đầy đủ cho ngân hàng và nuôi em ăn học. Không những thế, gia đình tôi còn được Phòng Giao dịch Ngân hàng CSXH huyện tạo điều kiện vay vốn ưu đãi để phát triển kinh tế, mở rộng chăn nuôi, trồng trọt để từng bước thoát nghèo”, bà Thiện vui mừng chia sẻ.
Giám đốc Phòng Giao dịch Ngân hàng CSXH huyện Gio Linh Hoàng Đình Mẫn khẳng định, Phòng Giao dịch Ngân hàng CSXH huyện Gio Linh thường xuyên phối hợp với chính quyền địa phương, các hội, đoàn thể, các tổ tiết kiệm và vay vốn tại các xã, thị trấn tạo điều kiện tốt nhất để các gia đình có nhu cầu và đủ điều kiện vay vốn được tiếp cận nguồn vốn tín dụng HSSV. Đảm bảo giải ngân nhanh chóng, kịp thời giúp HSSV giải quyết một phần các khoản đóng góp với nhà trường và chi phí trong sinh hoạt, học tập vào mỗi đầu kỳ học. Thực hiện tốt công tác tuyên truyền, giúp người dân hiểu về hoạt động tín dụng CSXH; nắm rõ chính sách cho HSSV nghèo, gia đình có hoàn cảnh khó khăn vay vốn ưu đãi; về việc sử dụng vốn vay đúng mục đích và nghiêm túc thực hiện trả nợ theo quy định.
Cũng nhờ nguồn vốn vay từ Chương trình tín dụng ưu đãi HSSV mà con gái chị Đặng Thị Dung, ở Khu phố 6, Phường 3, thị xã Quảng Trị có cơ hội viết tiếp ước mơ trên giảng đường đại học.
Chị Dung không giấu được xúc động, cho biết: “Tôi là mẹ đơn thân, một mình bươn chải, mưu sinh với đủ mọi công việc để nuôi 3 đứa con, cuộc sống khó khăn, vất vả. Tôi còn nhớ như in thời điểm năm 2014, khi con gái tôi là Đặng Thị Cẩm Châu nhận được giấy báo trúng tuyển vào Trường Đại học Ngoại ngữ Huế, đang chới với không biết bấu víu vào đâu để lo cho con vào đại học thì mẹ con tôi vỡ òa hạnh phúc khi được giới thiệu, hỗ trợ tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi HSSV của Phòng Giao dịch Ngân hàng CSXH thị xã với tổng số tiền gần 40 triệu đồng trong suốt 4 năm học.
Nếu như không có nguồn vốn vay này thì có lẽ con tôi đã nghỉ học vì tôi không kham nổi học phí. Gia đình tôi cũng như các hộ gia đình khó khăn khác biết ơn chính sách nhân văn này lắm, vì nếu không có nguồn vốn ấy, việc theo học lên bậc đại học, cao đẳng của con em chúng tôi sẽ rất nhọc nhằn, có thể gãy gánh bất kể lúc nào…”.
Củng cố điểm tựa tài chính cho học sinh, sinh viên nghèo
Thời gian qua, nguồn vốn vay ưu đãi đối với HSSV tại Quảng Trị luôn được đảm bảo, đáp ứng đủ nhu cầu của người vay. Từ nguồn vốn này, nhiều gia đình nghèo, gia đình chính sách, hộ có hoàn cảnh khó khăn đột xuất đã giảm bớt gánh nặng chi phí vào đầu năm học mới, tránh vay tín dụng đen ngoài xã hội. Thông qua đó còn khuyến khích phong trào hiếu học, lập nghiệp cho giới trẻ, giúp họ có cơ hội việc làm ổn định trong tương lai.
Giám đốc Phòng Giao dịch Ngân hàng CSXH thị xã Quảng Trị Lê Hải Hà cho biết: “Thực tế, qua rà soát, bình xét của các tổ tiết kiệm và vay vốn ở cơ sở, cán bộ tín dụng trực tiếp đến các hộ được vay vốn thẩm định, hiệu quả đồng vốn vay đã thực sự phát huy hiệu quả và mang tính nhân văn sâu sắc. Chương trình cho vay HSSV những năm qua đã giúp cho nhiều hộ nghèo, gia đình hoàn cảnh khó khăn có điều kiện cho con em tiếp tục thực hiện ước mơ, nguyện vọng theo học tại các trường đại học, cao đẳng và trung cấp nghề.
Tín dụng ưu đãi HSSV đã thực sự trở thành “bà đỡ” cho nhiều gia đình nghèo, đối tượng chính sách trên địa bàn. Một điều đáng mừng là qua theo dõi, rà soát, hầu hết các hộ vay đều sử dụng vốn đúng mục đích. Việc trả lãi và hoàn vốn được nhiều gia đình thực hiện đầy đủ, nghiêm túc”.
Trong 15 năm qua, nguồn vốn chương trình đã giúp hơn 86,5 nghìn hộ vay vốn cho con em đi học với số tiền trên 10 nghìn tỉ đồng. Qua đó, nhiều HSSV đã được thụ hưởng nguồn vốn, mở ra cơ hội trong quá trình lập thân, lập nghiệp, gây dựng tương lai.
Ngoài chính sách hỗ trợ vốn vay cho HSSV, thêm một chính sách mới rất rộng mở, tiếp sức cho học sinh, sinh viên là ngày 4/4/2022, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 09/2022/QĐ-TTg giúp học sinh, sinh viên được mua máy tính, thiết bị phục vụ học tập trực tuyến, mức vay tối đa 10 triệu đồng/trường hợp, với lãi suất 1,2%/ năm.
Điều kiện là thành viên của hộ gia đình nghèo, cận nghèo, hộ có mức sống trung bình theo chuẩn quy định hoặc hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn do ảnh hưởng của COVID-19. Đây là chương trình cho vay ưu đãi theo Nghị quyết 11/NQ-CP ngày 20/1/2022 của Chính phủ về Chương trình phục hồi và phát triển KT-XH đáp ứng kịp thời nhu cầu mua thiết bị học tập cho con em của nhiều hộ nghèo và đối tượng chính sách.
Tín dụng đối với học sinh, sinh viên thể hiện ý nghĩa xã hội sâu sắc, khẳng định chủ trương, chính sách ưu đãi của Đảng, Chính phủ, đã tạo được sự đồng thuận cao của cộng đồng xã hội. Chương trình đã góp phần quan trọng trong chính sách phát triển, đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực phục vụ công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước.
Trong thời điểm COVID-19 vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ khó lường thì việc triển khai hiệu quả chương trình tín dụng chính sách cho vay HSSV có ý nghĩa hết sức quan trọng, trở thành “điểm tựa” cho hàng nghìn HSSV nghèo vượt khó vươn lên, viết tiếp ước mơ trên hành trình kiếm tìm và tiếp nhận tri thức. Qua đó, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, xây dựng quê hương Quảng Trị ngày càng giàu đẹp.
Hà Trang - Thanh Trúc
Bài 2: Phát huy hiệu quả nguồn vốn tín dụng chính sách cho học sinh, sinh viên