Tin thế giới 1/10: Tân Thủ tướng Nhật Bản lập Nội các mới, Israel tấn công trên bộ vào Lebanon, Ukraine sa thải 3 Thứ trưởng quốc phòng

Các nghị sĩ chúc mừng ông Ishiba Shigeru trở thành Thủ tướng Nhật Bản ngày 1/10. (Nguồn: Kyodo)

Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.

Châu Á – Thái Bình Dương

*Ông Ishiba Shigeru được bầu làm Thủ tướng mới của Nhật Bản: Ngày 1/10, tại Hạ viện, ông Ishiba Shigeru, lãnh đạo đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền, đã được bầu làm Thủ tướng mới của Nhật Bản.

Trước đó cùng ngày, truyền thông địa phương đưa tin, các thành viên Nội các Nhật Bản dưới thời Thủ tướng Kishida Fumio đã đồng loạt từ chức, chấm dứt hoạt động sau khoảng 3 năm hoạt động. Đây là động thái mở đường cho việc thành lập Chính phủ mới do tân Chủ tịch LDP cầm quyền Ishiba Shigeru dẫn đầu. (Kyodo)

*Tân Tổng Thư ký NATO nêu quan điểm về Trung Quốc, Nga: Ngày 1/10, tân Tổng Thư ký (TTK) Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Mark Rutte đánh giá Trung Trung Quốc đã trở thành một nhân tố mang tính quyết định hỗ trợ cuộc chiến của Nga ở Ukraine.

Ông Mark Rutte nhấn mạnh: “Trung Quốc không thể tiếp tục tiếp sức cho cuộc xung đột lớn nhất ở châu Âu kể từ Thế Chiến II mà không gây ảnh hưởng đến lợi ích và uy tín của họ”.

Bên cạnh đó, ông Rutte khẳng định NATO hiện không nhận thấy bất kỳ mối đe dọa tiềm tàng nào liên quan đến việc Nga sử dụng vũ khí hạt nhân.

Tuy nhiên, tân TTK NATO lưu ý các quốc gia thành viên liên minh quân sự này không nên nhượng bộ trước những lời đe dọa thường xuyên của Tổng thống Putin về khả năng sử dụng vũ khí hạt nhân, vì làm như vậy sẽ tạo ra tiền lệ nguy hiểm. (Reuters)

*Tàu chiến Nga và Trung Quốc tuần tra chung ở Thái Bình Dương: Trong một tuyên bố ngày 1/10, Hạm đội Thái Bình Dương của Nga thông báo tàu chiến của nước này và Trung Quốc đã bắt đầu tuần tra chung ở châu Á - Thái Bình Dương sau các cuộc tập trận chung.

Tuyên bố nhấn mạnh: "Các tàu chiến của hải quân Nga và Trung Quốc đã tiếp tế vật tư ở Biển Okhotsk sau khi tham gia cuộc tập trận 'Beibu/Interaction - 2024', thiết lập một nhóm chiến thuật và bắt đầu thực hiện các nhiệm vụ tuần tra ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Nhóm tàu đã băng qua Eo biển Bussol và tiến vào Tây Bắc Thái Bình Dương".

Trước đó, một đội tàu chung từ Hạm đội Thái Bình Dương của Nga và Hải quân Trung Quốc đã khởi hành từ Vladivostok vào ngày 21/9 để tham gia cuộc tập trận hải quân Beibu/Interaction - 2024. (Sputniknews)

Châu Âu

*Ukraine tuyên bố bắn hạ 29 UAV của Nga: Không quân Ukraine ngày 1/10 thông báo bắn hạ 29 trong số 32 thiết bị bay không người lái (UAV) do Nga phóng đi trong một cuộc tấn công trong đêm.

Theo thông báo, các UAV nói trên do Iran sản xuất đã bị bắn rơi tại các khu vực miền Trung, miền Nam và Đông Bắc Ukraine.

Trước đó, Nga đã phát động đợt tấn công bằng UAV vào Kiev lúc rạng sáng 30/9, buộc các đơn vị phòng không Ukraine phải tham gia đẩy lùi cuộc không kích này. (Reuters)

*Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine yêu cầu sa thải 3 Thứ trưởng: Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov ngày 1/10 cho biết ông đã đệ trình lên Chính phủ nước này yêu cầu sa thải 3 Thứ trưởng của mình.

Trong một thông báo trên ứng dụng nhắn tin Telegram, ông Umerov cũng cho hay đã yêu cầu sa thải bà Liudmyla Darahan, Quốc vụ khanh Bộ Quốc phòng Ukraine.

Động thái trên diễn ra trong bối cảnh Ukraine đang tiếp tục cuộc phản công chống lại quân đội Nga và nỗ lực cải cách bộ máy quân sự để nâng cao hiệu quả chiến đấu. (Reuters)

*Nga chuẩn bị cho cuộc đối đầu lâu dài với Mỹ: Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Ryabkov ngày 1/10 tuyên bố nước này đang chuẩn bị cho một cuộc đối đầu lâu dài với Mỹ.

Phát biểu với các phóng viên, ông Ryabkov nêu rõ: "Chúng tôi đã trao đổi quan điểm về triển vọng cải thiện quan hệ giữa hai nước, bao gồm cả trong bối cảnh cuộc bầu cử sắp tới ở Mỹ vào tháng 11. Không nên có ảo tưởng đặc biệt nào, xét đến sự đồng thuận chống Nga của lưỡng đảng đã phát triển ở Mỹ. Chúng ta phải chuẩn bị cho một cuộc đối đầu lâu dài với quốc gia này. Chúng ta đã sẵn sàng cho viễn cảnh này theo mọi nghĩa".

Ông Ryabkov cho hay Moscow sẽ gửi tới Washington tất cả các cảnh báo cần thiết để Washington không đánh giá thấp lập trường sẵn sàng đối đầu của Moscow. (Sputniknews)

*Tân Tổng Thư ký NATO tuyên bố thực hiện các cam kết đối với Ukraine: Tân Tổng Thư ký của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Mark Rutte ngày 1/10 tuyên bố NATO phải thực hiện những cam kết với Ukraine để hỗ trợ nước này trong cuộc chiến chống Nga.

Ông Mark Rutte cho biết cuộc xung đột ở Ukraine không chỉ giới hạn ở chiến tuyến, và nhấn mạnh quyết tâm chuẩn bị cho liên minh xuyên Đại Tây Dương này đối mặt với các thách thức trong tương lai.

Ngày 1/10, ông Mark Rutte đã chính thức tiếp quản vị trí người đứng đầu NATO, sau khi người tiền nhiệm Jens Stoltenberg trao lại chiếc búa biểu trưng cho ông trong một buổi lễ. (Reuters)

*Nga khẳng định không thảo luận với Mỹ về hiệp ước hạt nhân mới: Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 1/10 tuyên bố các cuộc đàm phán về Hiệp ước cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới (New START) với Mỹ không thể tiến hành theo thể thức hiện tại, mà cần được thực hiện với sự hiểu biết về các điều kiện đã thay đổi.

Trả lời họp báo, ông Peskov nhấn mạnh: "Đầu năm nay, Tổng thống (Putin) đã khẳng định do các điều kiện thay đổi, nên trên thực tế không thể tiến hành thảo luận về vũ khí tấn công chiến lược, kho vũ khí, v.v., mà không tính đến cơ sở hạ tầng hạt nhân quân sự ở châu Âu, không đưa các quốc gia châu Âu vào quá trình đàm phán, mà không gây ảnh hưởng đến các yếu tố khác của an ninh chiến lược".

Ngoài ra, trong họp báo, ông Peskov khẳng định rằng bất chấp việc NATO có tổng thư ký mới, liên minh quân sự này sẽ không thay đổi đường hướng. Ông Peskov dự đoán "NATO sẽ tiếp tục hoạt động theo cách mà liên minh này đã và đang hoạt động". (Reuters/Sputniknews)

*Nga phản ứng trước tuyên bố đóng cửa vịnh Phần Lan: Đáp trả lời Tư lệnh Lực lượng phòng vệ Estonia, Thiếu tướng Andrus Merilo, về kế hoạch đóng cửa Biển Baltic đối với các tàu Nga trong trường hợp có mối đe dọa, Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố Moscow coi động thái như vậy là vi phạm luật biển.

Trước đó ngày 23/9, trả lời phỏng vấn tờ Helsingin Sanomat, ông Merilo cho biết đất nước của ông cùng với Phần Lan đang phát triển kế hoạch đóng cửa Biển Baltic đối với các tàu Nga trong trường hợp có mối đe dọa từ Nga.

Đây không phải là lần đầu tiên Estonia nói về khả năng phong tỏa Biển Baltic đối với tàu Nga. Hồi tháng 5, người tiền nhiệm của ông Merilo, Tướng Martin Herem, đã đưa ra đề xuất tương tự.

Bộ Ngoại giao Nga cảnh báo rằng những nỗ lực hạn chế vận chuyển hàng hóa ở Biển Baltic sẽ được coi là “một bước đi không thân thiện khác và chắc chắn sẽ đi kèm với các biện pháp trả đũa cứng rắn”. (AFP)

*Phòng không Nga bắn hạ 2 tên lửa ATACMS: Một nguồn tin an ninh cho biết, lực lượng phòng không Nga đã bắn hạ hai tên lửa ATACMS đang bay về phía thành phố Lugansk (Luhansk).

Nguồn tin cho biết từ hướng Kramatorsk, hai tên lửa MGM-140 ATACMS đang bay về phía Lugansk đã bị bắn trúng, cách thành phố 2 km về phía đông bắc. Hiện chưa có thông tin về thương vong hay thiệt hại. (TASS)

Trung Đông-châu Phi

*Thổ Nhĩ Kỳ hối thúc Israel rút quân khỏi Lebanon: Thổ Nhĩ Kỳ ngày 1/10 đã lên án chiến dịch tấn công trên bộ của Israel tại Lebanon là “nỗ lực xâm lược phi pháp” và kêu gọi Tel Aviv rút quân.

Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố: “Chiến dịch tấn công này phải chấm dứt càng sớm càng tốt và quân đội Israel phải rút khỏi lãnh thổ Lebanon... Việc Israel vi phạm chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Lebanon thông qua quyết định phát động chiến dịch tấn công trên bộ vào nước này là một nỗ lực xâm lược phi pháp”. Đồng thời, Ankara cảnh báo chiến dịch tấn công có khả năng gây ra làn sóng di cư mới và kêu gọi Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc triển khai các biện pháp cần thiết.

Trước đó 1 ngày, Israel đã phát động chiến dịch tấn công trên bộ vào miền Nam Lebanon. Cộng đồng quốc tế kêu gọi nước này kiềm chế để tránh xung đột khu vực lan rộng. (Al Jazeera)

*Houthi sử dụng UAV tấn công các thành phố lớn của Israel: Người phát ngôn quân sự của phong trào Houthi, Yahya Saree, ngày 1/10 xác nhận lực lượng này đã tấn công các cơ sở quân sự ở các thành phố Tel Aviv và Eilat của Israel bằng thiết bị bay không người lái (UAV) trước đó một ngày.

Phát biểu trên truyền hình, ông Saree cho biết lực lượng không quân của Houthi đã "tấn công một mục tiêu quân sự của kẻ thù Israel" ở Tel Aviv bằng UAV. Ngoài ra, Houthi đã phóng bốn UAV nhằm vào "các mục tiêu quân sự" ở thành phố Eilat, miền Nam Israel.

Kể từ tháng 11 năm ngoái, lực lượng Houthi đã thường xuyên thực hiện các vụ tấn công bằng UAV vào lãnh thổ Israel để thể hiện tình đoàn kết với người dân Palestine ở Dải Gaza. (Al Jazeera)

*Israel tấn công các cơ sở quân sự của Hezbollah ở thủ đô Beirut: Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) ngày 1/10 xác nhận họ đã phát động các cuộc tấn công chính xác vào các cơ sở quân sự và cơ sở hạ tầng của phong trào Hezbollah tại ngoại ô thủ đô Beirut của Lebanon.

Tuyên bố của IDF nêu rõ: “Theo chỉ đạo của IDF, lục lượng không quân Israel đã tiến hành các cuộc không kích chính xác vào một số cơ sở sản xuất vũ khí và các cơ sở hạ tầng khác của nhóm khủng bố Hezbollah ở khu vực Dahieh của Beirut".

Xung đột giữa hai bên leo thang sau vụ nổ hàng loạt máy nhắn tin và bộ đàm tại Lebanon trong hai ngày 17-18/9 mà phía Hezbollah cho là tình báo Israel đứng sau vụ việc. (Al Jazeera)

*Tàu hàng bị tấn công bằng xuồng không người lái ngoài khơi Yemen: Cơ quan Thương mại Hàng hải Anh (UKMTO) do Hải quân Hoàng gia nước này điều hành ngày 1/10 xác nhận, một xuồng không người lái đã đâm vào một con tàu ngoài khơi thành phố cảng Hodeida của Yemen, khu vực do lực lượng Houthi kiểm soát.

Trước đó cùng ngày, con tàu này đã bị đe dọa khi đang di chuyển cách cảng Hodeida khoảng 118 km về phía Tây Bắc. Hiện tại chưa có bên nào nhận trách nhiệm về vụ việc này.

Kể từ tháng 11 năm ngoái, lực lượng Houthi bắt đầu thực hiện các vụ tấn công tàu bè qua lại Biển Đỏ và Vịnh Aden nhằm thể hiện sự đoàn kết với người Palestine trong cuộc chiến ở Gaza. (Arab News)

*Nga cáo buộc tình báo phương Tây và Ukraine dàn dựng việc sử dụng vũ khí hóa học ở Syria: Cơ quan Tình báo Đối ngoại Nga (SVR) ngày 1/10 cáo buộc các cơ quan tình báo phương Tây và Ukraine đang chuẩn bị dàn dựng việc sử dụng vũ khí hóa học ở Syria.

Trong tuyên bố, SVR nhấn mạnh cơ quan tình báo của một số quốc gia thuộc NATO và Ukraine, cùng các nhóm khủng bố hoạt động ở tỉnh Idlib, đang chuẩn bị dàn dựng việc quân đội Syria và lực lượng Nga đóng ở quốc gia Arab này sử dụng vũ khí hóa học, sau đó sẽ phát động một chiến dịch làm mất uy tín của Damacus và Moscow tại Liên hợp quốc và Tổ chức cấm vũ khí hóa học (OPCW).

SVR cũng cho biết kế hoạch khiêu khích ở Syria dự tính rằng phiến quân sẽ sử dụng thiết bị bay không người lái thả xuống một thùng chứa clo trong khi đang diễn ra các cuộc không kích của lực lượng vũ trang Syria và lực lượng hàng không vũ trụ Nga vào các vị trí khủng bố ở vùng giảm leo thang Idlib. (Al Jazeera)

*Israel và Hezbollah giao tranh dữ dội ở miền Nam Lebanon: Người phát ngôn quân đội Israel Avichay Adraee ngày 1/10 xác nhận lực lượng này đang giao tranh dữ dội với nhóm vũ trang Hezbollah ở miền Nam Lebanon.

Quân đội Israel đã cảnh báo người dân không di chuyển bằng xe riêng từ khu vực phía Bắc đến khu vực phía Nam sông Litani, miền Nam Lebanon.

Cùng ngày, trong một tuyên bố, Hezbollah của Liban thông báo nhóm này đã hai lần nhắm mục tiêu vào các hoạt động di chuyển của quân đội Israel ở Metula, miền Bắc Israel, sau khi Tel Aviv tuyên bố bắt đầu chiến dịch trên bộ "có giới hạn" qua biên giới. (Reuters)

*Mỹ cảnh báo nguy cơ Iran tấn công Israel: Phó phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ Sabrina Singh ngày 30/9 cảnh báo không thể loại trừ khả năng Iran quyết định tấn công Israel sau vụ tiêu diệt thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah tuần trước. Bà Singh cũng cho biết Lầu Năm Góc không loại trừ phản ứng từ Hezbollah hoặc các nhóm chiến binh ở Iraq và Syria.

Ngày 29/9, Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin đã chỉ đạo tăng cường khả năng hỗ trợ phòng không trong những ngày tới, đồng thời ra lệnh cho Nhóm tác chiến tàu sân bay USS Lincoln tiếp tục ở lại khu vực. Ông Austin cũng nâng cao mức độ sẵn sàng cho các lực lượng Mỹ bổ sung có thể được triển khai đến Trung Đông nếu cần thiết. (Sputniknews)

Châu Mỹ - Mỹ Latinh

*Venezuela ra lệnh bắt giữ 11 quan chức Argentina: Ngày 30/9, Bộ trưởng Tư pháp Venezuela đã ra lệnh bắt giữ 11 quan chức Argentina liên quan tới việc chặn giữ máy bay của hãng hàng không Emtrasur và trao cho Mỹ.

Tuyên bố với báo giới, Tổng chưởng lý Venezuela, Tarek William Saab, cho biết 11 quan chức Argentina bị cáo buộc các tội danh “cướp bóc, rửa tiền, tước đoạt quyền tự do bất hợp pháp, can thiệp bất hợp pháp, vô hiệu hóa máy bay và liên kết để phạm tội”.

Trước đó, ông Saab đã ra lệnh bắt giữ tương tự đối với 3 quan chức cấp cao trong Chính phủ Argentina, trong đó có Tổng thống Javier Milei cũng với tội danh trên. (AFP)

*Tổng thống Argentina thông báo kế hoạch thăm Trung Quốc: Tổng thống Argentina Javier Milei vừa thông báo sẽ thăm Trung Quốc vào tháng 1/2025 và tham dự Diễn đàn Trung Quốc - Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe (CELAC).

Trong cuộc phỏng vấn tại Phủ Tổng thống phát ngày 29/9 (giờ địa phương), ông Milei gọi Trung Quốc là "đối tác thương mại rất thú vị" vì "họ không đòi hỏi bất cứ điều gì" và nhấn mạnh "điều duy nhất họ yêu cầu là đừng làm phiền họ". Ông cũng đề cập việc Bắc Kinh giải ngân khoản vay 5 tỷ USD cho Argentina hồi giữa tháng 6, dùng để thanh toán hàng hóa nhập khẩu từ quốc gia châu Á này.

Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn thứ hai của Argentina sau Brazil, với kim ngạch đạt 19,7 tỷ USD trong năm 2023. (AFP)

*Tổng thống Biden phản đối Israel tấn công trên bộ vào Lebanon: Ngày 30/9, Tổng thống Mỹ Joe Biden bày tỏ phản đối việc Israel tiến hành chiến dịch trên bộ tại Lebanon và kêu gọi ngừng bắn, trong bối cảnh căng thẳng leo thang sau vụ Israel không kích tiêu diệt thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah.

Khi được hỏi về kế hoạch tấn công hạn chế của Israel vào Lebanon, Tổng thống Biden nói: "Tôi nhận thức rõ hơn những gì các bạn có thể biết và tôi hài lòng khi họ dừng lại. Chúng ta nên ngừng bắn ngay bây giờ".

Trước đó, The Wall Street Journal dẫn nguồn tin cho biết Israel bắt đầu một cuộc tấn công trên bộ quy mô lớn vào Lebanon. (AFP)

Nhất Phong