Tin thế giới 22/5: Nga tính cập nhật ranh giới lãnh hải ở Biển Baltic, Thụy Điển 'chơi lớn' với Ukraine, Phó Thủ tướng Campuchia sẽ thăm Trung Quốc

Nga đang soạn thảo quy định cập nhật ranh giới lãnh hải trên Biển Baltic. (Nguồn: Geostrategy)

Châu Âu

* Nga soạn thảo quy định cập nhật ranh giới lãnh hải trên Biển Baltic: Ngày 21/5, Bộ Quốc phòng Nga đã trình dự thảo quy định của chính phủ, theo đó cập nhật tọa độ biên giới quốc gia ngoài khơi bờ biển và các đảo của Nga trên Biển Baltic. Văn kiện này đã được công bố trên Cổng thông tin Dự thảo Luật Pháp lý Liên bang.

Dự thảo nêu rõ, việc phê duyệt dự thảo danh sách tọa độ địa lý này sẽ thiết lập một hệ thống đường cơ sở thẳng còn thiếu trên phần phía Nam các đảo của Nga ở phía Đông Vịnh Phần Lan, gần Baltiysk và Zelenogradsk, đồng thời cho phép sử dụng vùng biển này thành vùng biển nội địa của Nga.

Ngày 22/5, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết, đề xuất của Bộ Quốc phòng Nga về việc cập nhật tọa độ biên giới Nga ở Biển Baltic không có động cơ chính trị.

Trong khi đó, một nguồn tin quân sự-ngoại giao Nga cho biết, nước này không có ý định sửa đổi chiều rộng lãnh hải, vùng kinh tế và thềm lục địa ngoài khơi bờ biển Baltic hoặc biên giới quốc gia ở Biển Baltic. (TASS)

* Phần Lan theo dõi kế hoạch của Nga về cập nhật ranh giới lãnh hải trên biển Baltic, theo lời Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb.

Theo ông Stubb, Nga chưa liên lạc với Phần Lan về vấn đề này, song Helsinki luôn hành động bình tĩnh và dựa trên sự thật.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Phần Lan Elina Valtonen cho biết, nước này sẽ yêu cầu Moscow cung cấp thông tin thông qua các kênh ngoại giao liên quan đến ý định của Bộ Quốc phòng Nga. (TASS, Reuters)

* Thụy Điển viện trợ quân sự 7 tỷ USD cho Ukraine: Ngày 22/5, chính phủ Thụy Điển thông báo, nước này sẽ viện trợ quân sự cho Ukraine với tổng trị giá 75 tỷ Kronor (khoảng 7,01 tỷ USD) trong 3 năm, với trị giá 25 tỷ Kronor (khoảng 2,3 tỷ USD)/năm.

Thông cáo cũng cho hay, viện trợ quân sự trong giai đoạn 2024-2026 có thể dưới hình thức quyên góp thiết bị cũng như đóng góp tài chính và hỗ trợ mua sắm vật liệu quốc phòng.

Thông cáo nhấn mạnh: “Thụy Điển sẽ hỗ trợ cuộc đấu tranh của Ukraine chừng nào còn cần thiết”. (Reuters, AFP)

* Ukraine kêu gọi đồng minh bắn hạ tên lửa Nga: Ngày 21/5, Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba kêu gọi phương Tây xem xét bắn hạ tên lửa của Nga tấn công lãnh thổ Ukraine để bảo vệ tốt hơn các thành phố của quốc gia Đông Âu.

Ngoại trưởng Kuleba nói: “Không có lập luận pháp lý, an ninh hay đạo đức nào cản trở các đối tác của chúng tôi bắn hạ tên lửa Nga trên lãnh thổ Ukraine từ lãnh thổ của họ”.

Ông cũng thuyết phục phương Tây nếu không muốn làm điều đó, thì "chỉ cần cung cấp cho chúng tôi tất cả các phương tiện cần thiết để thực hiện việc này”. (Pravda)

* Phần Lan-Mỹ mở rộng hợp tác lực lượng đặc biệt: Ngày 21/5, Bộ Quốc phòng Phần Lan ra thông cáo cho biết, nước này và Mỹ đã ký một tuyên bố về ý định hợp tác giữa lực lượng đặc biệt của hai nước.

Tuyên bố này "sẽ giúp Phần Lan phát triển khả năng phòng thủ và làm sâu sắc hơn nữa hợp tác quốc phòng với Mỹ". (Spuntik)

* Hơn 3.000 tù nhân xin gia nhập quân đội Ukraine, sau khi quốc hội thông qua luật cho phép một số đối tượng tù nhân tham gia các lực lượng vũ trang. Chỉ những tù nhân còn chưa đầy 3 năm thụ án mới có thể nộp đơn gia nhập quân đội Ukraine. Những tù nhân được huy động đang được xét vào diện tạm tha thay vì ân xá.

Chính quyền Ukraine đã xác định được 20.000 tù nhân đủ điều kiện và trong số đó, 4.500 người đã “bày tỏ quan tâm” đến việc gia nhập quân đội. (AFP)

* Nga bắt đầu tập trận quân sự hạt nhân chiến lược giai đoạn 1, bao gồm huấn luyện thực hành về chuẩn bị và sử dụng vũ khí hạt nhân phi chiến lược” tại Quân khu miền Nam, theo tuyên bố của Bộ Quốc phòng Nga ngày 21/5.

Cuộc tập trận nhằm "đảm bảo toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền của Nhà nước Nga" cũng như "đáp trả các tuyên bố khiêu khích và mối đe dọa từ một số quan chức phương Tây". (TASS)

* Tây Ban Nha rút vĩnh viễn đại sứ tại Argentina Maria Jesus sau khi Tổng thống Argentina Milei từ chối xin lỗi vì bình luận chỉ trích Thủ tướng Tây Ban Nha Sanchez và phu nhân, Ngoại trưởng quốc gia châu Âu Jose Manuel Albares cho biết ngày 21/5. (Reuters)

Châu Á-Thái Bình Dương

* Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao và hợp tác quốc tế Campuchia thăm Trung Quốc từ ngày 23-25/5.

Ngày 21/5, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân cho biết, Bắc Kinh đánh giá cao quyết định của Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao và hợp tác quốc tế Sok Chenda Sophea Sok Chenda Sophea khi chọn quốc gia Đông Bắc Á này cho chuyến công du chính thức nước ngoài đầu tiên kể từ khi nhậm chức.

Trong khuôn khổ chuyến thăm, các nhà lãnh đạo Trung Quốc và Ngoại trưởng Vương Nghị sẽ tiếp, hội đàm với ông Sok Chenda Sophea để trao đổi quan điểm về hợp tác song phương, cũng như các vấn đề khu vực và quốc tế hai bên cùng quan tâm. (Khmer Times, China Daily)

* Tổng thống Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) Mohammed bin Zayed Al Nahyan thăm Hàn Quốc từ ngày 28-29/5, đánh dấu chuyến thăm cấp nhà nước đầu tiên tới quốc gia Đông Bắc Á này của một Tổng thống UAE.

Theo thông báo, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol sẽ gặp người đồng cấp Mohammed để thảo luận cách thức tăng cường hợp tác giữa hai nước trong nhiều lĩnh vực, bao gồm cả đầu tư, năng lượng và công nghiệp quốc phòng. (Yonhap)

* Các ngoại trưởng Hàn Quốc và Nhật Bản điện đàm: Ngày 22/5, Ngoại trưởng Hàn Quốc Cho Tae-yul đã có cuộc điện đàm với người đồng cấp Nhật Bản Kamikawa Yoko, trong đó hai bên thảo luận về hội nghị thượng đỉnh ba bên sắp tới với Trung Quốc và các vấn đề cùng quan tâm cũng như vấn đề song phương còn tồn tại.

Dự kiến, hội nghị thượng đỉnh giữa 3 nhà lãnh đạo của Nhật Bản, Trung Quốc và Hàn Quốc sẽ diễn ra vào cuối tháng 5 này.

Đây sẽ là cuộc gặp thượng đỉnh đầu tiên giữa 3 nước này trong hơn 4 năm qua, với nhiều vấn đề sẽ được đưa ra bàn thảo như chương trình hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên, vấn đề công dân Nhật Bản bị bắt cóc... (Yonhap)

Trung Đông-châu Phi

* Hàng viện trợ đến Gaza được chuyển qua các tuyến đường mới sau khi một số xe tải bị chặn và các hàng này đang được chuyển từ những khu tập kết đến các nhà kho ở Gaza, theo thông báo của Lầu Năm Góc ngày 21/5. (Reuters)

* Ai Cập phản đối việc di dời người Palestine khỏi Dải Gaza, theo lời Ngoại trưởng quốc gia Bắc Phi Sameh Shoukry trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Hà Lan bà Hanke Bruins Slot ngày 21/5.

Ông Shoukry nhấn mạnh tầm quan trọng của các nỗ lực phối hợp quốc tế, nhằm ngăn chặn xung đột ở Dải Gaza và khởi động một tiến trình chính trị để thành lập một nhà nước Palestine độc lập theo các nghị quyết quốc tế.

Cho rằng việc Israel kiểm soát ở cửa khẩu Rafah bên phía Palestine đã ngăn cản viện trợ nhân đạo tiếp cận dải đất này, Ngoại trưởng Ai Cập yêu cầu Israel phải chấm dứt các hoạt động quân sự ở khu vực gần cửa khẩu Rafah và đảm bảo an toàn cho các nhà hoạt động nhân đạo tiếp nhận và phân phối viện trợ. (Ahram Online)

* Thêm các nước công nhận Nhà nước Palestine, Israel triệu hồi đại sứ: Ngày 22/5, cả Na Uy, Ireland và Tây Ban Nha đều tuyên bố, các nước này sẽ công nhận Palestine là một nhà nước kể từ ngày 28/5 tới.

Trước động thái này, cùng ngày, Israel đã triệu hồi các đại sứ từ Ireland và Na Uy để “tham vấn khẩn cấp” về vấn đề trên, khẳng định rằng, quốc gia Trung Đông sẽ có động thái phản ứng trước "quyết định vội vàng" của các nước trên.

Cho tới nay, đã có 8 quốc gia thành viên của Liên minh châu Âu (EU) gồm Slovakia, Bulgaria, Cyprus, CH Czech, Hungary, Ba Lan, Romania và Thụy Điển đã công nhận Nhà nước Palestine.

Trong khi đó, Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO) ca ngợi quyết định của 3 nước châu Âu trên là "chiến thắng vì sự thật và công lý". Phong trào Hamas gọi đây là "bước đi quan trọng" và kêu gọi các nước khác làm theo. (AFP)

* Thủ tướng CH Chad Succes Masra từ chức: Ngày 22/5, Thủ tướng Cộng hòa Chad, cũng là lãnh đạo phe đối lập Succes Masra tuyên bố đã đệ đơn từ chức sau khi Tổng thống lâm thời Mahamat Idriss Deby được xác nhận là người đắc cử trong cuộc bầu cử Tổng thống ngày 6/5.

Cơ quan bầu cử Cộng hòa Chad thông báo, ông Deby đã giành thắng lợi hoàn toàn trong cuộc bầu cử này, với 61% số phiếu bầu và Hội đồng Hiến pháp sau đó đã xác nhận ông là người thắng cử. (Ahram Online)

Châu Mỹ

* Mỹ tố Nga phóng vũ khí không gian vào quỹ đạo vệ tinh do thám của Washington hồi tuần trước mà theo giới chức tình báo của cường quốc số một này, là vũ khí có khả năng thanh sát cũng như tấn công các vệ tinh khác.

Tên lửa Soyuz của Nga được phóng từ bãi phóng Plesetsk, cách Moscow khoảng 800 km về phía Bắc hôm 16/5, triển khai trên quỹ đạo Trái đất tầm thấp ít nhất 9 vệ tinh, gồm Cosmos 2576, một loại tàu vũ trụ “thanh sát” quân sự.

Ngày 22/5, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov đã bác bỏ sự quả quyết của Mỹ cho rằng, Nga đã đưa vũ khí chống vệ tinh lên vũ trụ, lưu ý rằng, Moscow phản đối việc triển khai vũ khí trên quỹ đạo.

Ngoài ra, ông cũng nhấn mạnh, Nga vẫn tuân thủ các hạn chế về số lượng vũ khí hạt nhân theo quy định trong Hiệp ước cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới (New START) giữa Moscow và Washington. (Reuters, Interfax)

* Cuba tái khẳng định lập trường chống khủng bố dưới mọi hình thức: Ngày 21/5, Bộ trưởng Ngoại giao Cuba Bruno Rodríguez tái khẳng định lập trường của nước này bác bỏ tuyệt đối và dứt khoát mọi hành động, phương pháp và hoạt động khủng bố, dưới mọi hình thức và biểu hiện.

Theo đại diện cao nhất của ngành ngoại giao Cuba, lập trường nêu trên được duy trì bất kể động cơ, thủ phạm, nạn nhân và nơi các hành vi khủng bố diễn ra, nhấn mạnh: “Chính sách của Cuba rất rõ ràng: nói Không với khủng bố”. (Prensa Latina)

* Colombia bổ nhiệm Đại sứ tại Mỹ làm Ngoại trưởng: Ngày 21/5, Tổng thống Colombia Gustavo Petro đã bổ nhiệm Đại sứ tại Mỹ Luis Gilberto Murillo làm Ngoại trưởng thay cho ông Álvaro Leyva, người đã bị bãi nhiệm từ tháng 1 để điều tra vì những vi phạm liên quan đấu thầu phát hành hộ chiếu.

Tổng thống Petro cũng cử nhà sử học Daniel García Penã, người từng giữ chức Ủy viên hòa bình dưới thời Tổng thống Ernesto Samper, làm Đại sứ tại Mỹ. (Prensa Latina)

Hoàng Hà