Tin thế giới 29/7: Nga muốn tiến triển trong quan hệ với Mỹ, Singapore cảnh báo nguy cơ khủng bố, Tổng thống Trump ngỏ ý thăm Trung Quốc

Mỹ đạt được một thỏa thuận thương mại khung với EU hôm 27/7, áp đặt thuế nhập khẩu 15% đối với hầu hết hàng hóa châu Âu, bằng khoảng một nửa mức thuế Washington đe dọa. (Nguồn: Getty)

Châu Á-Thái Bình Dương

* Cựu quan chức tình báo Hàn Quốc bị thẩm vấn: Cựu giám đốc cơ quan tình báo quốc gia Hàn Quốc (NIS) Cho Tae-yong ngày 29/7 có mặt tại văn phòng công tố viên đặc biệt để trả lời thẩm vấn liên quan tới cái chết của một lính thủy quân lục chiến hồi năm 2023.

Ông Cho bị triệu tập với cáo buộc lạm quyền trong quá trình quân đội điều tra cái chết của binh sĩ Chae Su-geun vào tháng 7/2023 trong lúc thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm nạn nhân mưa lũ.

Theo điều tra, ông Cho - lúc đó giữ chức Cố vấn an ninh quốc gia - nằm trong số các quan chức cấp cao dự cuộc họp tại Phủ Tổng thống vào tháng 7/2023, khi Tổng thống Yoon Suk Yeol được cho là đã nổi giận sau khi nghe báo cáo điều tra sơ bộ quy trách nhiệm cho một chỉ huy lính thủy quân lục chiến cấp cao. (Yonhap)

* Indonesia mua 48 tiêm kích KAAN: Bộ Quốc phòng Indonesia ngày 29/7 thông báo ký hợp đồng mua 48 tiêm kích KAAN của Thổ Nhĩ Kỳ, nhằm hiện đại hóa lực lượng không quân và thay thế khí tài lạc hậu. Ngoài ra, Jakarta còn ký biên bản ghi nhớ với tập đoàn đóng tàu TAIS của Thổ Nhĩ Kỳ để mua 2 khinh hạm lớp Milgem Istif.

Bộ trưởng Quốc phòng Indonesia Sjafrie Sjamsoeddin khẳng định, thỏa thuận này thể hiện cam kết của hai chính phủ trong thúc đẩy phát triển công nghệ quân sự và mở rộng năng lực công nghiệp quốc phòng của Jakarta.

KAAN là máy bay tiêm kích chiến đấu đầu tiên do Thổ Nhĩ Kỳ phát triển, thực hiện chuyến bay đầu tiên vào tháng 2 năm ngoái, song dự kiến phải đến năm 2028 mới bắt đầu sản xuất hàng loạt. Máy bay này sử dụng hai động cơ F-110 do công ty General Electric sản xuất. (Reuters)

* Thái Lan hoãn họp tình hình biên giới với Campuchia: Quân đội Hoàng gia Thái Lan (RTA) hoãn vô thời hạn cuộc họp của Ủy ban biên giới khu vực (RBC) do hoạt động quân sự đang diễn ra của lực lượng Campuchia.

Theo người phát ngôn của RTA Vinthai Suwaree, Bangkok hoãn cuộc họp RBC vào sáng 29/7, do các cuộc đụng độ liên tục dọc biên giới hai nước. RTA cho rằng, lực lượng Campuchia đã vi phạm thỏa thuận ngừng bắn, thực hiện nhiều hành vi khiêu khích và tấn công vũ trang trên các khu vực khác nhau. (Thailand Nation)

* Singapore cảnh báo nguy cơ khủng bố: Theo báo cáo đánh giá tình hình khủng bố do Bộ Nội vụ Singapore công bố ngày 29/7, quốc gia này đang đối mặt nguy cơ khủng bố mức cao, dù không có dấu hiệu về một âm mưu tấn công sắp xảy ra.

Theo Bộ Nội vụ Singapore, tình hình xung đột kéo dài giữa Israel và Palestine, cùng với việc lan truyền các luận điệu cực đoan, đang thúc đẩy nguy cơ tự cực đoan hóa tại địa phương. Sau khi xung đột Gaza bùng phát hồi tháng 10/2023, ít nhất 6 công dân Singapore bị phát hiện ủng hộ hoặc có ý định tham gia âm mưu bạo lực liên quan cuộc xung đột trên. (Strais Times)

Châu Âu

* Ukraine tăng cường an ninh nội bộ: Số lượng nhân viên của Cơ quan an ninh Ukraine (SBU) sẽ tăng từ 27.000 lên 37.000-41.000 người theo luật mới do Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ký ngày 28/7.

Từ nay, trung tâm các chiến dịch đặc biệt A sẽ có 10.000 nhân viên, trong khi nhân viên SBU được phép sử dụng vũ khí khi thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, bao gồm chiến dịch chống khủng bố và bảo đảm an ninh quốc gia.

Trước đó, SBU tiến hành khám xét hàng loạt nhân sự của Cơ quan chống tham nhũng Ukraine (NABU) và bắt giữ 1 nhân viên, cáo buộc người này làm gián điệp cho Nga. Sau đó, Tổng thống Zelensky đệ trình dự luật lên Quốc hội Ukraine yêu cầu nhân viên NABU - những người có quyền tiếp cận bí mật quốc gia - phải trải qua bài kiểm tra của máy phát hiện nói dối 6 tháng/lần dưới sự giám sát của SBU. (Ukrinform)

* Nga muốn tiến triển trong quan hệ với Mỹ: Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 29/7 nhấn mạnh, tiến trình khôi phục quan hệ với Mỹ đang “chậm lại”, một ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump bày tỏ sự thất vọng với Moscow về xung đột Ukraine.

Người phát ngôn Điện Kremlin nhấn mạnh, “chúng tôi muốn thấy tiến triển nhanh hơn. Chúng tôi có quan tâm đến việc này. Nhưng để tiến xa hơn, cần có động lực từ cả hai phía".

“Chúng tôi ghi nhận phát biểu của Tổng thống Trump ngày hôm qua. Chiến dịch quân sự đặc biệt vẫn tiếp tục. Và chúng tôi vẫn cam kết với tiến trình hòa bình nhằm giải quyết xung đột quanh Ukraine và bảo vệ các lợi ích của mình", theo ông Dmitry Peskov Peskov. (AFP)

* Ba Lan hoan nghênh chấm dứt "cuộc chiến vô nghĩa": Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk ngày 29/7 thừa nhận, thuế quan mới của Mỹ với các sản phẩm từ châu Âu có thể khiến Warsaw mất khoảng 8 tỷ PNL (2,16 tỷ USD).

Thủ tướng Tusk cho hay, "những tổn thất sẽ là đáng kể ở cả hai bờ Đại Tây Dương, nhưng một thỏa thuận thương mại khó khăn vẫn tốt hơn một cuộc chiến thuế quan vô nghĩa giữa các đồng minh".

Mỹ đạt được một thỏa thuận thương mại khung với EU hôm 27/7, áp đặt thuế nhập khẩu 15% với hầu hết hàng hóa châu Âu, bằng khoảng một nửa mức thuế Mỹ đe dọa. Warsaw không xuất khẩu nhiều sản phẩm trực tiếp sang Mỹ, nhưng dự kiến chịu tác động dây chuyền do các công ty của nước này thường là các nhà thầu hợp tác với Mỹ. (Euronews)

Trung Đông-châu Phi

* An ninh lương thực diễn biến xấu tại châu Phi: Ngày 28/7, LHQ công bố báo cáo cho biết, tình trạng mất an ninh lương thực đang gia tăng ở nhiều nơi tại châu Phi, khi khoảng 2/3 dân số không đủ khả năng chi trả cho một chế độ ăn lành mạnh. Đây là báo cáo thường niên do 5 cơ quan của LHQ thực hiện, nhằm nỗ lực đạt mục tiêu xóa đói trên toàn thế giới vào năm 2030.

Tỷ lệ mất an ninh lương thực ở mức độ trung bình hoặc nghiêm trọng tại châu Phi cao gấp đôi mức trung bình toàn cầu là 28%. Mặt khác, 512 triệu người trên thế giới có thể bị suy dinh dưỡng mãn tính vào năm 2030, với gần 60% trong số đó tập trung ở châu Phi.

Chuyên gia kinh tế LHQ Máximo Torero nhận định, tình hình ở châu Phi rất "đáng lo ngại", một phần do sản xuất nông nghiệp không theo kịp tốc độ tăng trưởng dân số ở nhiều khu vực. Đồng thời nhiều khu vực đang đối mặt xung đột bạo lực và khó khăn do biến đổi khí hậu. (UN News)

* Angola chia rẽ vì giá xăng tăng: Ngày 28/7, nạn cướp bóc và phá hoại bùng phát tại thủ đô Luanda của Angola trong bối cảnh ngành taxi đình công phản đối giá nhiên liệu tăng cao. Trước đó, chính phủ nước này đã tăng giá xăng được trợ cấp mạnh từ 300 lên 400 Kwanza (0,33 đến 0,43 USD) một lít.

Chính quyền tỉnh Luanda lên án "hành vi phá hoại, tấn công người lao động, phá hoại tài sản công và tư", khi khu vực này xảy ra "các hành vi đe dọa và bạo lực, với các cuộc tấn công vào phương tiện lưu thông trên đường công cộng". (Africa News)

* Báo động tình trạng tội phạm ở Israel: Theo báo của thường niên của Văn phòng bảo vệ công cộng (PDO) Israel công bố ngày 29/7, tình trạng tội phạm tại nước này gia tăng rõ rệt trong năm qua, do hậu quả trực tiếp từ xung đột Gaza.

Bản báo cáo nêu rõ lo ngại về sự quá tải nghiêm trọng tại các nhà tù, tình trạng gia tăng bạo lực của cảnh sát và việc mở rộng quyền lực của các cơ quan thực thi pháp luật. Số vụ việc liên quan đến nghèo đói, bạo lực gia đình, hành vi phạm pháp do sang chấn và hậu sang chấn, cũng như sự tham gia của thanh thiếu niên bỏ học vào các hoạt động tội phạm đều tăng đáng kể.

Báo cáo cũng cho thấy số đơn khiếu nại về hành vi bạo lực của cảnh sát tiếp tục tăng, với 316 vụ trong năm 2024, so với 265 vụ năm 2023, 161 vụ năm 2022 và 119 vụ năm 2021. Về tình trạng nhà tù, hiện có hơn 23.500 người bị giam giữ, trong khi quy định chỉ cho các nhà ở Israel chứa tối đa 14.500 người. (Al Jazeera)

Châu Mỹ

* Xuất khẩu vũ khí của Brazil đạt mức cao nhất trong 10 năm: Bộ Quốc phòng Brazil ngày 29/7 cho biết, xuất khẩu vũ khí và thiết bị quốc phòng của nước này trong 7 tháng đầu năm 2025 đạt hơn 2,1 tỷ USD, vượt tổng kim ngạch cả năm 2024 với gần 1,8 tỷ USD.

Mức tăng trưởng này tương đương 113% so với cùng kỳ năm ngoái và là mức cao nhất kể từ năm 2015. Brazil hiện có khoảng 70 doanh nghiệp xuất khẩu 2.060 sản phẩm quốc phòng sang hơn 140 quốc gia, bao gồm máy bay, tàu chiến, radar, vũ khí và các giải pháp an ninh mạng.

Theo Bộ Quốc phòng Brazil, ngành công nghiệp quốc phòng không chỉ góp phần nâng cao năng lực tác chiến của lực lượng vũ trang mà còn đóng góp 3,58% GDP và tạo ra gần 3 triệu việc làm trực tiếp và gián tiếp. (Reuters)

* Xả súng tại trung tâm New York: Ngày 29/7, một người đàn ông mặc áo chống đạn đã nổ súng bên trong tòa nhà ở Midtown, trung tâm quận Manhattan, New York, Mỹ khiến 6 người bị trúng đạn, trong đó 1 cảnh sát thiệt mạng và một người trong tình trạng nguy kịch.

Thủ phạm là Shane Tamura, 27 tuổi, tới từ Las Vegas, được xác định có tiền sử mắc bệnh tâm thần. Sau khi gây án, đối tượng đã tự sát tại tầng 33 của tòa nhà.

Cảnh sát chưa xác định được động cơ gây án. Khám xe BMW tại hiện trường, lực lượng chức năng thu giữ một hộp súng trường, một khẩu súng lục, nhiều băng đạn và đạn dược. Thị trưởng New York Eric Adams đã gửi lời chia buồn sâu sắc tới gia đình các nạn nhân. (CNN)

* Tổng thống Trump ngỏ ý thăm Trung Quốc: Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 29/7 cho biết có thể sẽ thăm Trung Quốc nếu nhận được lời mời chính thức từ Chủ tịch Tập Cận Bình. Trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump viết: “Tôi có thể tới Trung Quốc, nhưng chỉ khi có lời mời của Chủ tịch Tập Cận Bình. Ngoài ra thì tôi không quan tâm!”.

Các trợ lý của hai nhà lãnh đạo đã trao đổi về khả năng tổ chức cuộc gặp bên lề chuyến công du châu Á của ông Trump vào cuối năm nay, có thể diễn ra trong thời gian tham dự Hội nghị cấp cao APEC tại Hàn Quốc từ ngày 30/10-1/11. Nếu diễn ra, đây sẽ là cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo kể từ khi ông Trump bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai, trong bối cảnh quan hệ song phương tiếp tục đối mặt nhiều thách thức về thương mại và an ninh. (Fox News)

Xuân Sơn