Tình báo Canada từng cảnh báo tác động gây sốc từ vụ bắt giữ bà Mạnh Vãn Chu
Cơ quan Tình báo An ninh Canada (CSIS) từng cảnh báo vụ bắt giữ bà Mạnh Vãn Chu, Giám đốc tài chính của tập đoàn Huawei, theo yêu cầu dẫn độ của Mỹ sẽ gây ra những tác động chính trị toàn cầu.
Bà Mạnh Vãn Chu xuất hiện bên ngoài nhà riêng ở Vancouver trước khi đến tòa án hôm 23/9/2019. Ảnh: Reuters
Theo Bloomberg, trong bản ghi nhớ đề ngày 1/12/2018, CSIS cho biết cơ quan này được Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) đề xuất kế hoạch bắt giữ Mạnh Vãn Chu khi bà đến Vancouver ít giờ sau đó. Bản ghi nhớ này là một phần trong nhiều tài liệu được Tòa án Liên bang ở Ottawa công bố hôm 11/6 theo yêu cầu của bà Chu, người cho rằng vụ bắt giữ bà là mang động cơ chính trị.
Tại thời điểm đó, CSIS cũng nhận định vụ bắt giữ này chắc chắn sẽ tạo ra chấn động trên toàn thế giới. Bà Mạnh Vãn Chu là con gái cả của ông Nhậm Chính Phi, người sáng lập kiêm Chủ tịch tập đoàn Huawei. Bản ghi nhớ mới được CSIS công bố khẳng định FBI không can dự vụ bắt giữ nhằm tránh bị nghi ngờ gây ảnh hưởng.
Theo CSIS, vụ việc được lên kế hoạch này sẽ có tác động lớn trên bình diện quốc tế và quan hệ song phương Trung Quốc-Canada, dựa trên những gì đã diễn ra trước đó liên quan đến trường hợp dẫn độ tỉ phú doanh nhân Trung Quốc Su Bin từ Canada sang Mỹ.
Ông Su Bin bị bắt giữ ở ngoại ô Vancouver năm 2004 và ngay lập tức cơ quan an ninh Trung Quốc bỏ tù một cặp vợ chồng người Canada tên Kevin và Julia Garratt tại Trung Quốc - những người bị phía Trung Quốc đem ra để gây sức ép, không cho Canada giao ông Su Bin cho phía Mỹ.
Tương tự vậy, chỉ ít ngày sau khi bà Mạnh Vãn Chu bị bắt giữ, Trung Quốc cũng bỏ tù hai công dân Canada là Michael Spavor và Michael Kovrig - hai người bị giam 550 ngày cho đến nay nhưng chưa bị kết án. Quan hệ Trung Quốc-Canada bước vào giai đoạn đen tối nhất trong nhiều thập kỉ sau khi Trung Quốc dừng nhập khẩu hàng hóa trị giá hàng tỉ USD, kết án tử hình hai công dân Canada khác.
Bà Mạnh Vãn Chu cùng đội ngũ luật sư hiện tìm cách để tòa án Canada hủy yêu cầu dẫn độ của Mỹ, cho rằng vụ bắt giữ bà là phi pháp. Bà cũng cáo buộc cảnh sát, nhân viên biên phòng Canada cùng với FBI đã bí mật hợp tác tra hỏi bà trong nhiều giờ, chiếm mật khẩu đăng nhập các thiết bị điện tử của bà trước khi chính thức đưa ra cáo buộc.
Bà Chu còn yêu cầu Canada công bố bản ghi nhớ ban đầu chưa chỉnh sửa, cùng với đó là tài liệu phía Canada đang giữ kín vì lý do an ninh quốc gia. Bà cũng có kế hoạch chỉ định một luật sư có quyền miễn trừ an ninh để thay mặt bà xuất hiện trong các phiên xử kín tại Tòa án Liên bang ở Ottawa.
