Tính khả thi của đề án kinh doanh nhà trọ diện tích tối thiểu 5m2/người của Tp.HCM
Sở Xây dựng thành phố Hồ Chí Minh đã đưa ra đề xuất quản lý xây dựng, kinh doanh nhà trọ, nhà cho thuê phải đảm bảo đường rộng 4m và diện tích tối thiểu 5m2/người…
Nhà trọ cho thuê phải có diện tích hàng chục mét
Vừa qua, Sở Xây dựng, thành phố Hồ Chí Minh đã trình dự thảo đề cương đề án quản lý, hỗ trợ nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ (nhà trọ, nhà cho thuê...) tại thành phố cho UBND thành phố Hồ Chí Minh.
Sở Xây dựng tham mưu UBND thành phố Hồ Chí Minh giao Sở này chủ trì xây dựng tiêu chí về diện tích tối thiểu (dự kiến là 5m2 sàn/người) để có giới hạn số lượng người/phòng; giới hạn số lượng phòng trong mỗi công trình nhà trọ.
Ngoài ra, Sở đề xuất một số tiêu chuẩn tối thiểu cho việc xây dựng phát triển nhà riêng lẻ cho thuê trọ phải bảo đảm các quy định cơ bản như: diện tích tối thiểu bình quân sàn/người (dự kiến 5m2/người).
Hẻm xây dựng nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ phải có chiều rộng tối thiểu là 4m và cách mặt đường chính không quá 100m, mọi phòng trong nhà phải đảm bảo có hành lang dẫn ra lối thoát nạn...
Đề án trên sẽ được thực hiện triển khai thí điểm tại 3 khu vực có đông nhà ở riêng lẻ cho thuê trọ, trước khi mở rộng áp dụng toàn bộ khu vực thành phố. Ngoài ra, phía Sở Xây dựng cho biết sẽ cập nhật dữ liệu toàn bộ nhà trọ trên địa bàn, tiến tới cập nhật, phân loại nhà trọ đạt chuẩn an toàn, và đưa vào sử dụng khai thác trên app mobile.
Dựa trên cơ sở này, thành phố Hồ Chí Minh sẽ xem và ban hành quyết định quy định về diện tích tối thiểu và an toàn phòng cháy chữa cháy cho nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ.
Trong đề án do ông Trần Hoàng Quân, Giám đốc Sở Xây dựng thành phố Hồ Chí Minh ký, hiện nay trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh có khoảng 60.500 công trình nhà trọ tư nhân đang kinh doanh.
Chia thành 2 nhóm: Nhóm 1 là dãy phòng cho thuê độc lập có 34.800 công trình, với tổng số người thuê tối đa hơn 943.000 người. Nhóm 2 là nhà ở riêng lẻ ngăn chia từng phòng để cho thuê có 25.670 công trình, với số người thuê tối đa hơn 486.000 người.
Qua khảo sát ghi nhận có khoảng 12.800 công trình/60.500 công trình (chiếm tỉ lệ 21%) không đủ điều kiện an toàn để tiếp tục hoạt động. Trong đó khoảng 4.600 công trình chưa đáp ứng các tiêu chí về diện tích sàn bình quân tối thiểu và 8.200 công trình chưa đáp ứng tiêu chí về phòng cháy chữa cháy. Các công trình này phải thực hiện việc chuyển đổi để đạt tiêu chuẩn quy định tối thiểu nếu muốn tiếp tục hoạt động.
Theo Sở Xây dựng thành phố Hồ Chí Minh, đề án nhằm quản lý chặt chẽ nhà ở riêng lẻ cho thuê trọ, đồng thời đề xuất giải pháp hỗ trợ, bảo vệ sự an toàn của người dân, giải quyết hài hòa mục tiêu an sinh xã hội của nhà nước, lợi ích của chủ nhà trọ và người thuê.
Góp phần giải quyết độ chênh giữa thực tiễn và quy định về quản lý nhà nước; đảm bảo các quy định về quy hoạch, tiêu chuẩn xây dựng, phòng cháy chữa cháy để duy trì và phát triển loại hình nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ.
Hài hòa việc kinh doanh nhà trọ và đi thuê
Thành phố Hồ Chí Minh là đô thị trực thuộc Trung ương, một trong những thành phố lớn nhất cả nước, nơi tập trung hàng loạt các khu đô thị, khu công nghiệp, khu kinh tế công nghệ cao trong và ngoài nước.
Người dân sinh sống và làm việc trên địa bàn thành phố này rất cao, số liệu từ Tổng cục Dân số thành phố cho thấy, tính đến 1/6/2023 là gần 8,9 triệu người, số lượng cư dân lớn nên nhu cầu về nhà ở, nhà trọ là rất cao.
Trên địa bàn thành phố hiện nay ở các khu vực quận, huyện cũng có hàng nghìn hộ gia đình, doanh nghiệp tổ chức kinh doanh dịch vụ lưu trú, cho thuê nhà trọ. Đề án được Sở Xây dựng, thành phố vừa đưa ra cũng khiến cho nhiều người không khỏi băn khoăn.
Trao đổi với PV, chị Huỳnh Thu Thủy (ngụ thành phố Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh, hiện đang kinh doanh nhà trọ) cho biết: "Việc quy định, quy hoạch của Sở Xây dựng đề xuất sẽ có rất nhiều lợi ích trong tương lai, về mặt quy hoạch đảm bảo xây dựng, phục vụ đúng nhu cầu của người dân là hợp lý. Tuy nhiên, phải nhìn rõ vào thực tiễn hài hòa giữa cơ quan nhà nước, người cho thuê và đi thuê".
Nói về quy định buộc phải có mặt đường rộng 4m, diện tích tối thiểu 5m2/người chị Thủy cho rằng: "Đây là quy định dự thảo đề ra, nếu như vậy buộc phải khảo sát xây dựng ở khu vực xa trung tâm với quỹ đất lớn, chi phí cao, trong khi đó nếu xây dựng theo hướng cao tầng buộc phải có hệ thống phòng cháy chữa cháy đạt chuẩn, lối thoát hiểm… những chi phí này rất cao nên khi đầu tư lợi nhuận thấp, chi phí gánh lên những người kinh doanh thậm chí là người đi thuê".
Trao đổi với Người Đưa Tin, ông Nguyễn Hồng Hải, Chủ tịch Công ty CP Đầu tư và Phát triển VNO (VNO Group) nhận định: "Hiện nay, khách có nhu cầu thuê trọ ở thành phố Hồ Chí Minh rất lớn, với quy định nhà trọ nhà kinh doanh cho thuê phải đạt diện tích tối thiểu 5m2/người, tính ra một gia đình (4 người) phải thuê 20 - 25m2 sinh hoạt, diện tích lớn cho một căn phòng đối với khu vực trung tâm như vậy thì chi phí rất cao.
Nếu lộ trình trong khu vực trung tâm thì khó khả thi để làm theo quy định vì chủ yếu là những nhà cao tầng, nhà dân đã lâu sử dụng ngăn chia để cho thuê, các hẻm lưu thông cũng nhỏ, thậm chí những người đi thuê họ cũng mong thuê diện tích nhỏ để giảm tối đa các chi phí phải bỏ ra. Nên việc đề xuất cũng cần một quá trình dài hơi. Tuy nhiên, về khía cạnh phát triển đô thị, quy hoạch thì dự thảo của Sở cũng rất đáng ủng hộ".
Cũng theo ông Hải, thời điểm trước, việc xây dựng phát triển nhà trọ chủ yếu tự phát, không bài bản và có quy hoạch cụ thể. Nhiều nơi thì xây vài tầng, nơi xây có diện tích 15m2 nhưng làm thêm gác lửng để tăng diện tích cho thuê.
Trong khi đó, những năm gần đây quy định phòng cháy chữa cháy, số người lưu trú trong một diện tích đang được thắt chặt. Điều này làm tăng chi phí đầu tư, kinh doanh nên chi phí thuê cũng sẽ tăng thêm, trong khi lương, thu nhập của nhiều người giảm. Điều này cần lợi ích hài hòa, tính toán kỹ lưỡng hơn.
"Các quy hoạch nhằm chỉnh trang đô thị, đảm bảo an toàn PCCC nơi sinh sống là rất cần thiết và đề án đưa ra cũng cần thời gian nghiên cứu, đúc rút. Cơ quan chức năng có thể hoặc nên hướng dẫn hỗ trợ những người kinh doanh dịch vụ cho thuê khắc phục đảm bảo cho những nhà trọ cũ, còn những nhà trọ xây mới tới đây buộc phải tuân thủ quy địch ban hành chung để đảm bảo những yếu tố về xây dựng, an toàn", ông Nguyễn Hồng Hải chia sẻ.
Từ ngày 1/8, nhà ở riêng lẻ cho thuê đã có hành lang pháp lý
Từ ngày 1/8, khi Luật Nhà ở 2024 có hiệu lực thi hành, nhà ở riêng lẻ cho thuê trọ mà có từ 2 tầng trở lên và quy mô dưới 20 phòng trọ không phải lập dự án đầu tư nhưng phải đảm bảo yêu cầu về phòng cháy chữa cháy và các yêu cầu khác theo quy định của từng địa phương.
Bộ Xây dựng và các cơ quan liên quan đang dự thảo văn bản hướng dẫn thi hành Luật Nhà ở 2024, trong đó có bổ sung các quy định về thủ tục và an toàn cho thuê nhà trọ; tiêu chí an toàn phòng cháy chữa cháy.
Cẩn trọng biến tướng
Theo ông Nguyễn Hồng Hải, Chủ tịch VNO Group, việc xây dựng các khu trọ cao tầng, nhà nhiều phòng cho thuê cơ quan nhà nước cần chặt chẽ hơn, tính toán kỹ lưỡng các vấn đề phát sinh. Đặc biệt, có thể nhiều người lợi dụng việc xây mới các khu kinh doanh cho thuê lưu trú để "biến tướng" thành căn hộ mini, bán cho khách hoặc cho thuê với giá cao. Ảnh hưởng đến những chính sách phát triển chung và khách hàng.