Tính khả thi của Quy hoạch

Báo cáo tổng hợp Quy hoạch tổng thể quốc gia của Chính phủ đề xuất hai 2 kịch bản phát triển cho giai đoạn 2021 - 2030. Ở kịch bản thận trọng, tốc độ tăng trưởng GDP đạt bình quân 6,3%/năm cho cả giai đoạn. Kịch bản thứ hai đòi hỏi phấn đấu cao hơn với GDP bình quân đạt 7,05%/năm.

Cũng theo Báo cáo của Chính phủ, để đạt được mục tiêu tăng trưởng 7% trong giai đoạn 2021 - 2030 dự kiến cần 48,3 triệu tỷ đồng. Trong đó, vốn đầu tư của khu vực kinh tế nhà nước cần huy động khoảng 9,7 triệu tỷ đồng. 48,3 triệu tỷ đồng tương đương hơn 2 nghìn tỷ USD. Con số này gấp hơn 3 lần so với giai đoạn 2011 - 2020 (khoảng 15 triệu tỷ đồng) và là một khoản “rất đáng kể” so với tiềm lực của nước ta.

Để huy động nguồn lực này, nhiều giải pháp được đưa ra. Ví dụ như: tiếp tục cơ cấu lại ngân sách, bảo đảm tỷ lệ hợp lý giữa chi thường xuyên và chi đầu tư phát triển; phát huy vai trò dẫn dắt, “vốn mồi” của đầu tư công để thu hút vốn tư nhân; đẩy nhanh thoái vốn nhà nước, cổ phần hóa để tập trung đầu tư các công trình trọng điểm. Cùng với đó là hoàn thiện chính sách thu ngân sách với đất đai, tài sản, tài nguyên; đổi mới mạnh mẽ chính sách thu hút đầu tư nước ngoài; huy động vốn vay nước ngoài với điều kiện, lãi suất ưu đãi…

Có thể thấy đây hầu hết là những giải pháp cơ bản, quen thuộc và đang thực hiện. Hiện vẫn vắng bóng những giải pháp mới, đột phá trong khi nguồn lực cần có để triển khai Quy hoạch vô cùng lớn - trung bình mỗi năm cần 4,83 triệu tỷ đồng. Có thể nhìn vào số thu ngân sách nhà nước cả năm 2022 đạt 1,8 triệu tỷ đồng để so sánh và cảm nhận!

Bên cạnh đó, 9,7 triệu tỷ đồng vốn đầu tư của khu vực kinh tế nhà nước cần huy động trong giai đoạn 2021 - 2030, chiếm khoảng 20% tổng vốn đầu tư, cũng là một vấn đề lớn. Theo báo cáo của Chính phủ, chi tiết khoản này gồm vốn đầu tư công dự kiến 6,78 triệu tỷ đồng (giai đoạn 2021 - 2025 là 3,05 triệu tỷ đồng, bao gồm 2,87 triệu tỷ đồng vốn Kế hoạch đầu tư công trung hạn và hơn 176 nghìn tỷ đồng vốn đầu tư từ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; giai đoạn 2026 - 2030 là 3,73 triệu tỷ đồng); vốn của doanh nghiệp nhà nước và nguồn vốn khác là 2,88 triệu tỷ đồng. Trong khi đó, nguồn lực dành cho đầu tư phát triển giai đoạn 2021 - 2025 đã được Quốc hội quyết định là 2,87 triệu tỷ đồng. Sự vênh lệch số vốn đầu tư công trong 5 năm 2021 - 2025 như vậy sẽ kéo theo những thay đổi về tỷ lệ bội chi, nợ công trong giai đoạn tương ứng trong khi những chỉ tiêu này Quốc hội cũng đã quyết định.

Đây là lần đầu tiên Quy hoạch tổng thể quốc gia được lập và ban hành, định ra các kịch bản phát triển, các định hướng phát triển của đất nước trong 10, 30 năm tới. Quy hoạch tổng thể quốc gia cũng là cơ sở để lập quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn trên phạm vi cả nước.

Dù nhiệm vụ này rất khó và rất mới nhưng yêu cầu có một bản Quy hoạch chất lượng tốt, bảo đảm tính khả thi là điều tất yếu đặt ra. Với những vấn đề nêu trên đòi hỏi Chính phủ phải tiếp tục rà soát, cân đối các giải pháp, nguồn lực thực hiện Quy hoạch sao cho phù hợp với điều kiện, tiềm năng phát triển của đất nước. Cùng với đó là tính toán kỹ lưỡng, làm rõ hơn giải pháp huy động nguồn lực thực hiện Quy hoạch để bảo đảm tính khả thi cao nhất. Đồng thời, cân nhắc, tính toán kỹ về định hướng khả năng thu ngân sách, mức bội chi và nợ công trong giai đoạn tương ứng, từ đó xác định nguồn lực ngân sách dành cho đầu tư phát triển hợp lý và gắn chặt với an ninh tài chính quốc gia…

Trong quỹ thời gian phải nói là vô cùng eo hẹp, Chính phủ rõ ràng còn rất nhiều việc quan trọng phải làm và phải làm thật tốt để bảo đảm chất lượng cho Quy hoạch tổng thể quốc gia!

Hà Lan