Tinh thần 'quyết tử' của 'Tiểu đội gang thép'
Ngày 2-1-1963, Sư đoàn 7 và Chiến đoàn Bảo an thuộc Tiểu khu Định Tường của địch mở cuộc càn quét xuống xã Tân Phú thuộc vùng giải phóng huyện Cai Lậy, tỉnh Mỹ Tho (nay là Tiền Giang).
Địa điểm địch tập trung đánh phá là Ấp Bắc nhằm bao vây tiêu diệt trung đội địa phương của ta mà chúng vừa phát hiện. Trước sức mạnh của địch, Đại đội 1 (Tiểu đoàn 261, Quân khu 8, nay là Tiểu đoàn 4, Trung đoàn 2, Sư đoàn 330, Quân khu 9) đã tổ chức một Tiểu đội Quyết tử làm nhiệm vụ xung phong đi đầu, chấp nhận hy sinh trước nếu gặp tình huống cam go. Các chiến sĩ của Tiểu đội Quyết tử được lựa chọn rất kỹ lưỡng, nhất là khả năng bắn súng.
Tiểu đội Quyết tử nằm trong đội hình của Trung đội 2, Đại đội 1, do Nguyễn Văn Đừng làm Tiểu đội trưởng. Khi địch tấn công vào Ấp Bắc, tiểu đội được bố trí ở ngay cửa chính để đánh xe tăng. Trưa 2-1, xe tăng của địch 5 lần tiến vào địa hình của ta, nhưng đều bị đánh bật ra. Không chịu bỏ cuộc, dựa vào sự yểm trợ của pháo binh, phi cơ, xe M.113, địch hung hãn tiến vào địa hình lần nữa, quyết tâm đánh chiếm trận địa của ta. Đúng lúc trận đánh đang diễn ra ác liệt thì khẩu trung liên của tiểu đội bị kẹt đạn. Tiểu đội trưởng Nguyễn Văn Đừng lệnh cho một chiến sĩ lùi về phía sau để sửa chữa. Lúc này, xe thiết giáp của địch vẫn đang lừng lững tiến gần sát tới công sự. Trước tình thế đó, hỏa lực của ta liên tục nhả đạn để kiềm chế nhưng vẫn không ngăn nổi. Nếu để địch tràn lên công sự thì nhiều chiến sĩ sẽ phải hy sinh mà trận địa cũng không giữ được. Khi xe địch chỉ còn cách công sự vài mét, Tiểu đội trưởng Nguyễn Văn Đừng bật dậy, tay cầm thủ pháo tự chế lao về phía địch, ném quả thủ pháo vào xe thiết giáp của địch. Ngay lập tức, một tiếng nổ lớn vang lên, chiếc xe bốc cháy ngùn ngụt.
Trước tình huống bất ngờ, địch dừng lại rồi rút lui. Nhưng ta quyết không để chúng rút dễ dàng, Tiểu đội phó Hùng bật dậy nhắm vào xích xe nhả đạn, cùng lúc đó, chiến sĩ Đỗ Văn Trạch và anh em trong tiểu đội cũng lăn xả vào tiêu diệt địch, bắn hạ thêm một xe và làm đứt xích một xe nữa. Mặc dù tiểu đội trưởng, tiểu đội phó và chiến sĩ Đỗ Văn Trạch đều hy sinh, song Tiểu đội Quyết tử đã góp phần quan trọng đánh bại trận càn và chiến thuật “thiết xa vận” của địch. Sau chiến thắng Ấp Bắc, nhân dân gọi 3 liệt sĩ là “3 chiến sĩ gang thép”, Tiểu đội 1 là “Tiểu đội gang thép”.
