Tình trạng người dân phải hối lộ khi sử dụng dịch vụ công giảm rõ rệt
Lần đầu tiên trong 4 lần khảo sát, báo cáo này ghi nhận sự giảm xuống rõ rệt về tỷ lệ người dân phải hối lộ khi sử dụng dịch vụ công. Đây là những tín hiệu cho thấy sự chuyển biến tích cực trong cuộc chiến chống tham nhũng tại Việt Nam.
Sáng 7-1, Tổ chức hướng tới minh bạch đã công bố Báo cáo Phong vũ biểu tham nhũng ở Việt Nam 2019 (VCB-2019).
Phát biểu khai mạc, bà Nguyễn Thị Kiều Viễn, Giám đốc điều hành Tổ chức Hướng tới minh bạch cho hay, trong 10 năm qua, đã có sự thay đổi tích cực trong phòng, chống tham nhũng (PCTN) tại Việt Nam.
Từ chỗ là vấn đề được cho là nhạy cảm và khó nói, tham nhũng và PCTN đã trở thành một trong những vấn đề được quan tâm hàng đầu của công chúng và được thảo luận sôi nổi, thẳng thắn trên nhiều diễn đàn trên cả nước. Đồng thời, việc xây dựng pháp luật về PCTN trong 10 năm qua cũng có những chuyển biến rất đáng khích lệ.
Đặc biệt, trong 3 năm gần đây, Đảng và Nhà nước Việt Nam đã thực thi nhiều biện pháp và hành động quyết liệt để chống tham nhũng, gồm cả tham nhũng lớn và tham nhũng vặt. Cụ thể như Quốc hội thông qua Luật PCTN mới với nhiều nội dung có tính đột phá. Ngày 23-9-2019, lần đầu tiên Bộ Chính trị ban hành quy định số 205/QĐ-TW về kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức, chạy quyền…
Hội thảo công bố Báo cáo Phong vũ biểu Việt Nam 2019
Bên cạnh đó, các vụ án lớn được dư luận quan tâm được chỉ đạo quyết liệt điều tra, xử lý với hàng loạt quan chức cấp cao bị đưa ra xét xử, mà gần đây nhất là vụ AVG…
Theo Phong vũ biểu tham nhũng Việt Nam 2019 (VCB-2019), người dân Việt Nam ngày càng tin rằng tham nhũng đang thuyên giảm và các nỗ lực PCTN có hiệu quả hơn,
Đáng nói, lần đầu tiên trong 4 lần khảo sát, báo cáo này ghi nhận sự giảm xuống rõ rệt về tỷ lệ người dân phải hối lộ khi sử dụng dịch vụ công. Đây là những tín hiệu cho thấy sự chuyển biến tích cực trong cuộc chiến chống tham nhũng tại Việt Nam. Tuy vậy, người dân vẫn cho rằng, tham nhũng là vấn đề nghiêm trọng.
Theo Báo cáo VCB-2019, bên cạnh việc cải tổ, khung khổ pháp luật về PCTN, Nhà nước đã và đang thực thi nhiều biện pháp cụ thể để PCTN, tiêu biểu là đưa ra xét xử một số lượng lớn chưa từng có các vụ tham nhũng quy mô lớn.
Cứ hai người dân được khảo sát năm 2019 thì có một người cho rằng các hoạt động PCTN có hiệu quả, tăng hơn gấp đôi so với năm 2016. Số lượng người dân tin rằng họ có thể tạo ra sự khác biệt trong PCTN cũng tăng lên đáng kể sau 3 năm (71% năm 2019 so với 55% năm 2016).
Tuy vậy, người dân vẫn rất quan ngại về tham nhũng. Năm 2019, tham nhũng đứng vị trí thứ tư trong số các mối quan tâm hàng đầu của người dân Việt Nam, so với vị trí thứ 7 năm 2016.
Mặc dù cho rằng mình có vai trò trong cuộc chiến chống tham nhũng và sẵn sàng tố cao tham nhũng nhưng người dân hiếm khi làm vậy trên thực tế. 49% người được khảo sát cho rằng tố cáo không có tác dụng và lo sợ phải gánh chịu hậu quả do tố cáo.
Đáng chú ý, đa số người được khảo sát cho rằng, các nhóm lợi ích đang chi phối một cách thiếu minh bạch các chính sách và quyết định của Nhà nước vì lợi ích riêng.
Báo cáo VCB-2019 đưa ra khuyến nghị cần nâng cao tính liêm chính của cán bộ, công chức nhà nước, cũng như áp dụng hình phạt nghiêm khắc với các đối tượng tham nhũng.
Đáng quan tâm, nữ giới nổi lên như là một chủ thể quan trọng trong việc PCTN khi họ có vẻ ít đưa hối lộ hơn nam giới, cũng như lên án tham nhũng nhiều hơn. Đa số các chương trình tham nhũng cần khai thác tiềm năng và tạo điều kiện cho nữ giới nói riêng, và người dân nói chung tham gia vào hành động.
Phong vũ biểu tham nhũng Việt Nam 2019 thu thập dữ liệu về nhận thức và trải nghiệm của người dân với tham nhũng, quan điểm của họ với các nỗ lực PCTN của nhà nước và tính hiệu quả của các biện pháp PCTN.
Khảo sát này dựa trên phương pháp nghiên cứu của Phong vũ biểu tham nhũng toàn cầu của Minh bạch thế giới đã được thực hiện tại Việt Nam vào các năm 2011, 2013 và 2017.
