Tò mò về loài ốc 'thuốc bổ' trên rừng

Không chỉ ở khu vực Ninh Bình, vào cuối tuần, chợ phiên Mai Châu (Phú Thọ) cũng xuất hiện nhiều sản vật rừng núi, trong số đó, ốc đá là loài ốc thu hút đông đảo người mua.

Khác với các loại ốc nuôi thông thường, ốc đá bám chặt vào các vách núi, khe đá ẩm ướt, chủ yếu xuất hiện vào mùa mưa từ tháng 4 đến tháng 8 hằng năm. Những tháng khác chúng thường vùi sâu vào trong lớp lá dày, khe đá rất khó tìm.

Vỏ ốc có màu xám đen, đôi khi trắng sữa hoặc nâu sẫm, thân dẹt và miệng tròn dạng đồng xu hoặc có hơi loe. Thức ăn của ốc đá là cỏ dại và cây thuốc rừng như ngải cứu, sâm đất, lá lốt,... nên thịt ốc dai, giòn, ngọt thanh và thoang thoảng mùi thảo dược. Vì đó mà người dân địa phương còn gọi chúng là “ốc thuốc” và quan niệm ăn ốc đá chẳng khác gì ăn thêm vị thuốc bổ từ núi rừng.

Ốc đá có giá 70.000 - 100.000 đồng/kg tùy kích thước.

Theo người bán, khi sơ chế ốc chỉ cần rửa sơ, không ngâm kỹ để giữ nguyên dưỡng chất, tinh túy từ rừng. Khi ăn thường nhai kỹ để cảm nhận trọn vẹn hương vị của ốc, thậm chí không bỏ phần ruột vì đó là “túi thuốc”, nếu bỏ đi sẽ “phí lộc trời”.

Công việc bắt ốc không hề dễ dàng: “Ốc đá thường bò đi kiếm ăn về đêm đến tờ mờ sáng, sau đó lại ẩn kỹ mình trong hốc đá, muốn tìm được phải tinh mắt lắm. Có hôm hai vợ chồng tôi đi cả ngày rừng chỉ bắt được 8-9 kg”, một người bán hàng ở chợ chia sẻ. Dù vất vả nhưng bù lại, ốc bán được giá, dao động từ 70.000 - 100.000 đồng/kg, nhiều khách còn đặt từ trước khi người đi rừng trở về.

Từ những con ốc tươi rói, bà con chế biến thành nhiều món ngon: hấp sả, luộc sả gừng, xào lá chanh, nấu canh với rau rừng hay xào măng chua. Trong đó, hấp sả, xào sả được ưa chuộng nhất. Vì kích thước to hơn các loại ốc thường, nhiều du khách lần đầu nếm thử còn ngần ngại nhưng sau đó lại bất ngờ bởi hương vị khác lạ.

Ốc đá được nhiều người chọn mua khi đến với chợ phiên Mai Châu.

Chị Lê Thị Lan Anh, du khách từ Hà Nội lên Mai Châu cho biết: “Ban đầu tôi khá sợ, nhưng khi ăn thì thấy giòn, ngon, thơm, chấm cùng muối tiêu hoặc nước chấm ốc tự pha kèm với chút lá chua rừng thì ngon khó tả”.

Ốc đá không phải lúc nào cũng có mà chỉ xuất hiện theo mùa và hoàn toàn không thể nuôi công nghiệp. Sự khan hiếm càng khiến chúng trở thành đặc sản được săn đón. Hiện nay, nhiều homestay, nhà hàng tại một số tỉnh miền núi phía Bắc đã đưa ốc đá vào thực đơn, phục vụ du khách. Vì thế loại ốc đá này ngày càng có giá trị thương mại.

Lâm Thùy Dương