Tòa án Công lý quốc tế yêu cầu Nga dừng tấn công Ukraine

"Liên bang Nga sẽ phải ngay lập tức đình chỉ các hoạt động quân sự bắt đầu vào ngày 24 tháng 2 năm 2022 trên lãnh thổ Ukraine", các thẩm phán tại tòa án tối cao của Liên hợp quốc cho biết trong quyết định ngày 13-2.

Các thẩm phán nói thêm rằng Nga cũng phải đảm bảo rằng các lực lượng khác dưới sự kiểm soát của mình không được tiếp tục hoạt động quân sự ở nước láng giềng.

Mặc dù các phán quyết của tòa án có giá trị ràng buộc, nhưng nó không có phương tiện trực tiếp để thực thi và trong một số trường hợp hiếm hoi, các quốc gia đã bỏ qua chúng trong quá khứ.

Ukraine đã đệ đơn vụ việc của mình ngay sau khi cuộc tấn công của Nga bắt đầu vào ngày 24 tháng 2, nói rằng lời biện minh rõ ràng của Nga - rằng họ đang hành động để ngăn chặn một cuộc diệt chủng ở miền đông Ukraine - là không có cơ sở.

Tại các phiên điều trần, Ukraine cho biết không có mối đe dọa diệt chủng nào ở miền đông Ukraine, và Công ước về Diệt chủng năm 1948 của Liên hợp quốc mà cả hai nước đã ký kết.

Tổng thống Nga Vladimir Putin đã mô tả cuộc chiến là một "hành động quân sự đặc biệt" cần thiết "để bảo vệ những người bị bắt nạt và bị diệt chủng" – đề cập đến những người dân thân Nga ở miền đông Ukraine.

Các thẩm phán của ICJ - Ảnh: AP

Nga cho biết họ đã bỏ qua các phiên điều trần của ICJ vào ngày 7 tháng 3 "vì sự vô lý rõ ràng của vụ kiện".

Tuy nhiên, Nga đã đệ trình một văn bản lên tòa án nói rằng ICJ không nên áp đặt bất kỳ biện pháp nào.

Nga đã lập luận rằng việc tổng thống Putin sử dụng từ "diệt chủng" không tự động ngụ ý rằng họ đang dựa trên các hành động của mình dựa trên Công ước về Diệt chủng.

Nga lập luận nếu không có tranh chấp về việc giải thích hiệp ước, thì tòa án không có thẩm quyền.

Tuy nhiên, chủ tọa phiên tòa Joan Donoghue cho biết tòa án đã có đủ thông tin cho thấy hai nước không thống nhất về việc giải thích Công ước Diệt chủng để đưa ra quyết định sơ bộ.

Quyền tài phán thực tế sẽ chỉ được quyết định sau đó.

Trong một tình huống khẩn cấp như xung đột ở Ukraine, tòa án có thể ra lệnh các biện pháp khẩn cấp trong vài ngày, thậm chí trước khi quyết định xem tòa án có thẩm quyền trong một vụ việc hay không.

Điều đó thường mất nhiều tháng trong khi các quyết định về giá trị thực tế của một vụ án mất nhiều năm.

Anh Duy