Tòa án Hàn Quốc phát lệnh bắt giữ Tổng thống Yoon Suk Yeol

Một tòa án ở Hàn Quốc ngày 31/12 đã phê chuẩn lệnh bắt giữ Tổng thống Yoon Suk Yeol, người bị luận tội và đình chỉ chức vụ vì ban bố lệnh thiết quân luật.

Theo hãng thông tấn Yonhap, Tòa án quận Tây Seoul phát lệnh bắt ông Yoon với các cáo buộc chỉ đạo ban bố thiết quân luật trái phép, đứng sau cuộc nổi loạn và lạm quyền. Lệnh của tòa án cho phép Văn phòng Điều tra tham nhũng đối với các quan chức cấp cao (CIO) có 48 giờ để bắt giữ nhà lãnh đạo 64 tuổi.

Đây là lần đầu tiên một tổng thống Hàn Quốc bị phát lệnh bắt giữ khi còn đương chức. Trước đó, một nhóm điều tra liên ngành của nước này gồm CIO, cơ quan điều tra đặc biệt của Cảnh sát Quốc gia Hàn Quốc và cơ quan điều tra Bộ Quốc phòng ngày 30/12 tuyên bố đã xin lệnh bắt giữ Tổng thống Yoon Suk Yeol liên quan tới vụ áp đặt thiết quân luật bất thành hồi đầu tháng.

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol phát biểu tại Diễn đàn doanh nghiệp Mỹ - Hàn Quốc năm 2023. Ảnh: Flickr/Republic of Korea

Tuy nhiên, theo Yonhap, chưa rõ CIO có thể thực hiện lệnh bắt giữ hay không, vì Cơ quan An ninh tổng thống Hàn Quốc đã chặn các điều tra viên vào cả khu phức hợp văn phòng tổng thống lẫn nơi ở chính thức của ông Yoon để tiến hành các cuộc khám xét được tòa án chấp thuận, với lý do an ninh. Theo luật pháp Hàn Quốc, các địa điểm có khả năng liên quan đến bí mật quân sự, như văn phòng tổng thống, không thể bị khám xét mà không có sự đồng ý của người phụ trách.

Dù tổng thống Hàn Quốc được hưởng quyền miễn trừ truy tố hình sự, nhưng đặc quyền này không được áp dụng đối với các cáo buộc nổi loạn hoặc phản quốc. Tuy nhiên, nhóm luật sư bào chữa cho ông Yoon lập luận rằng CIO không có thẩm quyền pháp lý để điều tra hành vi nổi loạn.

Giám đốc CIO Oh Dong Woon khẳng định không giống như lệnh khám xét, lệnh bắt hoặc tạm giam do tòa án ban hành không thể bị cản trở về mặt pháp lý, ngay cả bởi tổng thống. Ông Oh Dong Woon cũng tuyên bố, cơ quan này sẽ gửi văn bản chính thức để cảnh báo văn phòng tổng thống, nếu lực lượng an ninh cản trở quá trình bắt giữ ông Yoon.

Quốc hội Hàn Quốc ngày 14/12 đã thông qua quyết định luận tội Tổng thống Yoon Suk Yeol liên quan đến lệnh thiết quân luật được ban bố vào đêm 3/12. Điều này khiến ông Yoon bị đình chỉ chức vụ và quyền hạn, nhưng vẫn được giữ chức danh tổng thống trong thời gian chờ Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc ra quyết định.

Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc hiện chưa đủ 9 ghế do vẫn chưa có quyết định bổ nhiệm thêm 3 thẩm phán nữa. Khi đủ ghế, tòa sẽ bắt đầu quá trình luận tội ông Yoon kéo dài tối đa 180 ngày. Tổng thống Hàn Quốc sẽ bị phế truất nếu ít nhất 6 thẩm phán Tòa án Hiến pháp ủng hộ việc luận tội.

Lệnh thiết quân luật của Tổng thống Yoon Suk Yeol khiến Hàn Quốc rơi vào cuộc khủng hoảng chính trị lớn nhất trong nhiều thập kỷ qua. Khủng hoảng này trở nên nghiêm trọng hơn sau khi người thay thế ông Yoon, Thủ tướng Han Duck Soo, tiếp tục bị Quốc hội luận tội vì không ký các dự luật về điều tra tổng thống và bổ nhiệm thẩm phán.

Hiện tại, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Choi Sang Mok đã được chỉ định đảm nhiệm vai trò quyền tổng thống kiêm thủ tướng Hàn Quốc.

Việt Anh