Tòa án Hiến pháp ra phán quyết cách chức tổng thống Yoon Suk Yeol

Quyết định của tòa án vào sáng 4/4 đánh dấu việc ông Yoon chính thức bị sa thải khỏi chức tổng thống sau khi quốc hội bỏ phiếu luận tội ông vào tháng 12. Quyết định này được đánh giá là giúp giải tỏa mối lo ngại của nhiều nhà lập pháp rằng ông Yoon có thể áp đặt thiết quân luật một lần nữa nếu ông được phục chức.

Trong một phiên tòa riêng biệt, ông Yoon đã bị bắt vào tháng 1 với cáo buộc lãnh đạo một cuộc 'nổi loạn', sau đó được thả vào tháng 3 sau khi tòa án hủy lệnh bắt giữ ông mặc dù tòa án không hủy bỏ các cáo buộc nhắm vào ông.

Cả tám thẩm phán của Tòa án Hiến pháp đã nhất trí ra phán quyết cách chức ông Yoon vào sáng 4/4.

Trước khi tòa tối cao ra phán quyết vào sáng 4/4, đám đông đã đổ ra đường trong đó có cả nhóm ủng hộ và phản đối việc bãi nhiệm ông. Cảnh sát đã tăng cường an ninh tại thủ đô Seoul trước phán quyết, dựng rào chắn và trạm kiểm soát, đồng thời cảnh báo về mọi hành vi bạo lực.

Sự hỗn loạn chính trị của Hàn Quốc đã khiến một nền kinh tế toàn cầu lớn và là đồng minh quan trọng của Hoa Kỳ lâm vào tình cảnh khó khăn vào thời điểm quốc tế xảy ra nhiều vấn đề căng thẳng, đặc biệt là khi chương trình nghị sự "Nước Mỹ trên hết" của Tổng thống Mỹ Donald Trump đang làm đảo lộn các chuẩn mực chính sách đối ngoại trong nhiều thập kỷ.

Theo luật pháp Hàn Quốc, một cuộc tổng tuyển cử để chọn ra một tổng thống mới phải được tổ chức trong vòng 60 ngày kể từ khi ông Yoon bị cách chức.

Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc chính thức ra lệnh phế truất Tổng thống Yoon Suk Yeol vào sáng 4/4 - Ảnh: Getty

Một ứng cử viên tiềm năng cho vị trí tổng thống tiếp theo là lãnh đạo phe đối lập Lee Jae-myung, một cựu luật sư và nhà lập pháp đã thua sít sao trước Yoon trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2022.

Trong khi đó, ông Yoon tiếp tục vướng vào các thủ tục pháp lý khác, bao gồm cả phiên tòa xét xử tội nổi loạn. Đây là một trong số ít cáo buộc hình sự mà tổng thống không được miễn trừ - và có thể bị phạt tù chung thân hoặc tử hình, mặc dù Hàn Quốc đã không xử tử bất kỳ ai trong nhiều thập kỷ.

Bản cáo trạng đã cáo buộc rằng việc ông Yoon áp đặt thiết quân luật, trong đó ông điều quân đến tòa nhà quốc hội nhằm đóng cửa quốc hội và bắt giữ các chính trị gia và làm tê liệt cơ quan bầu cử này là can tội nổi loạn.

Ông Yoon đã bào chữa rằng sắc lệnh của ông nhằm phá thế bế tắc chính trị và các mối đe dọa từ "các lực lượng chống nhà nước" có thiện cảm với Triều Tiên, và được coi là một lời cảnh báo tạm thời cho phe đối lập khi trước đó họ ra sức ngăn cản chương trình nghị sự của chính phủ. Ông Yoon tuyên bố rằng ông luôn có kế hoạch tôn trọng ý chí của các nhà lập pháp nếu họ bỏ phiếu bãi bỏ sắc lệnh.

Cuối cùng, sắc lệnh của ông chỉ có hiệu lực trong sáu giờ. Yoon đã đảo ngược tuyên bố sau khi các nhà lập pháp chen vào quốc hội và bỏ phiếu nhất trí để chặn nó.

Quyết định thiết quân luật của ông Yoon đã đẩy Hàn Quốc vào 4 tháng hỗn loạn chính trị - Ảnh: Reuters

Trước khi nhậm chức vào năm 2022, ông Yoon là một công tố viên “đang lên” như ngôi sao sáng trong đời sống chính trị Hàn Quốc và là nhân vật chủ chốt trong cuộc điều tra toàn diện về tổng thống bị luận tội Park Geun-hye. Bà Park đã bị cách chức vào năm 2017 và bị kết án tù vì tội tham nhũng và lạm dụng quyền lực vào năm 2018.

Sau phán quyết sáng ngày 4/4, ông Yoon trở thành tổng thống thứ hai bị Tòa án Hiến pháp phế truất và là nhà lãnh đạo được bầu có thời gian tại vị ngắn nhất trong lịch sử dân chủ của quốc gia này.

Ông đã xung đột dữ dội với phe đối lập khi họ giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ và sử dụng quốc hội để luận tội các thành viên chủ chốt trong nội các chính phủ và trì hoãn việc thông qua các luật. Chính sự bế tắc này mà ông Yoon đã sử dụng làm lý do để cố gắng biện minh cho sắc lệnh thiết quân luật định mệnh của mình.

Anh Duy