Tòa án Thế giới yêu cầu Uganda bồi thường 325 triệu USD cho Congo

Chủ tọa phiên tòa Joan Donoghue cho biết Uganda phải trả số tiền 65 triệu USD trong 5 đợt mỗi năm, bắt đầu vào tháng 9 năm nay.

Tổng giá trị bồi thường còn thấp hơn rất nhiều so với hơn 11 tỷ USD mà Congo đã yêu cầu. Tòa án đã bác bỏ một số yêu cầu bồi thường bao gồm bồi thường rộng rãi cho thiệt hại kinh tế vĩ mô.

Một phiên tòa diễn ra tại Tòa án Công lý Quốc tế. Ảnh: britannica

Đại diện Uganda tại tòa đã không trả lời công khai về phán quyết. Trong các cuộc điều trần vào tháng 4, Uganda cho biết nền kinh tế của họ sẽ bị hủy hoại bởi hàng tỷ USD mà Congo đòi bồi thường.

Hôm thứ Tư, các thẩm phán cho biết họ cho rằng các khoản bồi thường và các điều khoản thanh toán "trong khả năng của Uganda".

Cuộc tranh chấp kéo dài lần đầu tiên được đưa ra trước tòa án cao nhất của Liên Hợp Quốc vào năm 1999.

Sau các thủ tục tố tụng kéo dài, năm 2005, tòa án đã ra phán quyết rằng Uganda đã vi phạm luật pháp quốc tế khi chiếm đóng nhiều phần của tỉnh phía đông Congo bằng quân đội và hỗ trợ các nhóm vũ trang khác trong cuộc chiến bùng phát từ năm 1998 đến năm 2003.

Uganda lập luận rằng quân đội của họ đến Ituri theo lời mời của Congo. Tòa án đã bác bỏ lập luận đó vào năm 2005 và phán quyết Uganda là một thế lực chiếm đóng trong tỉnh.

Tòa án yêu cầu các nước láng giềng châu Phi đàm phán bồi thường thiệt hại, nhưng vào năm 2015 Congo quay trở lại tòa án. Hôm thứ Tư, tòa án đã phán quyết về số tiền bồi thường cuối cùng.

Số tiền này để bồi thường thiệt hại cho con người, bao gồm ước tính khoảng 10.000 đến 15.000 người chết do Uganda trong cuộc xung đột cũng như các nạn nhân bị hãm hiếp hoặc trẻ em bị bắt làm binh lính.

Trong các phiên điều trần trước đó, đại diện của Congo cho biết bất kỳ khoản bồi thường nào sẽ được đưa vào quỹ và phân phối công bằng cho những người chịu ảnh hưởng trực tiếp từ các hành động của Uganda.

Các phán quyết của ICJ, cơ quan giải quyết các tranh chấp giữa các quốc gia, là phán quyết cuối cùng và không thể kháng cáo.

Vũ Long (theo Reuters)