Toàn cảnh Bắc Ninh, từ tỉnh nông nghiệp nhỏ bé vươn lên đứng đầu thu hút vốn ngoại

Năm 1963, tỉnh Bắc Ninh được sáp nhập với tỉnh Bắc Giang thành tỉnh Hà Bắc, từ ngày 1/1/1997 tỉnh Bắc Ninh được tái lập. Hiện nay, tỉnh Bắc Ninh có diện tích 822,7 km2, nằm ở cửa ngõ phía Bắc của thủ đô Hà Nội, trong tam giác tăng trưởng kinh tế Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh. Là một trong những tỉnh trung tâm của vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, vùng Thủ đô Hà Nội.

Sau 28 năm, đến nay, hệ thống đô thị toàn tỉnh phát triển khá nhanh về chất và lượng. Nhiều dự án khu đô thị quy mô lớn được đầu tư đã nhanh chóng thu hút người dân đến sinh sống như: Vũ Ninh - Kinh Bắc, Hòa Long - Kinh Bắc, Hồ Ngọc Lân; khu đô thị mới đường Lê Thái Tổ, Nam Võ Cường, Việt Trang, Himlam Greenpark… tạo nên diện mạo đô thị mới khang trang, hiện đại.

Hiện tại, thành phố Bắc Ninh được quy hoạch đồng bộ, bài bản theo hướng bền vững và đô thị thông minh, giàu bản sắc văn hóa; đời sống của nhân dân được cải thiện và nâng cao.

Bắc Ninh nổi tiếng với dân ca Quan họ. Năm 2016, Nhà hát dân ca Quan họ Bắc Ninh được xây dựng trên diện tích 19.400m2 và hoàn thành từ năm 2020. Tổng mức đầu tư dự án hơn 241 tỷ đồng với nhiều hạng mục từ nguồn ngân sách nhà nước.

Nhà hát dân ca Quan họ Bắc Ninh do các kiến trúc sư Ngô Trung Hải, Trần Hoàng Hải Nam, Trần Anh Sơn tư vấn, thiết kế với ý tưởng tái hiện lại cả một “Không gian Văn hóa Quan họ” trong quần thể Thủy tổ Quan họ Bắc Ninh tại làng Diềm, phường Hòa Long, TP Bắc Ninh (Bắc Ninh), quê hương của Thủy tổ Quan họ.

Là công trình văn hóa tiêu biểu của tỉnh, Trung tâm Văn hóa Kinh Bắc (đường Lý Thái Tổ, TP Bắc Ninh) được đầu tư 180 tỷ đồng với nhiều hạng mục lớn như: Hội trường A có sức chứa 1.200 người, các phòng họp đa năng với quy mô từ 50 đến 500 người...

Thành cổ Bắc Ninh được xây dựng năm 1805 thời vua Gia Long, triều Nguyễn, trên địa phận các làng Ðỗ Xá, huyện Võ Giàng (nay thuộc phường Ninh Xá); làng Hòa Ðình, huyện Tiên Du (nay thuộc phường Võ Cường) và làng Yên Xá, huyện Yên Phong (nay thuộc phường Vệ An), các địa danh trên nay đều thuộc thành phố Bắc Ninh.

Thành cổ có diện tích 545.000m2, tường cao 9 thước đắp bằng đất đá, sau thay bằng gạch đá, xung quanh có hào nước sâu bao bọc. Thành cổ Bắc Ninh có sắp xếp các bộ phận gồm Doanh trấn thủ, Đài bác vọng, Kho thuốc súng...

Thành có 4 cổng, mỗi cổng đều có cầu đi qua hào.

Theo lịch sử, thời nhà Nguyễn, thành cổ Bắc Ninh là trung tâm bộ máy cai quản hành chính hai tỉnh Bắc Ninh - Thái Nguyên. Tháng 8/1945, nhân dân Bắc Ninh đã bao vây quân Nhật trong thành, tiến hành cuộc khởi nghĩa giành chính quyền, ép Nhật phải trả lại thành.

Với những giá trị đặc biệt độc đáo về nghệ thuật kiến trúc, thành cổ Bắc Ninh được UBND tỉnh Hà Bắc (cũ) xếp hạng di tích lịch sử, kiến trúc nghệ thuật tiêu biểu theo Quy định số 144/QĐ-UB ngày 15/3/1980. Hiện nay, toàn bộ khuôn viên thành cổ Bắc Ninh do Trường Sĩ quan chính trị (trực thuộc Bộ Quốc phòng) quản lý, sử dụng.

Theo số liệu của Sở Tài chính Bắc Ninh, năm 2024 tỉnh đã thu hút vốn đầu tư FDI đạt khoảng 5,04 tỷ USD, đứng đầu cả nước về thu hút vốn đầu tư nước ngoài.

Nổi bật trong quý I năm 2025, tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh (GRDP) ước tăng 9,64%, vượt cả 2 kịch bản dự báo tăng trưởng mà tỉnh này xây dựng. Tỷ lệ đô thị hóa đạt 60,3% (vượt tỷ lệ cả nước là 42,7%), dự kiến hết năm 2025 đạt 75%.

Bảo Khánh