Toàn văn phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden

Thưa Ngài Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden

Thưa các quý vị,

Thưa ngài Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, cảm ơn ngài vì sự tiếp đón nồng ấm và chân tình mà ngài dành cho tôi ở Việt Nam vào thời điểm mang tính lịch sử này. Và ngày hôm nay chúng ta có thể nhìn lại cung đường 50 năm của mối quan hệ giữa hai nước. Chúng ta đã đi từ xung đột cho tới bình thường hóa quan hệ và giờ đây chúng ta sẽ nâng cấp mối quan hệ giữa hai nước nhằm thúc đẩy an ninh và thịnh vượng tại một trong những khu vực quan trọng nhất trên thế giới. Chúng ta sẽ nâng cấp quan hệ 2 nước lên đến mức là quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện và chúng tôi rất vui vì điều này. Đây là bước đi vô cùng thiết yếu với 2 nước, thể hiện sức mạnh của bản thân quan hệ 2 nước vào lúc chúng ta đang phải đương đầu với thách thức có tác động lớn tới quan hệ trong khu vực và trên thế giới.

Chúng ta sẽ làm sâu sắc thêm hợp tác trong lĩnh vực công nghệ trọng yếu và mới nổi, đặc biệt là trong việc xây dựng một chuỗi cung ứng có khả năng chống chịu tốt hơn cho ngành công nghiệp bán dẫn. Chúng ta cũng mở rộng mối quan hệ đối tác kinh tế để nhằm thúc đẩy hơn nữa đầu tư và thương mại giữa 2 nước. Tôi xin lấy 1 ví dụ, là năm ngoái 1 công ty Việt Nam đã ký một thỏa thuận trị giá 4 tỉ USD để xây dựng một nhà máy sản xuất ô tô điện và ắc quy tại tiểu ban Bắc Carolina tại Hoa Kỳ. Và điều này cũng tạo ra 7.000 công ăn việc làm. Các công ty công nghệ Việt Nam có tầm cỡ thế giới đã và sẽ được niêm yết trên thị trường chứng khoán Mỹ và chúng tôi sẽ có thêm nhiều hợp đồng thương mại quan trọng nữa sẽ được ký kết nhân chuyến thăm này. Chúng ta đang nỗ lực xử lý cuộc khủng hoảng khí hậu, tăng tốc việc chuyển dịch của Việt Nam sang sử dụng năng lượng sạch, tăng cường an ninh kinh tế toàn cầu và thúc đẩy điều trị ung thư và HIV/AIDS, về tăng cường hợp tác an ninh giữa 2 nước bao gồm cả việc chống buôn người. Tôi cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tôn trọng quyền con người.

Điều quan trọng nhất là chúng tôi sẽ tăng cường hoạt động giao lưu nhân dân, vì đây là trọng tâm của mối quan hệ giữa chúng ta, điều này bao gồm cả hàng triệu người dân Mỹ gốc Việt đang góp phần xây dựng cộng đồng trên toàn nước Mỹ ngày càng mạnh mẽ hơn, và tôi thực sự mong chờ kết quả cuộc hội đàm này. Chỉ năm nay thôi, trường đại học Fulbright do Mỹ hỗ trợ đã chứng kiến lớp sinh viên đầu tiên ra trường và chúng ta đang thực sự nỗ lực mở rộng trường này. Và cả Silicon Valley cũng đang tham gia vào đây.

Và chúng tôi cũng đang đầu tư để phát triển mạnh mẽ hơn lực lượng lao động lành nghề trong các ngành học tích hợp khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán và thúc đẩy trao đổi giáo dục. Và để các nhà khoa học khi lập nghiệp và khi đổi mới sáng tạo thì có thể hợp tác với nhau.

Và tôi xin nói lời kết, đó là tất cả những gì đạt được 50 năm qua không hề ngẫu nhiên hay là tất yếu mà đòi hỏi nỗ lực của các nhà lãnh đạo 2 nước trong nhiều năm, bao gồm cả người bạn của tôi hôm nay là Cựu thượng nghị sĩ và cũng là cựu ngoại trưởng Hoa Kỳ, đó là ông John Kerry, người đang là đặc phải viên của tổng thống về biến đổi khí hậu…Chúng tôi cũng đạt được điều này nhờ một người bạn nữa, mà người này không còn có mặt trên đời với chúng ta… và người mà tôi sẽ tới thăm ở đài kỷ niệm ngày mai, đó là cố Thượng nghj sỹ John Mc Cain. Nhưng họ cũng như tôi và nhiều người khác nhìn được nhiều lợi ích chúng ta thu được khi vượt qua quá khứ đau thương. Đây là lý do tôi quyết định tranh cử thượng nghị sĩ năm 1972 vì tôi muốn kết thúc cuộc chiến tranh ở Việt Nam.

10 năm trước đây khi tôi là Phó Tổng thống, lúc đấy chúng ta đã đạt được một cột mốc lớn khi chúng ta xác lập mối quan hệ Đối tác toàn diện giữa hai nước. Tôi vô cùng tự hào về cách thức mà hai quốc gia và nhân dân hai nước chúng ta đã tiến hành xây dựng lòng tin, và sự hiểu biết lẫn nhau để nhằm có thể xử lý các hậu quả đau đớn mà cuộc chiến tranh đã để lại cho cả hai dân tộc chúng ta.

Những công việc của chúng ta đã hứa là sẽ tiếp tục bao gồm việc rà phá vật liệu nổ còn sót lại từ chiến tranh, tẩy rửa ô nhiễm môi trường do dioxin gây ra, mở rộng chương trình giúp đỡ người khuyết tật và tìm kiếm, quy tập những người lính Mỹ vẫn còn mất tích từ hồi chiến tranh ở Việt Nam cũng như những bộ đội Việt Nam còn mất tích trong cuộc chiến tranh này. Sự hợp tác của chúng ta trên những vấn đề đau thương này cũng như việc xây dựng một di sản mới, một di sản của nền hòa bình và thịnh vượng chung là một minh chứng. Đây cũng là một lời nhắc nhở rõ ràng rằng, những gì chúng ta đạt được khi có thể vượt lên một quá khứ đau thương để đón nhận một tương lai của tiến bộ, dựa trên sự thống nhất và đoàn kết của 2 dân tộc. Một lần nữa, tôi xin cảm ơn ngài Tổng Bí thư. Việt Nam là một quốc gia quan trọng trên thế giới và trong khu vực. Tôi trông đợi và đón chờ một chương mới trong quan hệ của hai nước chúng ta.

Văn Hiếu/VOV