Tôn vinh đạo học Việt Nam qua triển lãm nghệ thuật tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám

Khai mạc triển lãm nghệ thuật “Đạo học ngàn năm. Ảnh: H.L

Triển lãm nhằm tôn vinh truyền thống hiếu học, tinh thần tôn sư trọng đạo và những giá trị bền vững của nền giáo dục Việt Nam – những giá trị đã được hun đúc, gìn giữ qua gần một thiên niên kỷ lịch sử. Là trung tâm giáo dục cao cấp nhất của Việt Nam thời quân chủ, Văn Miếu – Quốc Tử Giám đã nuôi dưỡng nhiều bậc hiền tài, trở thành biểu tượng tiêu biểu của trí tuệ, đạo lý và truyền thống văn hiến Thăng Long - Hà Nội.

Phát biểu tại triển lãm, Phó Giám đốc Trung tâm Hoạt động Văn hóa khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám Nguyễn Văn Tú cho biết, Văn Miếu - Quốc Tử Giám ngày nay đã trở thành biểu tượng tiêu biểu của trí tuệ, đạo lý và truyền thống văn hiến Thăng Long - Hà Nội. Trong những năm qua, nhằm bảo tồn và phát huy giá trị di tích, Trung tâm đã thường xuyên tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, khoa học ý nghĩa ngay tại di tích.

Phó Giám đốc Trung tâm Hoạt động Văn hóa khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám Nguyễn Văn Tú. Ảnh: H.L

Với định hướng kết hợp hài hòa giữa giá trị truyền thống và tư duy nghệ thuật đương đại, triển lãm “Đạo học ngàn năm” khai thác hai nội dung song hành: đạo học – khoa cử – hiền tài và lễ hội Thăng Long – đời sống tinh thần của kinh kỳ xưa. Thông qua ngôn ngữ nghệ thuật đương đại, cùng sự đa dạng về chất liệu như ánh sáng, gỗ, lụa, kim loại, giấy dó, gốm…, triển lãm kể câu chuyện về đạo học của người xưa gắn với lễ hội ngàn năm Thăng Long, về sự kết hợp hài hòa giữa đạo học và lễ hội qua những tác phẩm có chiều sâu nội dung, mang tính mở trong tiếp cận nghệ thuật và cảm xúc thẩm mỹ. Các tác phẩm được thể hiện bằng kỹ thuật sắp đặt và tạo hình hiện đại, mang đến cho công chúng trải nghiệm thị giác giàu cảm xúc và khả năng tương tác.

Triển lãm do nhóm nghệ thuật Dấu xưa Văn hiến thực hiện. Không gian trưng bày được triển khai qua ba nội dung chính. Thứ nhất, “Đạo học của người xưa”, giới thiệu các sáng tác về việc học hành, thi cử, đỗ đạt; hình tượng thầy – trò; các biểu tượng của tri thức, đạo lý và văn hóa; hành trình tu dưỡng, đem tài năng phụng sự đất nước, giúp dân của các bậc hiền nhân. Nội dung thứ 2 - “Lễ hội ngàn năm Thăng Long”, phản ánh các lễ hội tiêu biểu của kinh thành xưa, biểu trưng cho đời sống tinh thần phong phú, sự no ấm, an lành và khát vọng thịnh trị của cộng đồng. Nội dung thứ ba là sự kết hợp hài hòa giữa đạo học và lễ hội, tạo nên những tác phẩm có chiều sâu nội dung, đồng thời mang tính mở trong tiếp cận nghệ thuật và cảm xúc thẩm mỹ.

Triển lãm sử dụng đa dạng chất liệu như ánh sáng, gỗ, lụa, kim loại... mang đến nhiều trải nghiệm cho người xem. Ảnh: H.L

Các tác phẩm tại triển lãm sử dụng đa dạng chất liệu như ánh sáng, gỗ, lụa, kim loại, giấy dó, gốm…, kết hợp với kỹ thuật sắp đặt và tạo hình hiện đại, mang đến trải nghiệm thị giác giàu cảm xúc và khả năng tương tác. Nhiều tác phẩm lấy cảm hứng từ các hình tượng tiêu biểu của văn hóa Việt Nam như Chu Văn An, sĩ tử, sao Khuê, rồng – phượng, lễ hội truyền thống, qua đó khắc họa hành trình học tập, tu dưỡng và phụng sự của con người Việt Nam qua các thời đại.

Triển lãm quy tụ các nghệ sĩ: Phạm Hùng Anh, Nguyễn Tuấn Dũng, Phan Minh Bạch, Lê Thị Thanh, Vũ Xuân Đông, Nguyễn Đức Hùng, Nguyễn Trường Giang, Hồ Sỹ Tiến, Hà Phạm, Vũ Lê Tùng, với các tác phẩm sắp đặt, hội họa và ánh sáng mang tính biểu tượng, giàu chiều sâu tư tưởng.

Không chỉ là một không gian trưng bày nghệ thuật, “Đạo học ngàn năm” còn là lời mời gọi công chúng cùng chiêm nghiệm về giá trị của tri thức, đạo lý và trách nhiệm của con người hôm nay đối với di sản cha ông. Thông qua triển lãm, Văn Miếu – Quốc Tử Giám tiếp tục khẳng định vai trò là một không gian văn hóa - giáo dục - sáng tạo, nơi di sản được tiếp nối bằng cảm hứng, sự đồng hành và trách nhiệm của cộng đồng trong cuộc sống đương đại.

Triển lãm kéo dài đến ngày 22-3-2026.

Hoàng Lân