Tôn vinh những nghệ nhân dân gian

Đề nghị xét tặng danh hiệu cho 9 nghệ nhân

Trong đợt xét tặng Nghệ nhân Nhân dân, Nghệ nhân Ưu tú lần thứ 3 do Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch tổ chức, UBND tỉnh đã có tờ trình đề nghị xét tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú cho 9 người. Đây là những nghệ nhân đã quen mặt, biết tiếng trong làng trình diễn, biểu diễn nghệ thuật sân khấu truyền thống, nhất là nghệ thuật trình diễn bài chòi dân gian.

Nghệ nhân Nguyễn Thị Kim Chi (áo đỏ) trong một buổi giới thiệu nghệ thuật bài chòi dân gian tới học sinh. (Ảnh minh họa)

Sau khi tiếp nhận hồ sơ, Hội đồng xét tặng danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân, Nghệ nhân Ưu tú của tỉnh đã tiến hành các bước theo quy định đối với những nghệ nhân gồm: Trần Thị A, Đỗ Văn Bảy, Nguyễn Thị Kim Chi, Nguyễn Thanh Dũng, Lê Thị Mai (huyện Diên Khánh), Đỗ Thị Chín (TP. Nha Trang), Nguyễn Tuấn Anh (TP. Cam Ranh), Lê Hồng Yến (thị xã Ninh Hòa), Trần Thị Bạch Lan (huyện Cam Lâm). Đây là những người đang nắm giữ các loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian như: Tuồng cổ, dân ca Khu V, cải lương… và đặc biệt là nghệ thuật trình diễn bài chòi dân gian. Trong danh sách này, bên cạnh nhưng nghệ nhân lớn tuổi như: Trần Thị A, Đỗ Văn Bảy, Lê Hồng Yến với thâm niên trên 40 năm theo nghề, các nghệ nhân còn lại dù tuổi đời trên dưới 40 nhưng cũng đã có từ 20 đến 30 năm thực hành và phổ biến loại hình nghệ thuật trình diễn bài chòi và một số loại hình sân khấu dân gian khác.

Gặp một số nghệ nhân được đề nghị phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú đợt này, ai nấy đều bày tỏ niềm vui khi nhận được sự quan tâm của tỉnh và các cơ quan chức năng đối với những đóng góp, cống hiến của mình. “Từ nhỏ, tôi đã mê các loại hình nghệ thuật dân gian. Được theo cha mẹ đi hát, đi diễn càng vun đắp thêm tình yêu đó trong tôi. Đến nay, tôi đã có 44 năm trong nghề biểu diễn, trình diễn nghệ thuật bài chòi. Tuy tuổi đã cao nhưng hiện tại tôi vẫn cố gắng đi diễn và truyền dạy những điều mình biết cho lớp trẻ ở địa phương. Được đề nghị phong tặng Nghệ nhân Ưu tú, bản thân tôi thấy vinh dự và càng tin tưởng vào việc giữ gìn vốn cổ của ông cha”, nghệ nhân Lê Hồng Yến cho biết.

Với nghệ nhân Nguyễn Thị Kim Chi, được sinh ra trong gia đình có truyền thống trình diễn bài chòi nên từ năm 10 tuổi, bà đã được cha mẹ truyền dạy những kỹ thuật, kỹ năng hô hát bài chòi. Đến năm 18 tuổi, bà đã vững vàng biểu diễn, trình diễn và đảm nhận những vai diễn của loại hình nghệ thuật bài chòi dân gian. Trong suốt 29 năm nắm giữ loại hình di sản văn hóa phi vật thể bài chòi dân gian, bà đã có rất nhiều hoạt động tích cực trong việc phổ biến, truyền dạy; tham gia một số hoạt động để xây dựng hồ sơ nghệ thuật bài chòi dân gian trình UNESCO công nhận di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại. Hiện tại, nghệ nhân Nguyễn Thị Kim Chi vẫn cùng với các thành viên trong Câu lạc bộ bài chòi cổ dân gian Nha Trang thực hiện việc trình diễn, phổ biến ở các địa phương, trường học và phục vụ người dân, du khách ở Quảng trường 2-4 (TP. Nha Trang).

Quy trình xét chọn chặt chẽ

Việc xét chọn các nghệ nhân để lập hồ sơ đề nghị phong tặng danh hiệu nghệ nhân ưu tú đợt này đều được thực hiện dựa trên các quy định, quy trình cụ thể. Trên thực tế, quy trình này được thực hiện hết sức chặt chẽ. “Việc đề nghị xét tặng danh hiệu nghệ nhân ưu tú là điều cần thiết để ghi nhận công lao đóng góp và kịp thời động viên các nghệ nhân. Hồ sơ của các cá nhân đều thể hiện đầy đủ, rõ ràng về thành tích cá nhân và tư liệu chứng minh quá trình hoạt động. Các nghệ nhân có tuổi đời, tuổi nghề khác nhau nhưng đều có những cống hiến, đóng góp nổi bật đối với di sản văn hóa phi vật thể mà mình nắm giữ”, nhà biên kịch Nguyễn Sỹ Chức cho biết.

Ông Lê Văn Hoa - Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao cho rằng, danh sách những nghệ nhân đề nghị xét tặng lần này đa phần đáp ứng được các tiêu chí theo quy định. Các nghệ nhân đều có quá trình học nghề, thực hành, truyền dạy trong thực tiễn và có nhiều đóng góp cho tỉnh trên lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể. Một số nghệ nhân đã nhiều lần tham gia với Sở Văn hóa và Thể thao thực hiện công tác tuyên truyền, bảo tồn, phát huy các giá trị di sản mà cá nhân đang nắm giữ. Việc đề nghị xét tặng danh hiệu nghệ nhân ưu tú cho các nghệ nhân này hoàn toàn xứng đáng.

Giang Đình