Tổng Bách Hóa (TBH) và toan tính của Tân Hoàng Minh

Vốn chủ sở hữu âm 264 tỷ đồng

Theo báo cáo của Hội đồng quản trị TBH, giai đoạn 2009 - 2013, tình hình kinh doanh của Công ty khó khăn, thua lỗ dẫn đến không có khả năng thanh toán nợ. Giai đoạn 2010 - 2013, tổng số tiền lãi vay thực tế mà Công ty phải trả là hơn 172 tỷ đồng.

Từ cuối năm 2014 đến nay, TBH không thực hiện được hoạt động kinh doanh hàng hóa do phát sinh nợ quá hạn tại các ngân hàng. Hoạt động kinh doanh chỉ còn cho thuê kho và dịch vụ kho, nhưng doanh thu không đủ bù đắp tiền thuê nhà, thuê đất… Tính đến hết năm 2019, vốn chủ sở hữu của Công ty âm 257 tỷ đồng.

Năm 2020, báo cáo kiểm toán nhấn mạnh, thời điểm cuối năm, vốn chủ sở hữu của TBH âm 264 tỷ đồng, các khoản nợ ngắn hạn đã vượt quá tổng tài sản 264 tỷ đồng, lỗ lũy kế 300 tỷ đồng.

Nợ ngắn hạn của TBH cao hơn tổng tài sản, dù tổng tài sản trong năm qua tăng vọt, thêm 910 tỷ đồng, lên mức 1.043 tỷ đồng, chủ yếu phát sinh ở khoản mục phải thu dài hạn khác, cụ thể là khoản đặt cọc thỏa thuận ký hợp đồng tổng thầu dự án Công ty D'Construction trị giá 700 tỷ đồng.

Nợ phải trả ghi nhận tăng từ 398 tỷ đồng lên 1.307 tỷ đồng, phần lớn là nợ dài hạn. Thuyết minh báo cáo tài chính cho biết, đây là khoản phải trả theo hợp đồng hợp tác kinh doanh dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở tại số 486 Ngọc Hồi, huyện Thanh Trì, Hà Nội giữa TBH và Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Bất động sản Minh Việt.

Cả hai công ty trên đều có liên quan đến Tập đoàn Tân Hoàng Minh. Được biết, Công ty D'Construction do ông Lê Văn Thịnh, Phó tổng giám đốc Tân Hoàng Minh, là người đại diện theo pháp luật và có địa chỉ trùng với trụ sở của Tân Hoàng Minh. Còn Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Bất động sản Minh Việt từng do Công ty TNHH Đầu tư Bất động sản Tân Hoàng Việt do Tân Hoàng Minh sở hữu.

Tân Hoàng Minh và hành trình thâu tóm TBH

TBH tiền thân là doanh nghiệp nhà nước, cổ phần hóa năm 2004 với vốn điều lệ 14 tỷ đồng, trong đó, Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) nắm giữ 516.060 cổ phần, tương ứng 16,55% vốn điều lệ. Tới năm 2008, thông qua phát hành cổ phiếu ra công chúng, TBH tăng vốn điều lệ lên 31,78 tỷ đồng.

Tháng 11/2014, nhóm nhà đầu tư gồm Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Khách sạn Tân Hoàng Minh và một số nhà đầu tư cá nhân gửi thông báo tới Hội đồng quản trị TBH về việc mua cổ phần Công ty, đồng thời cam kết nếu mua cổ phần thành công sẽ cơ cấu lại TBH nhằm vượt qua khó khăn.

Đến tháng 3/2015, nhóm Tân Hoàng Minh đã mua đấu giá thành công toàn bộ số cổ phần nhà nước tại TBH do SCIC nắm giữ. Sau khi mua thêm cổ phần của nhiều cổ đông có nhu cầu bán, nhóm Tân Hoàng Minh trở thành cổ đông chi phối TBH, tỷ lệ sở hữu chiếm hơn 76% vốn điều lệ.

Trong suốt 6 năm, từ 2014 - 2019, nhóm cổ đông chi phối đề nghị Hội đồng quản trị TBH và các cổ đông khác rằng, trong giai đoạn tái cơ cấu, Công ty không tổ chức họp đại hội đồng cổ đông, khiến nhóm cổ đông nhỏ lẻ bức xúc.

Tháng 10/2020, dàn lãnh đạo cấp cao của THB thay đổi hoàn toàn, ông Mạnh Hoàng Thao giữ chức Chủ tịch Hội đồng quản trị thay bà Lê Thị Hợp, ông Nguyễn Mạnh Hùng là Tổng giám đốc thay ông Đinh Ngọc Khanh (ông Thao là thành viên Hội đồng quản trị kiêm Phó tổng giám đốc Tân Hoàng Minh, còn ông Hùng là Phó tổng giám đốc Tân Hoàng Minh).

Đáng lưu ý, trong năm 2020, TBH tổ chức Đại hội đồng cổ đông và công bố kế hoạch đầu tư tham vọng với 3 dự án bất động sản. Trong đó, dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở tại 486 Ngọc Hồi có quy mô 2.101 tỷ đồng, thời gian thực hiện từ năm 2020 - 2025.

Hai dự án còn lại là tổ hợp trung tâm thương mại, dịch vụ: một dự án tại số 15 Bích Câu, quận Đống Đa, Hà Nội và một dự án tại số 23 Điện Biên Phủ, quận Ngô Quyền, Hải Phòng, với quy mô lần lượt là 231 tỷ đồng và 407,6 tỷ đồng.

Nhận vốn từ nhà đầu tư chiến lược

Ngày 15/1/2021, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước nhận được hồ sơ đăng ký chào bán riêng lẻ 90 triệu cổ phiếu, trị giá 900 tỷ đồng của TBH.

Theo TBH, trong 900 tỷ đồng thu được từ đợt phát hành, Công ty sẽ dùng 653 tỷ đồng tăng vốn đầu tư, thực hiện dự án 486 Ngọc Hồi; 247 tỷ đồng dùng để trả nợ.

Ngày 24/2/2021, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước thông báo nhận được tài liệu báo cáo kết quả chào bán cổ phiếu riêng lẻ của TBH, phát hành thành công 90 triệu cổ phiếu cho Công ty cổ phần Đầu tư Xây dựng Phú Thanh. Đây là thành viên của Tập đoàn Tân Hoàng Minh và là chủ đầu tư dự án D’. El Dorado II, Tây Hồ, Hà Nội.

Quỳnh Lê