Tổng đạo diễn Phạm Hoàng Giang biến Hoàng Thành Thăng Long thành sân khấu đa giác quan

Festival Thăng Long - Hà Nội lần thứ I với chủ đề “Di sản - Kết nối - Thời đại” đã để lại trong lòng công chúng dư âm sâu đậm. Ảnh: BTC

Diễn ra tối 7/11 trong không gian linh thiêng của Hoàng Thành Thăng Long, Festival Thăng Long - Hà Nội lần thứ I với chủ đề “Di sản - Kết nối - Thời đại” đã để lại trong lòng công chúng dư âm sâu đậm về một chương trình nghệ thuật khác biệt, giàu sáng tạo, kết hợp hài hòa giữa giá trị nghệ thuật và tính giải trí, cùng những màn trình diễn công phu, hoành tráng và mãn nhãn.

Chương trình khai mạc được dàn dựng trên sân khấu quy mô lớn, trải dài trước cổng Đoan Môn - Hoàng Thành Thăng Long, với hai sân khấu đối xứng và một sân khấu bốn mặt ở trung tâm, tạo nên không gian trình diễn đa lớp, sống động. Mỗi tiết mục quy tụ hàng trăm nghệ sĩ, diễn viên, nghệ nhân, vũ công… mang đến cho khán giả một bức tranh nghệ thuật choáng ngợp, quy mô và đầy cảm xúc.

Mỗi tiết mục quy tụ hàng trăm nghệ sĩ, diễn viên, nghệ nhân, vũ công. Ảnh: BTC

Chương trình nghệ thuật được chia thành ba chương tương ứng với chủ đề của Festival. “Di sản” khai thác chiều sâu lịch sử và sự ra đời của các di sản Thăng Long - Hà Nội qua những tiết mục giàu chất liệu truyền thống như làn điệu Xẩm, Trống Quân. Chương thứ hai “Kết nối di sản” thể hiện sự lan tỏa của tinh hoa văn hóa, gắn kết di sản Hà Nội với các địa phương trong nước và quốc tế thông qua Chèo, Xẩm, Ca trù được thể hiện theo phong cách dân gian đương đại, cùng các tiết mục đặc sắc đến từ nhiều vùng miền như Hát Văn Huế - Múa Chén. Chương thứ ba “Thời đại” khẳng định tinh thần sáng tạo hôm nay, định hình tương lai bằng việc tiếp nối và phát huy giá trị truyền thống, để văn hóa Việt Nam không ngừng tỏa sáng.

Chương trình quy tụ nhiều tên tuổi nghệ sĩ hàng đầu như NSND Thu Huyền, NSƯT Văn Ty, ca nương Kiều Anh, Trọng Tấn, Tùng Dương, Anh Tú, NSƯT Diệu Hằng, NSƯT Như Huỳnh, cùng Nhóm Xẩm Hà Thành, Giáo phường Ca trù Thái Hà…

Chương trình nghệ thuật được chia thành ba chương tương ứng với chủ đề của Festival. Ảnh: BTC

Trên sân khấu, khán giả như được sống lại giữa một không gian văn hóa xưa với những “đặc sản” di sản của Hà Nội: Từ gánh phở rong đầu thế kỷ XX đến các lễ hội, trò diễn dân gian. Không khí lễ hội tràn ngập với vật truyền thống, Con đĩ đánh bồng (Thanh Liệt), Chèo Tầu (Ô Diên), Bài bông (Phú Xuyên), Giảo Long (Việt Hưng), Ải Lao (Phúc Lợi), kéo co ngồi (Long Biên)… Tất cả hòa quyện, tái hiện rực rỡ sắc màu Thăng Long, đưa di sản sống động giữa đời sống hôm nay.

Tổng đạo diễn Phạm Hoàng Giang chia sẻ, anh và ê kíp đã ấp ủ, chuẩn bị suốt 5 - 6 tháng liên tục, đối diện với vô vàn “bài toán” khó và thách thức.

Tổng đạo diễn Phạm Hoàng Giang tại sân khấu của sự kiện. Ảnh: BTC

Anh bộc bạch: “Với Festival Thăng Long - Hà Nội 2025, thách thức lớn nhất là làm sao vừa khai thác yếu tố di sản, yếu tố truyền thống, nhưng vẫn thổi vào đó hơi thở của thời đại để chương trình chạm được đến nhiều tầng lớp khán giả. Tôi và ê-kíp đã dồn toàn bộ kinh nghiệm, kiến thức tích lũy trong suốt hành trình làm nghề để mang đến những trải nghiệm thật sự mới mẻ và khác biệt cho khán giả".

Theo đề xuất của anh, chương trình khai mạc được tổ chức ngay tại Hoàng Thành Thăng Long, nơi toàn bộ không gian di sản được tận dụng tối đa, đặc biệt là cổng Đoan Môn được biến thành sân khấu chính. Nhờ vậy, nhiều khán giả đã ngỡ ngàng khi đi hết không gian biểu diễn ở Hoàng Thành là đã đứng dưới… chân Cột cờ Hà Nội.

Ca sĩ Tùng Dương biểu diễn tại chương trình. Ảnh: BTC

Phạm Hoàng Giang cũng cho biết, với anh, thực hiện Festival Thăng Long - Hà Nội là một trong những thử thách lớn nhất trong sự nghiệp đạo diễn lễ hội. Dù đã được mệnh danh là “đạo diễn của các lễ hội”, đã từng thực hiện rất nhiều lễ hội lớn trên khắp cả nước, nhưng Festival Thăng Long - Hà Nội vẫn buộc anh cùng ê kíp phải giải nhiều “bài toán khó”, để dung hòa giữa sáng tạo và bảo tồn.

Suốt hơn nửa năm chuẩn bị với khối lượng công việc khổng lồ, đòi hỏi sự tỉ mỉ và trách nhiệm cao, anh cho biết thành công của chương trình là nhờ sự đồng hành của Ban Tổ chức, Nhà hát Múa rối Thăng Long và những người cộng sự tâm huyết. Trong nhiều tháng, anh đã dành thời gian tìm hiểu di sản, thu thập tư liệu, gặp gỡ các nhà nghiên cứu và chuyên gia, trải qua các cuộc họp nhiều đến mức kỷ lục… để hoàn thiện chương trình. Tiêu chí hàng đầu của Phạm Hoàng Giang với Festival Thăng Long Hà Nội là mỗi chi tiết khi được đưa lên sân khấu đều phải đảm bảo tính chính xác và tinh thần bảo tồn cao nhất.

Ca sĩ Trọng Tấn biểu diễn tại chương trình. Ảnh: BTC

“Rất may mắn khi tôi được làm việc cùng những người am hiểu sâu sắc về di sản như TS. Lê Thị Minh Lý, nhà nghiên cứu, phê bình âm nhạc Nguyễn Quang Long… Họ là những người giúp tôi hiểu rõ hơn giá trị của di sản văn hóa phi vật thể và nghệ thuật truyền thống. Nhờ đó, ê kíp có thể chắt lọc tinh túy nhất của di sản, đưa lên sân khấu Festival Thăng Long - Hà Nội 2025 trong tinh thần vừa chuẩn mực, vừa sáng tạo".

Không chỉ ở nội dung, chương trình khai mạc còn lập “kỷ lục” về con số hàng tấn thiết bị được lắp đặt trong sự nghiệp làm đạo diễn của Phạm Hoàng Giang. Dù Hà Nội mưa liên miên trong những ngày chuẩn bị, gần 500 thành viên ê kíp vẫn làm việc không nghỉ ngày đêm suốt 5 ngày liền để kịp tiến độ cho sân khấu khổng lồ giữa Hoàng Thành.

Trong điều kiện thời tiết mưa, các nghệ sĩ vẫn nhiệt tình cùng tạo nên một đêm khai hội trọn vẹn. Ảnh: BTC

Trong đêm khai mạc, trong điều kiện thời tiết mưa, ban tổ chức đã chuẩn bị sẵn áo mưa cho hơn 3.000 khán giả. Sự chu đáo ấy của ban tổ chức đã góp phần tạo nên một đêm khai hội trọn vẹn cả về trải nghiệm lẫn cảm xúc.

Minh Tuệ/ Báo Tin tức và Dân tộc