Tổng giám đốc công ty thủy điện Sông Ba Hạ Nguyễn Đức Phú nói gì về mức xả lũ lịch sử?
Ông Nguyễn Đức Phú, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ cho biết nếu không xả theo đúng quy trình, hồ chứa có nguy cơ vượt giới hạn kỹ thuật, gây hậu quả nghiêm trọng cho cả thượng lưu lẫn hạ du.
Chiều 20-11, ông Nguyễn Đức Phú, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ (SBH) đã thông tin tới Pháp Luật TP.HCM về vấn đề xả lũ của thủy điện này những ngày qua và làm rõ hơn những vấn đề mà người dân quan tâm.
Mức xả 16.100 m3/s vẫn nằm trong quy trình vận hành hồ chứa
Mô tả lại diễn biến nước về hồ Sông Ba Hạ, ông Phú cho biết, trong hai ngày 18-11 đến 19-11, lưu lượng nước về hồ tăng nhanh do mưa lớn kéo dài trên lưu vực sông Ba. Chiều ngày 18-11, lưu lượng nước về hồ ở mức trung bình, nhưng từ rạng sáng ngày 19-11 đã tăng rất nhanh và lúc 9 giờ sáng đã lên đến hơn 10.000 m3/s.
Tốc độ tăng là cực kỳ lớn, chỉ trong vài giờ, lưu lượng có thể tăng thêm hàng nghìn mét khối mỗi giây. Lãnh đạo công ty lập tức cập nhật ngay tất cả số liệu này cho Ban Chỉ huy phòng thủ dân sự tỉnh Đắk Lắk và thực hiện vận hành đúng quy trình liên hồ chứa trên lưu vực sông Ba.
Ông Phú cho biết từ chiều 18-11, đơn vị vận hành với tổng lưu lượng chạy máy và xả qua tràn tương đương với lưu lượng nước về hồ để duy trì mực nước hồ ở mức 103m. Đến 7 giờ ngày 19-11, công ty điều tiết lưu lượng chạy máy và xả qua tràn thấp hơn lưu lượng về hồ theo đúng quy trình, nhằm giảm lũ cho hạ du.
Lãnh đạo Công ty cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ cho biết, mức xả 16.100 m3/s là mức xả lớn nhất trong lịch sử vận hành của Sông Ba Hạ tính đến thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, mức xả này hoàn toàn nằm trong Quy trình vận hành hồ chứa đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Tuy nhiên, đến 10 giờ cùng ngày, lưu lượng nước về hồ đã vượt 11.000 m³/s và tiếp tục tăng nhanh. Ghi nhận lúc 16 giờ ngày 19-11, lưu lượng nước về đã đạt 16.120 m³/s, cao hơn mức lịch sử năm 2009 là 14.500 m³/s.
Căn cứ các bản tin dự báo thời tiết của Trung tâm dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia và thực hiện chỉ đạo của Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự tỉnh Đắk Lắk tại Lệnh vận hành lúc 20 giờ ngày 14-11, Công ty đã khẩn trương triển khai công tác chuẩn bị và đưa ra các phương án vận hành điều tiết nước qua tràn nhằm ứng phó với diễn biến mưa lũ phức tạp tại khu vực.
Tổng giám đốc SBH cũng cho hay, theo tính toán, từ 19 giờ ngày 18-11 đến 14 giờ ngày 19-11, hồ Thủy điện Sông Ba Hạ đã vận hành cắt giảm lũ cho vùng hạ du khoảng 93 triệu m3 nước.
Từ 19 giờ 30 ngày 19-11 đến 12 giờ ngày 20-11, hồ Thủy điện Sông Ba Hạ đã cắt giảm lũ cho vùng hạ du khoảng 53 triệu m3 nước.
Ông đồng thời khẳng định, trong quá trình vận hành điều tiết nước qua tràn, Công ty liên tục báo cáo, bám sát cơ quan chức năng tỉnh Đắk Lắk, thực hiện nghiêm chỉ đạo điều hành của Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự – Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Đắk Lắk, vận hành mở cửa xả tràn theo đúng các thông số kỹ thuật trong Quy trình vận hành liên hồ, bảo đảm lưu lượng điều tiết nằm trong giới hạn quy định, phù hợp với diễn biến dòng chảy thực tế, nhằm bảo đảm an toàn hồ đập và đảm bảo an toàn vùng hạ du.
Nhiều căn nhà tại phường Tuy Hòa bị ngập nặng. Ảnh: T.T
Mức xả 16.100 m3/s là mức xả lớn nhất trong lịch sử vận hành của Sông Ba Hạ tính đến thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, mức xả này hoàn toàn nằm trong Quy trình vận hành hồ chứa đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Khi lưu lượng về tăng nhanh vượt nhiều lần trung bình nhiều năm, việc điều tiết với mức cao là bắt buộc để đảm bảo an toàn cho công trình.
Nếu không xả theo đúng quy trình, hồ chứa có nguy cơ vượt giới hạn kỹ thuật, gây hậu quả nghiêm trọng cho cả thượng lưu lẫn hạ du. Vì vậy, quyết định xả lũ được tính toán chặt chẽ, theo từng bước, dựa trên dữ liệu thực tế và dự báo khí tượng.
"Chúng tôi luôn nỗ lực tối đa, bằng mọi phương án để hài hòa hai mục tiêu quan trọng nhất là an toàn cho hồ và đập, giảm hạn chế tối thiểu tác động vùng hạ du”, ông Phú chia sẻ.
Phối hợp vận hành xả lũ giữa Thủy điện Sông Ba Hạ với các hồ chứa thượng nguồn ra sao?
Đắk Lắk là địa phương ngập nặng nhất hiện nay trong đợt mưa lớn kéo dài kết hợp thủy điện vận hành xả lũ. Ngoài Thủy điện Sông Ba Hạ điều tiết vận hành còn có các thủy điện khác trên lưu vực sông Ba. Công tác phối hợp vận hành xả lũ giữa Thủy điện Sông Ba Hạ với các hồ chứa thượng nguồn ra sao là điều mà nhiều người quan tâm lúc này.
Ông Nguyễn Đức Phú cho biết Công ty đã chuẩn bị nhiều phương án ứng phó, thực hiện nghiêm túc ý kiến của Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự - Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Đắk Lắk trong việc điều tiết nước qua tràn.
Ngay sau khi nhận được văn bản chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk tại văn bản số 0139 của Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự thống nhất giảm lưu lượng xả để giảm ngập cho hạ du, Công ty rà soát toàn bộ số liệu vận hành như lượng nước về, mực nước hồ, lượng có thể phát qua tổ máy và diễn biến thời tiết.
"Trên cơ sở bảo đảm an toàn công trình và tuân thủ Quy trình liên hồ, Công ty đã giảm xả ngay trong phạm vi có thể. Chúng tôi cũng xin phép một lần nữa nhắc lại, Thủy điện Sông Ba Hạ luôn nỗ lực tối đa để hài hòa hai mục tiêu quan trọng nhất là an toàn cho hồ và đập, giảm hạn chế tối thiểu tác động vùng hạ du”, lãnh đạo SBH nhấn mạnh.
Về việc phối hợp vận hành xả lũ giữa Thủy điện Sông Ba Hạ với các hồ chứa thượng nguồn, ông Phú cho biết, quy trình liên hồ chứa trên lưu vực sông Ba được vận hành liên tục và có sự giám sát của Bộ Công Thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam. Các hồ như Sông Hinh, Krông H’Năng, An Khê – Ka Nak… đều cập nhật số liệu theo thời gian thực và điều tiết theo đúng vai trò.
Việc phối hợp này có ý nghĩa lớn trong việc san bớt đỉnh lũ, hạn chế nguy cơ các hồ xả lớn cùng thời điểm. Đây là một trong những yếu tố giúp giảm áp lực đáng kể cho hạ du.
Lãnh đạo SBH cũng cho biết đã thực hiện thông báo xả lũ, điều tiết nước qua tràn theo các hình thức: Văn bản gửi địa phương và thông báo điều chỉnh lưu lượng xả được phát đi liên tục qua email cho các cơ quan, ban, ngành của Trung ương, địa phương, Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự tỉnh, các xã, phường vùng hạ du của tỉnh Đắk Lắk. Đồng thời phát tin cảnh báo xả tràn qua hệ thống loa cảnh báo lũ của Công ty đặt tại các xã vùng hạ du, nhằm cảnh báo sớm cho người dân biết và chủ động trong công tác phòng chống lũ.
Theo lãnh đạo SBH, công ty rất chia sẻ và thấu hiểu những khó khăn, tổn thất của bà con vùng hạ du. Mưa lũ lần này vượt xa dự báo và vượt các giá trị trung bình nhiều năm. Tuy nhiên, lãnh đạo công ty nhận thức rõ trách nhiệm vận hành hồ chứa và tuân thủ đúng mọi quy định. Công ty sẽ cố gắng tập trung mọi nguồn lực để phối hợp khi chính quyền địa phương có chỉ đạo, yêu cầu, đồng thời xây dựng các chương trình hỗ trợ, an sinh xã hội tại địa phương.
PLO từng đặt câu hỏi về mức xả của Thủy điện sông Ba Hạ
Trưa 20-11, PLO đã có đăng tải bài viết “Thấy gì qua mức xả của Thủy điện sông Ba Hạ trước khi lũ lớn đổ về?”.
Theo bài báo, ngày 20-11, thông tin từ Ban chỉ huy phòng thủ dân sự tỉnh Đắk Lắk cho biết lưu lượng nước về thủy điện Sông Ba Hạ đạt mức 14.380 m3/s, lưu lượng xả lũ đạt 13.100 m3/s.
Trước đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đắk Lắk thông tin, lúc 16 giờ ngày 19-11, thủy điện Sông Ba Hạ xả lũ với lưu lượng ở mức 16.100 m3/s. Đây là mức xả lũ cao kỷ lục, trong khi hàng ngàn hộ dân hạ du (tỉnh Đắk Lắk) bị ngập nặng, cô lập, cầu cứu khắp nơi.
Theo thông tin trên Website của công ty này, từ tháng 10 đến khi xảy ra lũ, hồ chứa thủy điện Sông Ba Hạ giảm mực nước không đáng kể để đón lũ.
Theo các số liệu được đăng tải trên Website của công ty này, trong tháng 10-2025, hồ chứa của thủy điện Sông Ba Hạ luôn duy trì mực nước trên 102 m ở thượng lưu, trên 37 m đến 40 m ở hạ lưu.
Trong tháng 10, thủy điện Sông Ba Hạ đón lưu lượng nước cao nhất là 1.169 m3/s, xả về hạ du lưu lượng nước cao nhất là 808 m3/s. Nhiều ngày khác trong tháng 10, thủy điện này xả điều tiết về hạ du lưu lượng nước từ hơn 200 m3/s đến hơn 700 m3/s.
Từ 1-11 đến 16-11, thủy điện Sông Ba Hạ tiếp tục giữ mực nước từ 102 m đến 105 m ở thượng lưu, từ 39 m đến 43 m ở hạ lưu.
Riêng các ngày 7 và 8-11, mực nước ở thượng lưu hồ chứa thủy điện Sông Ba Hạ đạt 105 m. Trong hai ngày này, thủy điện Sông Ba Hạ xả điều tiết về hạ du với lưu lượng từ hơn 3.000 m3/s đến gần 5.000 m3/s.
Một số ngày khác, thủy điện Sông Ba Hạ chỉ xả về hạ du lưu lượng nước từ 200 m3/s đến 800 m3/s. Vì vậy, mực nước thượng lưu trong hồ chứa thủy điện Sông Ba Hạ luôn duy trì trên mức 100 m, vùng hạ lưu xấp xỉ 40 m.
Ngày 17 và 18-11 (trước lũ), mực nước thượng lưu thủy điện Sông Ba Hạ đạt 103 m, hạ lưu đạt 41-43 m. Hai ngày này, lưu lượng nước đổ về thủy điện Sông Ba Hạ từ hơn 3.400 m3/s đến hơn 4.500 m3/s; xả về hạ du lưu lượng nước từ hơn 3.000 m3/s đến 3.700 m3/s.
Đến ngày 19-11, khi xảy ra lũ, mực nước thượng lưu Sông Ba Hạ đạt mức 105 m. Thời điểm này, lưu lượng nước đột ngột đổ về thủy điện Sông Ba Hạ ở mức 12.455 m3/s. Trong ngày này, thủy điện Sông Ba Hạ mới xả lũ với lưu lượng đạt 11.495 m3/s.
Từ các số liệu trên cho thấy, trước khi xảy ra đợt lũ lớn lần này, thủy điện Sông Ba Hạ xả nước điều tiết với lưu lượng thấp hơn rất nhiều so với lưu lượng nước lũ đổ về mấy ngày vừa qua.
Được biết, khi thủy điện Sông Ba Hạ xả lũ với lưu lượng cao kỷ lục, vùng hạ du sông Ba tại Đắk Lắk gồm các xã, phường: Ea Ly, Suối Trai, Đức Bình, Sơn Thành, Phú Hòa 1, Tây Hòa, Tuy Hòa... bị ngập nặng.
Sáng 20-11, PV Pháp Luật TP.HCM liên hệ ông Tạ Anh Tuấn, Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk, để tìm hiểu thêm việc điều hành, giám sát xả lũ đối với Công ty CP Thủy điện Sông Ba Hạ.
Phóng viên nêu câu hỏi: Cơ quan dự báo khí tượng thủy văn đã dự báo về đợt mưa rất lớn, nguy cơ xảy ra lũ lớn. Là Trưởng ban Chỉ huy phòng thủ dân sự tỉnh, ông có yêu cầu lãnh đạo Công ty CP Thủy điện Sông Ba Hạ phải xả nước để chủ động đón lũ, hạ mực nước hồ để góp phần giảm lũ cho vùng hạ du không? Ông Tạ Anh Tuấn xác nhận: "Chúng tôi có chỉ đạo Công ty CP Sông Ba Hạ phải xả cắt lũ".
Phóng viên hỏi thêm về công tác kiểm tra, giám sát việc chấp hành xả nước đón lũ của Công ty CP Sông Ba Hạ, ông Tuấn khẳng định rằng "Công ty Sông Ba Hạ có cắt nhưng đợt lũ này về quá kỷ lục".
