Tổng Giám đốc IAEA mong muốn tăng cường hợp tác với Iran
Ngày 23/11, Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) Rafael Grossi bắt đầu tiến hành đàm phán với giới chức Iran, một tuần trước khi các cuộc đàm phán nhằm hồi sinh thỏa thuận hạt nhân năm 2015 được nối lại.
Theo hãng tin IRNA, một ngày sau khi đến Iran, ông Grossi đã tiến hành đàm phán với Giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử Iran (AEOI) Mohammad Eslami tại thủ đô Tehran. Phát biểu họp báo, ông Grossi cho biết ông muốn tăng cường hợp tác với Iran. Ông cũng nêu rõ IAEA đang nỗ lực thúc đẩy và mở rộng đối thoại với Chính phủ Iran.
Về phần mình, phát biểu sau cuộc gặp, Giám đốc AEOI Eslami nhấn mạnh Tehran quyết tâm giải quyết các vấn đề kỹ thuật với IAEA mà không "chính trị hóa vấn đề này".
Sau cuộc đàm phán trên, dự kiến ông Grossi sẽ có cuộc gặp đầu tiên với Ngoại trưởng nước chủ nhà Hossein Amir-Abdollahian, người phụ trách vấn đề hạt nhân trong chính phủ mới của Iran.
Các cuộc gặp trên diễn ra trước thềm các cuộc thương lượng dự kiến diễn ra tại Vienna (Áo) vào ngày 29/11 giữa Tehran và các cường quốc trên thế giới nhằm cứu vãn thỏa thuận hạt nhân ký năm 2015 (tên chính thức là Kế hoạch hành động chung toàn diện - JCPOA).
Trước khi khởi hành tới Tehran, ông Grossi bày tỏ hy vọng thiết lập được kênh hợp tác hiệu quả cho đối thoại trực tiếp để IAEA có thể nối lại hoạt động thanh sát cần thiết tại Iran. Trong khi đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Saeed Khatibzadeh bày tỏ hy vọng chuyến thăm của ông Grossi sẽ mang tính xây dựng.
Trong chuyến công du gần đây nhất tới Tehran vào ngày 12/9 vừa qua, ông Grossi và giới chức Iran đã đạt được thỏa thuận về việc cho phép các thanh sát viên IAEA tiếp cận thiết bị giám sát tại các cơ sở hạt nhân của Iran.
JCPOA được ký năm 2015 giữa Iran và Nhóm P5+1 (Anh, Mỹ, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức). Theo thỏa thuận, Iran hạn chế chương trình làm giàu urani để đổi lấy việc được dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt kinh tế.
Năm 2018, Tổng thống Mỹ khi đó là ông Donald Trump đã rút Mỹ khỏi JCPOA và đơn phương tái áp đặt các biện pháp trừng phạt Iran. Đáp lại, Tehran dần từ bỏ việc thực thi các cam kết trong thỏa thuận kể từ tháng 5/2019. Sau khi nhậm chức hồi tháng 1, Tổng thống Joe Biden cam kết Mỹ sẽ trở lại thỏa thuận. Hiện các bên đang thúc đẩy đàm phán nhằm cứu vãn thỏa thuận này.
Dự kiến Anh, Trung Quốc, Pháp, Đức và Nha sẽ tham gia cuộc đàm phán tại Vienna ngày 29/11 tới, trong khi Mỹ sẽ tham gia gián tiếp.