Tổng kết 10 năm quản lý và sử dụng chỉ dẫn địa lý Phú Quốc cho sản phẩm nước mắm

Đại biểu tham quan gian hàng trưng bày sản phẩm nước mắm Phú Quốc tại hội thảo.

Đây là một trong những hoạt động chính của Festival nước mắm Phú Quốc năm 2025, là sự kiện có ý nghĩa không chỉ đối với ngành sản xuất nước mắm Phú Quốc mà còn đối với sự phát triển bền vững của TP. Phú Quốc trong giai đoạn hội nhập sâu rộng như hiện nay.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó Chủ tịch UBND TP. Phú Quốc Nguyễn Lê Quốc Toàn cho biết Phú Quốc không chỉ được thiên nhiên ưu đãi với biển xanh, cát trắng, rừng nguyên sinh trù phú mà còn là cái nôi của nghề làm nước mắm truyền thống đã có hàng trăm năm lịch sử. Nước mắm Phú Quốc không chỉ là sản phẩm mà là biểu tượng văn hóa, là linh hồn của đời sống người dân đảo, là niềm tự hào không chỉ của Phú Quốc mà của cả Việt Nam.

Chỉ dẫn địa lý Phú Quốc được bảo hộ trong và ngoài nước, đặc biệt là tại Liên minh châu Âu từ năm 2013 là minh chứng cho giá trị đặc thù, chất lượng vượt trội và uy tín quốc tế của sản phẩm. Từ năm 2014 đến nay, chính quyền thành phố Phú Quốc phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, tổ chức quốc tế và cộng đồng doanh nghiệp triển khai nhiều giải pháp nhằm bảo vệ và phát huy hiệu quả chỉ dẫn địa lý này.

Dây chuyền sản xuất nước mắm tại Công ty Cổ phần Thương mại Khải Hoàn, TP. Phú Quốc.

Qua 10 năm, công tác quản lý và sử dụng chỉ dẫn địa lý Phú Quốc đạt nhiều kết quả tích cực. Quy trình kiểm soát chất lượng ngày càng chặt chẽ; số lượng cơ sở sản xuất tham gia hệ thống ngày một tăng.

Năm 2014, Phú Quốc có 9 doanh nghiệp có sản phẩm chỉ dẫn địa lý, số lượng hơn 318.600 lít với 4 loại sản phẩm đóng gói (200ml, 500ml, 650ml, 1lít). Đến năm 2024, có 21 doanh nghiệp có sản phẩm chỉ dẫn địa lý, số lượng hơn 759.600 lít với 12 loại sản phẩm đóng gói.

Công tác bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ được chú trọng; nhận diện thương hiệu và uy tín của nước mắm Phú Quốc ngày càng lan tỏa, góp phần khẳng định vị thế trên thị trường trong nước và quốc tế, đến nay có nhiều doanh nghiệp xuất khẩu sang Nhật Bản, Hàn Quốc, Pháp, Anh, Mỹ...

Lãnh đạo UBND TP. Phú Quốc cho biết địa phương xác định phát triển bền vững ngành nước mắm là một phần không thể tách rời trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội; đồng thời, cam kết tiếp tục đồng hành cùng các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất triển khai các giải pháp tích cực, đồng bộ để tăng cường bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ đối với chỉ dẫn địa lý; đẩy mạnh xúc tiến thương mại, quảng bá thương hiệu nước mắm Phú Quốc ra thế giới; phát triển du lịch gắn với văn hóa làng nghề nước mắm, biến thành sản phẩm du lịch đặc trưng của thành phố…

Tại hội thảo, các đại biểu nêu thực trạng, đề xuất các giải pháp bảo tồn và phát huy ngành nghề truyền thống; xây dựng đề án bảo tồn nguồn lợi cá cơm để phục vụ cho sản xuất nước mắm và nghề chế biến nước mắm Phú Quốc là “Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại”; đề xuất tăng cường quảng bá sản phẩm nước mắm Phú Quốc bằng nhiều hình thức để phát triển nghề truyền thống xứng đáng là di sản quốc gia hướng tới di sản của nhân loại…

Theo Hội nước mắm Phú Quốc, hội hiện có 50 hội viên là chủ nhà thùng, các cơ sở sản xuất nước mắm tập trung ở phường Dương Đông và phường An Thới với hơn 7.000 thùng gỗ chượp cá (mỗi thùng có sức chứa từ 12-15 tấn cá), sản lượng từ 20-30 triệu lít nước mắm/năm (từ 25 độ đạm trở lên).

Năm 2001, nước mắm Phú Quốc là sản phẩm đầu tiên của Việt Nam được châu Âu công nhận chỉ dẫn địa lý. Năm 2012, được cấp quy chế bảo hộ chỉ dẫn địa lý tại Liên minh châu Âu. Năm 2017, UBND tỉnh Kiên Giang công nhận nghề và làng nghề chế biến nước mắm truyền thống Phú Quốc. Đến năm 2021, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa nghề làm nước mắm Phú Quốc vào danh mục văn hóa phi vật thể cấp quốc gia nghề truyền thống tri thức dân gian “Nước mắm Phú Quốc”.

Tin và ảnh: THANH DƯ