Tổng thống Donald Trump sắp đạt được điều mình muốn với Ukraine?

Ba trong số các nguồn tin cho hay ông Donald Trump đã nói với các cố vấn của mình rằng ông muốn công bố thỏa thuận này trong bài phát biểu trước quốc hội vào tối 4-3 (giờ địa phương) nhưng cũng cảnh báo thỏa thuận vẫn chưa được ký kết và tình hình có thể thay đổi.

Cuộc họp căng thẳng tại Phòng Bầu dục giữa ông Donald Trump và Tổng thống Volodymyr Zelensky hôm 28-2. Ảnh: The Washington Post

Tuy nhiên, khi được hỏi về thỏa thuận khoáng sản hôm 4-3, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent nói với Fox News rằng không có kế hoạch ký kết nào cả. Nhà Trắng lẫn Văn phòng tổng thống Ukraine tại Kiev và Đại sứ quán Ukraine tại Washington cũng không bình luận về thông tin này.

Thỏa thuận nói trên bị hoãn hôm 28-2 sau cuộc họp căng thẳng tại Phòng Bầu dục giữa ông Donald Trump và Tổng thống Volodymyr Zelensky, khiến ông Zelensky nhanh chóng rời Nhà Trắng.

Các quan chức Mỹ trong những ngày gần đây đã liên lạc với các quan chức ở Kiev về việc ký kết thỏa thuận khoáng sản bất chấp vụ việc hôm 28-2 và thúc giục các cố vấn của ông Zelensky thuyết phục tổng thống Ukraine công khai xin lỗi ông Donald Trump, theo một nguồn thạo tin.

Hôm 4-3, ông Zelensky đăng trên X rằng Ukraine sẵn sàng ký thỏa thuận và gọi cuộc họp tại Phòng Bầu dục là "đáng tiếc".

Hiện vẫn chưa rõ liệu thỏa thuận đã thay đổi hay chưa. Thỏa thuận dự kiến được ký vào tuần trước không bao gồm cam kết bảo đảm an ninh rõ ràng cho Ukraine nhưng cho phép Mỹ tiếp cận nguồn thu từ tài nguyên thiên nhiên của Ukraine. Thỏa thuận cũng yêu cầu chính phủ Ukraine sẽ đóng góp 50% lợi nhuận tương lai từ việc khai thác tài nguyên thiên nhiên thuộc sở hữu nhà nước vào một quỹ đầu tư tái thiết do Mỹ và Ukraine đồng quản lý.

Ông Daniel Fried, cựu quan chức cấp cao Nhà Trắng và đại sứ tại Ba Lan, cho rằng lộ trình để hoàn tất thỏa thuận khoáng sản khá khó khăn nhưng nó sẽ mang lại hai chiến thắng lớn cho ông Donald Trump, gồm lời bày tỏ sự tiếc nuối từ ông Zelensky và sự đồng ý của Anh và Pháp trong việc đảm bảo an ninh cũng như triển khai quân đội trên thực địa.

Xuân Mai