Tổng thống Hàn Quốc ân xá cho người thừa kế Samsung và Chủ tịch Lotte

Việc ân xá chủ yếu mang tính biểu tượng vì Lee Jae-yong (54 tuổi), người thừa kế Samsung Electronics, đã được ân xá sau khi ngồi tù 18 tháng vì tội hối lộ liên quan đến thời gian dẫn dắt nhà sản xuất chip nhớ và smartphone lớn nhất thế giới.

Tuy nhiên, động thái mới đồng nghĩa ông Lee Jae-yong sẽ có thể thực hiện các hoạt động kinh doanh một cách tự do hơn và dự kiến báo trước một số động thái lớn từ Samsung Electronics, các nhà phân tích cho biết.

Han Dong Hoon, Bộ trưởng Tư pháp Hàn Quốc, nói: “Với nhu cầu cấp bách vượt qua cuộc khủng hoảng kinh tế quốc gia, chúng tôi đã lựa chọn cẩn thận các nhà lãnh đạo kinh tế dẫn đầu động lực tăng trưởng quốc gia thông qua đầu tư công nghệ tích cực và tạo việc làm để được ân xá”.

Ông Lee Jae-yong vừa được Tổng thống Yoon Suk-yeol ân xá - Ảnh: Reuters

Hãng tin Yonhap đưa tin Lee Jae-yong, người thuộc dòng họ sáng lập Samsung Electronics, hoan nghênh quyết định này và thề sẽ làm việc chăm chỉ cho nền kinh tế quốc gia.

Cũng được ân xá bởi Tổng thống Hàn Quốc là Shin Dong-bin, Chủ tịch tập đoàn Lotte, người từng bị kết án hai năm rưỡi tù giam vì tội đưa hối lộ.

"Chúng tôi chân thành cảm ơn quyết định ân xá của chính phủ và nhân dân, Chủ tịch Shin Dong-bin và các nhân viên tại Lotte sẽ góp phần khắc phục cuộc khủng hoảng toàn cầu phức tạp", Lotte cho biết trong một tuyên bố.

Quay lại việc kinh doanh

Ngay cả trước khi nhận được lệnh ân xá, ông Lee Jae-yong đã xuất hiện vào tháng 5 cùng với Tổng thống Yoon Suk-yeol và Tổng thống Mỹ - Joe Biden khi họ đến thăm cơ sở sản xuất chip của Samsung Electronics ở thành phố Pyeongtaek (Hàn Quốc).

Ông Lee Jae-yong đến châu Âu vào tháng 6 để gặp Peter Wennink - Giám đốc điều hành ASML Holding NV và thảo luận về việc áp dụng các thiết bị chip cao cấp quan trọng.

Các nhà phân tích từ lâu đã mong đợi các quyết định về các dự án và đầu tư M&A (mua bán và sáp nhập) lớn sau khi Lee Jae-yong trở lại làm việc, với các nguồn tin từ Samsung Electronics cho biết những quyết định như vậy chỉ nên do ông đưa ra.

Park Ju-gun, người đứng đầu công ty nghiên cứu Leaders Index, nhận xét: “Điều này loại bỏ hạn chế trong công việc mà Lee Jae-yong từng phải chịu về mặt kỹ thuật. Các dự án đang được Samsung theo đuổi, chẳng hạn như M&A hoặc đầu tư lớn, có thể gắn liền với việc ân xá. Có khả năng cao là các thông báo sẽ được đưa ra trong tương lai”.

Tháng 11.2021, Samsung Electronics đã quyết định chọn thành phố Taylor, bang Texas, Mỹ làm địa điểm xây dựng nhà máy chip mới trị giá 17 tỉ USD.

Trong khi các chuyên gia cho rằng ông Lee Jae-yong hiện có thể tự do hơn trong việc quản lý, rủi ro pháp lý với ông vẫn tồn tại do một phiên tòa đang diễn ra, mà Phó chủ tịch Samsung Electronics phải đối mặt với cáo buộc gian lận và thao túng cổ phiếu.

"Với phiên tòa của mình, Lee có thể phải đối mặt với án tù mới nếu bị kết tội. Tuy nhiên, lệnh ân xá của tổng thống cho phép ông linh hoạt hơn để xử lý các vấn đề quản lý lớn trong thời điểm hiện tại", theo Lee Kyungmook, giáo sư tại Trường Kinh doanh Đại học Quốc gia Seoul (Hàn Quốc).

Các lãnh đạo Samsung Electronics đã gợi ý vào đầu năm nay về hoạt động mua lại tiềm năng sắp tới. Samsung Electronics đã không thực hiện thương vụ lớn nào kể từ khi hoàn tất việc mua nhà sản xuất thiết bị điện tử âm thanh Harman với giá 8 tỉ USD vào năm 2017.

Dù các yếu tố kinh tế vĩ mô như suy thoái nhu cầu có thể ảnh hưởng đến các quyết định đầu tư, Samsung Electronics vẫn có quỹ dự trữ khổng lồ để thực hiện hoạt động kinh doanh.

Số dư tiền mặt của Samsung Electronics tăng nhẹ lên 125.000 tỉ won (95,13 tỉ USD) vào cuối tháng 6, từ 111.000 tỉ won một năm trước đó. Cổ phiếu Samsung Electronics đang giao dịch tăng 1%. Cổ phiếu Lotte Corp giảm 0,8%.

Từng bị kết tội hối lộ và tham ô nhưng Lee Jae-yong đã được phóng thích khỏi trại giam trước thời hạn hôm 13.8.2021. Sự ủng hộ ân xá Lee Jae-yong, cả về chính trị, công chúng và từ cộng đồng doanh nghiệp rộng lớn hơn, đã tăng lên vào năm ngoái trong bối cảnh lo lắng rằng các quyết định chiến lược quan trọng không được đưa ra tại Samsung Electronics.

Bị kết tội hối lộ người bạn của cựu Tổng thống Park Geun-hye, ông Lee Jae-yong đã phải chịu 18 tháng tù từ bản án 30 tháng được sửa đổi. Ban đầu ông Lee chấp hành một năm bản án 5 năm từ tháng 8.2017, sau đó được hưởng án treo. Quyết định của tòa án sau đó đã bị lật lại và trong khi bản án được rút ngắn, ông Lee bị đưa trở lại tù vào tháng 1.2021.

Lee Jae-yong là lãnh đạo trên thực tế của Samsung Electronics kể từ khi cha ông là Lee Kun-hee nhập viện vì đau tim vào năm 2014. Cố Chủ tịch Samsung Electronics, Lee Kun-hee đã qua đời ngày 25.10.2020 ở tuổi 78 sau nhiều năm nằm viện vì cơn đau tim, chấm dứt 33 năm trị vì của đế chế có danh mục đầu tư kinh doanh từ công nghệ, xây dựng đến bảo hiểm và một công viên giải trí.

Ngày 18.1.2021, Tòa án Cấp cao Seoul đã tuyên án Lee Jae-yong vì đã hối lộ cựu Tổng thống Park Geun-hye và người bạn lâu năm của bà, Choi Soon-sil.

Tòa án đã phán quyết rằng ông Lee Jae-yong đã tham gia vào hành vi hối lộ để giành được sự hỗ trợ từ Dịch vụ Hưu trí Quốc gia cho việc sáp nhập Cheil Industries (dệt may, thời trang, hóa chất, vật liệu hóa học điện tử) và Samsung C&T (xây dựng), hai chi nhánh chính của Samsung Electronics. Đây là vụ sáp nhập được cho là nhằm mục đích làm êm đẹp con đường để Lee Jae-yong nối nghiệp người cha ốm yếu của mình.

Lee Jae-yong đã bị đưa trở lại nhà tù hôm 18.1.2021 sau khi tòa tuyên án. Cuối ngày 19.3, Lee Jae-yong vỡ ruột thừa khi ở trong trại giam và đã được phẫu thuật khẩn cấp sau đó. Lee Jae-yong được chuyển từ Trung tâm giam giữ Seoul, nơi ông ngồi tù, đến Trung tâm Y tế Samsung ở phía nam Seoul để phẫu thuật.

Hôm 24.8.2021, những người thừa kế Lee Kun-hee cho biết sẽ trả hơn 12.000 tỉ won (10,7 tỉ USD) thuế thừa kế, mức thuế lớn nhất từ trước đến nay trong lịch sử Hàn Quốc, nhưng không tiết lộ cách họ chia cổ phiếu thừa kế, một vấn đề then chốt trong việc định hình lại quyền sở hữu của tập đoàn số 1 đất nước.

Họ cho biết sẽ quyên góp 1.000 tỉ won để hỗ trợ cuộc chiến chống nCoV và nghiên cứu các bệnh hiếm gặp ở trẻ em, cùng khoảng 23.000 tác phẩm trong bộ sưu tập nghệ thuật của ông Lee Kun-hee, ước tính trị giá khoảng 2.000 tỉ won.

Những người thừa kế ông Lee Kun-hee là vợ ông, Hong Ra-hee, con trai duy nhất Lee Jae-yong và hai con gái Boo-jin, Seo-hyun.

Sơn Vân