Tổng thống Iran chính thức phê chuẩn luật đình chỉ hợp tác với IAEA
Theo hãng tin Reuters dẫn nguồn từ truyền thông nhà nước Iran, ngày 2/7, Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian đã chính thức phê chuẩn đạo luật đình chỉ hợp tác giữa nước này với với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA).
Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian phát biểu tại Tehran. Ảnh: IRNA/TTXVN
Trước đó vào ngày 26/6, Hội đồng Hiến pháp Iran đã thông qua kế hoạch nhằm đình chỉ sự hợp tác của nước này với IAEA - cơ quan giám sát hạt nhân của Liên hợp quốc.
Khi đó, trả lời phỏng vấn kênh truyền hình nhà nước IRIB, người phát ngôn Hội đồng Hiến pháp, ông Hadi Tahan Nazif, cho biết hội đồng đã xem xét và nhận thấy động thái này phù hợp với các quy định, luật pháp và hiến pháp tôn giáo của Iran. Theo ông Tahan Nazif, kế hoạch trên đã nhấn mạnh đến việc bảo vệ các quyền hạt nhân vốn có của Iran, bao gồm cả việc làm giàu urani trên lãnh thổ nước này.
Tại Iran, Hội đồng Hiến pháp nắm giữ thẩm quyền đáng kể đối với các văn bản pháp luật do Quốc hội thông. qua Hội đồng này xem xét tất cả các dự luật để đảm bảo tuân thủ luật Hồi giáo (Sharia) và Hiến pháp, và có quyền phủ quyết đối với luật. Kế hoạch này đã được thông qua trong phiên họp Quốc hội Iran ngày 25/6 với 221 phiếu thuận và 1 phiếu trắng.
Trong ngày 29/6, Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian tuyên bố Tehran đã tạm ngừng hợp tác với IAEA, cho rằng người đứng đầu cơ quan này có những hành động gây hại đến nước Cộng hòa Hồi giáo. Tuyên bố được đưa ra trong cuộc điện đàm giữa ông Pezeshkian với người đồng cấp Pháp Emmanuel Macron.
Tổng thống Iran cho biết Tổng Giám đốc IAEA Rafael Grossi đã có những hành động "không mang tính xây dựng" và "không hợp lý". Động thái này diễn ra trong bối cảnh Israel tấn công nhiều cơ sở hạ tầng của Iran kể từ ngày 13/6, tiếp đó là các đợt không kích của Mỹ nhằm vào các cơ sở hạt nhân nước này.
Tehran cũng đưa ra những chỉ trích đối với IAEA khi đã không lên tiếng trước các cuộc tấn công của Israel và Mỹ, đồng thời phản đối việc cơ quan này thông qua nghị quyết ngày 12/6 cáo buộc Iran không tuân thủ các nghĩa vụ hạt nhân.
Ngày 28/6, Phó Chủ tịch Quốc hội Iran Hamid Reza Haji Babaei tuyên bố rằng Tehran sẽ không cho phép Tổng Giám đốc IAEA Raphael Grossi thanh sát các cơ sở hạt nhân hoặc triển khai lắp đặt camera tại đó, sau khi Iran phát hiện thông tin về các cơ sở từng được IAEA giám sát của mình xuất hiện trong các tài liệu của Israel.
Theo hãng tin ISNA, trước đó, hôm 27/6, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi cáo buộc việc Tổng Giám đốc IAEA mong muốn thanh sát các cơ sở hạt nhân Iran từng bị Israel và Mỹ tấn công là vô nghĩa và có thể xuất phát từ ý đồ xấu.
Trong khi đó, cùng ngày, Tổng Giám đốc IAEA Rafael Grossi dự đoán Iran có khả năng sẽ bắt đầu sản xuất urani làm giàu “trong vài tháng nữa”, bất chấp thiệt hại sau các đòn không kích của Mỹ và Israel.
Trả lời phỏng vấn kênh truyền hình CBS News phát sóng ngày 28/6, ông Grossi cũng khẳng định IAEA không nắm được thông tin về lượng urani đã làm giàu tới 60% của Iran hiện cất giữ ở đâu và sẽ làm rõ vấn đề này trong thời gian tới.
