Tổng thống Singapore phát biểu tại lễ khai mạc Quốc hội: Cần đặt 'cái chung' lên trên 'cái tôi'

Khai mạc Quốc hội Singapore khóa 15. Ảnh: CNA

Bối cảnh bất ổn toàn cầu

Phát biểu tại lễ khai mạc Quốc hội Khóa 15, Tổng thống Tharman nhấn mạnh: “Thế giới quanh ta đang thay đổi một cách sâu sắc. Một lần nữa, chúng ta phải chèo lái giữa những làn sóng dữ dội”.

Yếu tố bất định lớn đến từ sự thay đổi ưu tiên của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump, với chính sách “Nước Mỹ trên hết” đầy khó lường, vốn đã làm lung lay nhiều liên minh lâu đời.

Cùng lúc, hai cuộc chiến vẫn tiếp diễn ở hai châu lục khác nhau, và cạnh tranh Mỹ - Trung dự kiến sẽ gia tăng trên nhiều mặt trận - kinh tế, công nghệ và quân sự trong cuộc đua quyền lực toàn cầu. Trong bối cảnh đó, Singapore phải đối mặt với một trật tự thế giới ngày càng phức tạp và khó lường.

Ngoài các thách thức quân sự truyền thống, những mối đe dọa phi truyền thống như an ninh mạng và chiến tranh hỗn hợp cũng có thể gây ra hệ quả với các quốc gia như Singapore. Điều này có thể bao gồm việc các thế lực bên ngoài tìm cách tác động đến dư luận trong nước thông qua mạng xã hội, báo chí, tin giả hoặc tấn công mạng.

Chính sách vũ khí hóa thương mại và tính liên kết kinh tế cũng là một nguy cơ tiềm tàng, giống như những căng thẳng có thể “bùng phát bất ngờ, trong khu vực cũng như trên toàn cầu”.

Rõ ràng, công chúng kỳ vọng Chính phủ Singapore sẽ chèo lái đất nước vượt qua những bất ổn đó, đồng thời định hình các hướng đi mới cho tương lai, trong khi vẫn xử lý áp lực trong nước ngày một lớn. Kỳ vọng này vốn không mới, nhưng trong bài diễn văn của Tổng thống, nó được nhấn mạnh rõ rệt hơn bao giờ hết.

Làm mới chiến lược kinh tế quốc gia

Trong diễn văn thường được đọc tại phiên khai mạc mỗi khóa Quốc hội, Tổng thống đại diện cho Chính phủ sẽ vạch ra những ưu tiên trong 5 năm tới.

Tổng thống Singapore Tharman Shanmugaratnam phát biểu tại lễ Khai mạc Quốc hội khóa 15. Ảnh: CNA

Khi các vấn đề toàn cầu ngày càng định hình các mối lo trong nước, cách thức Chính phủ lắng nghe, giải thích và thuyết phục người dân cùng đồng hành sẽ quan trọng không kém các chính sách được ban hành. Người dân ngày càng kỳ vọng rằng, các nghị sĩ sẽ đảm nhận vai trò tích cực hơn trong giám sát chính sách, đóng góp ý tưởng mới và tham gia tranh luận sôi nổi về những quyết sách quan trọng của đất nước.

Ngoài nêu rõ những thách thức, ông Tharman cũng nhấn mạnh rằng, trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu khốc liệt, các chính sách cũ sẽ không còn hiệu quả. Do đó, Chính phủ đang khởi động việc làm mới chiến lược kinh tế quốc gia, tập trung vào khả năng thích ứng nhanh chóng và đổi mới mạnh mẽ nhằm củng cố vị thế Singapore như một trung tâm toàn cầu về thương mại, vốn và nhân tài. Các biện pháp này dự kiến sẽ được Quốc hội thảo luận kỹ lưỡng khi các nhà lập pháp họp trở lại vào cuối tháng này.

Tuy nhiên, một thách thức không kém phần quan trọng là bảo đảm tính năng động xã hội, thu hẹp khoảng cách bất bình đẳng, và bảo vệ các nhóm người dễ bị tổn thương.

“Thành công của quốc gia sẽ không bao giờ được đo bằng tăng trưởng kinh tế đơn thuần. Nó phải được đánh giá bằng cách hỗ trợ những người yếu thế ra sao, và bằng cách chúng ta trao cơ hội để mọi công dân, trẻ hay già, có thể đóng góp như thế nào”, ông Tharman nhấn mạnh.

“Cái chung” phải được đặt lên trước “cái tôi”

Ông Tharman cho biết: “Chúng tôi sẽ xây dựng một xã hội “lợi ích tập thể là trên hết” ở mọi cấp độ, bắt đầu từ cộng đồng”, đồng thời nói thêm rằng người dân Singapore phải “đặt tập thể lên trên bản thân”.

“Một xã hội cái chung là trên hết không chỉ là những chương trình được tổ chức bài bản, mà còn bao gồm cả những giá trị chúng ta sống theo, và những thói quen quan tâm thường xuyên của chúng ta, từ những việc nhỏ như nhường chỗ trên tàu cho đến những hành động giúp đỡ người khác khi cần thiết”.

Chính phủ sẽ hợp tác với các nhà lãnh đạo cộng đồng để mở rộng "mạng lưới chăm sóc" và thúc đẩy các sáng kiến từ cơ sở. Cũng sẽ có nhiều cơ hội hơn cho hoạt động tình nguyện và đóng góp.

Ông cho biết: “Tất cả chúng ta đều có vai trò trong việc xây dựng một nền văn hóa đóng góp, một nền văn hóa mà thành công không chỉ được đo lường bằng thành tích cá nhân mà còn bằng những gì chúng ta cùng nhau làm vì lợi ích chung”.

Ông Tharman cho biết, trong khi tình trạng chia rẽ xã hội đang phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới, điều làm nên sự đặc biệt của Singapore chính là sự đoàn kết, điều không thể coi là hiển nhiên.

Ông cảnh báo không nên lợi dụng chủng tộc hoặc tôn giáo để đạt được lợi ích chính trị hoặc xem xét các vấn đề quốc gia qua lăng kính như vậy, đồng thời nhấn mạnh rằng những chia rẽ như vậy đã gây ra hậu quả nguy hiểm ở những nơi khác.

“Thay vào đó, chúng ta phải tiếp tục nuôi dưỡng những gì làm nên nét đặc trưng của người Singapore: Khả năng chấp nhận bản sắc đa dạng, quan tâm tôn trọng đến nền văn hóa của nhau và xây dựng nền tảng chung thông qua những trải nghiệm chung”, ông nói.

Ông Tharman cho biết, niềm tin của công chúng vào Chính phủ đã suy giảm ở nhiều quốc gia, nhưng Singapore đã vượt qua được xu hướng này. Điều này không phải vì Singapore miễn nhiễm với những áp lực tương tự, mà bởi vì Singapore đã "nuôi dưỡng một tinh thần quản trị và chính trị khác biệt". Ông cho biết: “Chúng tôi coi trọng sự quản lý hơn là sự tiện lợi, trách nhiệm lâu dài hơn là lợi ích nhất thời”.

Khả năng đưa ra những lựa chọn khó khăn và lập kế hoạch dài hạn của Singapore bắt nguồn từ lòng tin - cả trong Chính phủ và người dân. Chính lòng tin này đã cho phép Chính phủ đưa ra những lựa chọn khó khăn khi cần thiết, và lập kế hoạch cho tương lai vượt ra ngoài các chu kỳ bầu cử hiện tại, ông nói.

“Chúng ta hãy kiên định với quyết tâm của mình, nhưng vẫn cởi mở với sự thay đổi; tự tin vào tương lai, nhưng khiêm tốn về vị trí của mình trên thế giới; tự hào về sự đa dạng của mình, nhưng đoàn kết như một dân tộc.

“Đây là cách chúng ta xây dựng một Singapore tốt đẹp hơn, không chỉ cho chính chúng ta mà còn cho con cháu chúng ta và các thế hệ mai sau”.

Lời kêu gọi của Tổng thống được kế thừa và phát triển từ chủ đề chính mà Thủ tướng Lawrence Wong đã nêu ra tại lễ mừng Quốc khánh Singapore vào tháng trước. Ông Wong mô tả ý tưởng này như việc người dân Singapore tập trung “củng cố mối gắn kết với nhau, thay vì chỉ chăm lo lợi ích cá nhân”, và cho rằng đây là điều tối quan trọng để quốc gia tiếp tục tồn tại và phát triển.

Bài phát biểu kéo dài khoảng 30 phút của ông Tharman tập trung nhiều hơn vào những chủ đề vĩ mô và tầm nhìn rộng cho Singapore hậu lễ kỷ niệm 60 năm độc lập, trong khi các chi tiết chính sách cụ thể có lẽ sẽ được các bộ trưởng và nghị sĩ làm rõ trong thời gian tới.

Tuy nhiên, thông điệp cốt lõi vẫn rất rõ ràng: Chính phủ hiện tại và tương lai phải có khả năng nhìn xa để ứng phó cùng lúc nhiều thách thức phức tạp, đồng thời bảo đảm không một thành viên nào trong xã hội bị bỏ lại phía sau trên con đường phát triển.

Quỳnh Vũ