Tổng thống Timor Leste nắm chặt tay, cảm ơn Thủ tướng Phạm Minh Chính

Sáng 26/2, Thủ tướng Phạm Minh Chính; Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim; Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon và Tổng thống Timor Leste Jose Ramos-Horta tham dự phiên toàn thể cấp cao của Diễn đàn Tương lai ASEAN 2025.

Chia sẻ tại phần thảo luận của phiên toàn thể cấp cao, nói về ý nghĩa của tự chủ chiến lược, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng với bất cứ quốc gia, tổ chức nào cũng cần đặt vấn đề tự lực, tự cường, chủ động chiến lược lên hàng đầu.

Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt chụp ảnh selfie cùng Thủ tướng Phạm Minh Chính, Thủ tướng Malaysia; Thủ tướng New Zealand và Tổng thống Timor Leste.

Trong đối ngoại phải luôn giữ thế cân bằng, hữu nghị, tạo môi trường hòa bình, hợp tác phát triển dựa trên luật lệ.

Để tự lực thì kinh tế phải phát triển, nếu không sẽ tụt hậu. Cần tăng cường, củng cố quốc phòng và an ninh phù hợp tình hình và điều này đòi hỏi kinh tế phải phát triển. Về an sinh xã hội cần đảm bảo công bằng, hỗ trợ người yếu thế để không ai ở lại phía sau.

Cuối cùng, phát triển bản sắc văn hóa để phát huy nội lực, bởi văn hóa là sức mạnh nội sinh. Thủ tướng Phạm Minh Chính lấy dẫn chứng như Thủ tướng Malaysia đề cập, trong các cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, Việt Nam đã lấy yếu thắng mạnh, phát huy chiến tranh nhân dân, chiến tranh du kích.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại diễn đàn.

Với ASEAN, Thủ tướng cho rằng mỗi nước phải có chính sách, hành động mang lại hòa bình, hợp tác và phát triển, tổng hòa các nước trong ASEAN để truyền cảm hứng, tạo động lực cho khu vực và các nước trên thế giới.

ASEAN cần phát huy cơ chế đối tác nhất là với nước lớn, để tăng cường vai trò, ảnh hưởng của khối trong giải quyết các vấn đề nóng như chiến tranh và hòa bình, xóa đói giảm nghèo, giải quyết xung đột, biến đổi khí hậu, trí tuệ nhân tạo,...

Với Timor Leste, Thủ tướng khẳng định Việt Nam và các nước ủng hộ Timor Leste sớm trở thành thành viên của ASEAN. Sau phát biểu này, các diễn giả và đại biểu đã đồng loạt vỗ tay, còn Tổng thống Jose Ramos-Horta ngồi bên cạnh đã nắm chặt tay Thủ tướng Phạm Minh Chính để bày tỏ sự cảm ơn.

Thủ tướng và lãnh đạo, đại biểu các nước dự phiên toàn thể.

Trả lời câu hỏi về luật lệ trong quan hệ quốc tế, Thủ tướng nhấn mạnh quản trị quốc gia và thế giới đều phải dựa trên luật lệ, phải thiết kế luật lệ, tôn trọng luật lệ và thực hiện có hiệu quả. Hiến chương Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế đã rõ. ASEAN cũng có các luật lệ, nguyên tắc như đoàn kết, thống nhất trong đa dạng; trung lập, vì lợi ích chung; tôn trọng các nước.

Về bảo đảm an ninh mạng, Thủ tướng nhận định, sự phát triển của khoa học công nghệ, an ninh mạng hay trí tuệ nhân tạo (AI) "không thể tưởng tượng được", đòi hỏi các nước cần nhanh chóng thích ứng, phát huy tích cực và hạn chế tiêu cực.

Liên Hợp Quốc chọn Việt Nam làm điểm đăng cai lễ ký Công ước Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng (Công ước Hà Nội) sắp tới cho thấy vai trò, sự thích ứng của Việt Nam.

Trong khi đó, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim cho biết, ASEAN đang nỗ lực thúc đẩy chuyển đổi số đặc biệt trong lĩnh vực chip bán dẫn. Hiện nay, nguồn đầu tư từ Đức, Mỹ và Trung Quốc vào ngành này là rất lớn.

Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim phát biểu.

Những thành công mà ASEAN đạt được cần chia sẻ rộng rãi với tinh thần "không để ai bị bỏ lại phía sau" trong tiến trình phát triển, bởi nhiều quốc gia ASEAN đã tích cực triển khai phát triển chip bán dẫn. Ông nêu về lợi thế ASEAN với dân số hơn 700 triệu người và vị trí địa chiến lược, nhiều tiềm năng.

Cả Việt Nam, Malaysia và Indonesia đều ủng hộ hợp tác công nghiệp bán dẫn, mỗi nước đều có thế mạnh riêng. Ông Anwar Ibrahim khẳng định, Malaysia sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam trong lĩnh vực này để cùng phát triển.

Thủ tướng Malaysia cũng nhấn mạnh việc tăng cường hợp tác trong nội khối, đặc biệt với việc Timor-Leste gia nhập ASEAN. Về vấn đề quốc tế, Thủ tướng Anwar Ibrahim nhận định, thế giới đang đối mặt với nhiều thách thức, từ biến đổi khí hậu đến xung đột, việc duy trì trật tự quốc tế dựa trên luật lệ là điều tối quan trọng.

Chỉ khi đoàn kết, ASEAN mới có thể phát huy tối đa sức mạnh, hòa bình sẽ tiếp tục là nền tảng vững chắc cho sự phát triển của khu vực.

Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon phát biểu.

Đề cập đến tiềm năng hợp tác New Zealand và ASEAN, Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon cho biết hai bên có lịch sử phát triển lâu dài như những người bạn.

New Zealand được biết đến với những sản phẩm nông sản tốt, chất lượng cao, nhưng có một số thế mạnh mà ít người biết đó là tỷ trọng sử dụng năng lượng tái tạo cao, khoa học công nghệ tiên tiến, trí tuệ nhân tạo (AI)…

New Zealand có thể là đối tác quan trọng với ASEAN để giúp thu hẹp khoảng cách phát triển hay thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình. Nước này cũng mong muốn học hỏi từ ASEAN, thúc đẩy thương mại – đầu tư. ASEAN-New Zealand đang hướng tới nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện.

Trần Thường

Phạm Hải