Top 9 hiện tượng văn học dịch nửa đầu năm 2024

Ảnh minh họa hai nhân vật chính Violet và Xaden trong tiểu thuyết Cánh tư. Ảnh: Discover.

Trong 6 tháng đầu năm 2024, độc giả yêu thích văn học tại Việt Nam đã có dịp tiếp cận với những tác phẩm độc đáo. Các cuốn sách này cho thấy nhu cầu của độc giả rất đa dạng từ tiểu thuyết tình cảm cho tới truyện ngắn mang cảm hứng thế sự, số phận con người.

Cánh tư (Rebecca Yarros)

Cánh tư của Rebecca Yarros là một tác phẩm nổi bật trong dòng văn học giả tưởng đã ghi dấu ấn trên các bảng xếp hạng quốc tế và nhiều thị trường xuất bản khác nhau. Ngay khi cuốn sách này về Việt Nam, nó đã tạo ra cơn sốt và cho thấy sự hồi sinh của dòng văn học lãng mạn giả tưởng. Dường như dòng văn học này đã dần bị quên đi sau các bộ tiểu thuyết như Chạng vạng từ nhiều năm trước đó.

Tiểu thuyết Cánh tư phiên bản Việt Nam. Ảnh: Nhà xuất bản Trẻ.

Trong Cánh tư, nhà văn Rebbeca Yarros đã xây dựng nên một thế giới của ma thuật, chiến tranh và những sinh vật kỳ bí. Trên nền bối cảnh khắc nghiệt đó, nhân vật nữ chính, Violet xuất hiện với tư cách là một chiến binh non trẻ, mạnh mẽ. Cô là biểu tượng của sự kiên cường và lòng dũng cảm.

Theo đánh giá của các độc giả, chi tiết khiến họ thích thú nhất chính là cuộc gặp gỡ định mệnh giữa Violet và Xaden tại học viện quân sự Basgiath. Violet đã chứng tỏ bản thân bằng cách sử dụng thành thạo đôi dao trong chiến đấu. Xaden bất ngờ và nhận ra cô không hề yếu đuối như vẻ bề ngoài. Mặc dù chỉ là một khoảnh khắc nhỏ, nhưng cuộc gặp gỡ này đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng mối liên kết giữa hai nhân vật, và khẳng định Violet là một chiến binh đầy tiềm năng.

Bảy chuyện kể Gothic (Isak Dinesen)

Bảy chuyện kể Gothic là một tuyển tập truyện ngắn độc đáo và đầy mê hoặc, đưa người đọc vào thế giới u ám, huyền bí và kịch tính của dòng văn học gothic. Mỗi câu chuyện trong tuyển tập này đều mang một màu sắc riêng biệt. Điểm chung của chúng là sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố kinh dị, lãng mạn và siêu nhiên.

Bảy chuyện kể Gothic của Isak Dinesen. Ảnh: Nhà xuất bản Phụ Nữ Việt Nam.

Dù rất nổi tiếng, nhưng không phải mọi đánh giá về Bảy chuyện kể Gothic đều tích cực. Từ những năm 1980, nhà phê bình Pauline Kael đã cho rằng các câu chuyện trong tác phẩm này chỉ là những lời văn trau chuốt, không có chiều sâu. Tác phẩm thiếu đi sự chân thực và chỉ đơn thuần là hình thức của văn học phi hiện thực.

Trái ngược lại, theo tờ New York Times, Bảy Chuyện Kể Gothic được đánh giá cao không chỉ bởi cốt truyện phong phú mà còn bởi phong cách viết độc đáo của nhà văn Dinesen. Các câu chuyện trong tuyển tập này mở ra một thế giới kỳ ảo và đầy mê hoặc, nơi các nhân vật được vẽ lên với những nét sắc sảo và trang phục lộng lẫy, tất cả diễn ra trên những bối cảnh hùng vĩ như một sân khấu lớn.

Phố Ngũ Hương (Tàn Tuyết)

Phố Ngũ Hương là cuốn tiểu thuyết của tác giả Tàn Tuyết. Tác phẩm mang đến một cái nhìn sâu sắc về cuộc sống của những cư dân tại một con đường tưởng tượng. Câu chuyện được kể qua cái nhìn của một nhà văn không tên, người cũng sống trên con phố Ngũ Hương, nằm ở một thành phố không xác định của Trung Quốc. Những người dân tại đây vốn sống cuộc sống bình dị cho đến khi sự xuất hiện bí ẩn của nhân vật Madame X làm thay đổi mọi thứ.

Tiểu thuyết Phố Ngũ Hương của nhà văn Tàn Tuyết. Ảnh: Nhã Nam.

Những lời xì xào và bàn tán về cuộc sống riêng tư của Madame X bắt đầu rộ lên. Đặc biệt, mọi chuyện còn nghiêm trọng hơn khi người đàn ông Mr. Q xuất hiện. Người dân con phố này vội gán ghép hai người họ với nhau. Các cư dân cho rằng hành động của Madame X và Mr. Q đang làm xấu đi hình ảnh của phố Ngũ Hương, nhưng số ít người khác lại thầm muốn có được sự táo bạo như cô.

“Trong những tầng sâu nhất, tất cả tác phẩm của tôi đều mang tính tự truyện. Nếu một độc giả cảm thấy cuốn sách này không thể đọc được, thì rõ ràng rằng họ không phải là độc giả của tôi. Phố Ngũ Hương không chỉ đơn thuần là một câu chuyện về định kiến xã hội, mà còn là một tác phẩm phản ánh sâu sắc về con người”, tác giả Tàn Tuyết chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn với báo chí.

Ba tác phẩm của Jon Fosse

Aliss bên đám lửa, Ánh sáng trắng và Ba màn kịch là những tác phẩm được giới thiệu đến độc giả Việt trong nửa đầu năm 2024. Nhiều phản hồi rất tích cực từ phía độc giả dành cho bộ ba cuốn tiểu thuyết này ngay trong những buổi quảng bá sách.

Tiểu thuyết Ánh sáng trắng của Jon Fosse. Ảnh: Tiki.

Theo National Book Review, một nhà nghiên cứu tại Viện Hàn lâm Thụy Điển nhận xét: "Fosse đã chạm đến những cảm xúc sâu kín nhất, những lo âu, bất an, những câu hỏi về sự sống và cái chết".

Không có nhiều sự kiện xảy ra trong tiểu thuyết, nhưng thực tế là một cuộc hành trình lớn đang diễn ra trong tâm trí của nhân vật chính vô danh.

Câu mở đầu đơn giản, "Tôi đang lái xe", đã thu hút người đọc vào một câu chuyện đầy bí ẩn. Nhân vật chính, với tâm trạng chán nản và lo âu, lái xe vô định qua những con đường rừng sâu tối đen, cho đến khi xe bị mắc kẹt ở cuối một con đường hẻo lánh. Bị kẹt lại giữa rừng sâu, anh ta quyết định bỏ lại xe và tìm kiếm sự giúp đỡ, nhưng điều này chỉ dẫn anh ta đi sâu hơn vào bóng tối dày đặc của khu rừng, nơi nỗi sợ hãi bắt đầu chiếm lĩnh tâm trí.

Trong cái lạnh buốt giá, sự mệt mỏi và tinh thần suy sụp, nhân vật chính đột nhiên thấy một hình dáng trắng sáng lạ thường, có thể là một người hoặc chỉ là một ảo ảnh. Hình ảnh này "trắng hơn cả cá voi trắng trong Moby Dick và ánh sáng thiên đàng trong thơ Milton" bắt đầu tiến lại gần anh ta. Sự hiện diện này, với hình dáng mờ ảo trong bóng tối đen kịt, là một thách thức để anh ta tiếp thu và hiểu rõ. Anh ta cảm nhận được một bàn tay vô hình chạm vào vai mình, và tự hỏi điều gì đang xảy ra giữa khu rừng tăm tối.

Đời ai nấy chết (Hans Fallada)

Cốt truyện của Đời ai nấy chết diễn ra tại Berlin trong Thế chiến thứ II. Đầu năm 1941, thanh tra Escherich Gestapo đang đối mặt với nhiệm vụ tìm ra kẻ phân phát những bưu thiếp chống Hitler.

Đời ai nấy chết của tác giả Hans Fallada, tên thật là Rudolf Ditzen. Ảnh: Tao Đàn.

Những bưu thiếp này được viết bằng chữ in tay nặng nề, tố cáo Hitler đã giết con trai của người viết và sẽ tiếp tục giết con trai của những bà mẹ khác. Nhiệm vụ của Escherich là truy tìm và ngăn chặn "bóng ma bưu thiếp" này. Hơn hết, sự sống còn của ông phụ thuộc vào nhiệm vụ này.

"Bóng ma bưu thiếp" hóa ra là một cặp vợ chồng trung niên trầm lặng, Otto và Anna Quangel. Hai nhân vật này được lấy cảm hứng từ đời thực.

Qua cuốn sách này, nhà văn Fallada đã ghi lại một cách sống động những hành động xuất phát từ nỗi sợ hãi của người Berlin trong thời kỳ đen tối nhất của thế kỷ 20. Cuộc đời phức tạp và đầy biến động của Fallada, từ những khó khăn cá nhân đến những trải nghiệm trong cuộc sống, đã giúp ông viết nên một tác phẩm sâu sắc và đầy cảm xúc.

Bảy người chồng của Evelyn Hugo (Taylor Jenkins Reid)

Bảy người chồng của Evelyn Hugo của tác giả Taylor Jenkins Reid là cuốn tiểu thuyết lôi cuốn. Tác phẩm đưa người đọc vào cuộc hành trình khám phá cuộc đời đầy màu sắc và bí ẩn của biểu tượng điện ảnh Hollywood, diễn viên Evelyn Hugo.

Bảy người chồng của Evelyn Hugo của Taylor Jenkins Reid. Ảnh: Phương Nam.

Ở tuổi xế chiều, bà Evelyn Hugo cuối cùng đã sẵn sàng kể lại sự thật về cuộc sống xa hoa và đầy tai tiếng của mình. Khi bà chọn Monique Grant, một phóng viên vô danh, để viết tiểu sử cho bà, mọi người đều cảm thấy ngạc nhiên. Tại sao lại là cô? Và tại sao là bây giờ?

Monique không hề ở đỉnh cao của sự nghiệp. Chồng cô, David, đã rời bỏ cô, và sự nghiệp của cô cũng đang gặp bế tắc. Bất kể lý do gì khiến Evelyn chọn cô, Monique quyết tâm tận dụng cơ hội này để khởi động lại sự nghiệp của mình.

Được mời đến căn hộ sang trọng của Evelyn ở Upper East Side, Monique lắng nghe Evelyn kể lại cuộc đời mình: từ những ngày đầu đặt chân đến Los Angeles vào những năm 1950 đến quyết định rời bỏ làng giải trí vào cuối những năm 80, và dĩ nhiên, là bảy người chồng đi qua cuộc đời bà.

Cuộc sống của Evelyn dần được hé lộ. Tham vọng tàn nhẫn, tình bạn bất ngờ và một tình yêu bị cấm đoán, tất cả điều này khiến Monique bắt đầu cảm thấy có một sợi dây kết nối tâm hồn với nữ diễn viên. Nhưng khi câu chuyện của Evelyn tiến gần đến hiện tại, rõ ràng cuộc đời bà giao thoa với cuộc sống của Monique theo những cách bi thảm và không thể đảo ngược.

Marcovaldo hay các mùa trong thành phố (Italo Calvino)

Tác phẩm là tập hợp gồm 20 truyện ngắn, mỗi truyện là một lát cắt nhỏ trong cuộc sống hàng ngày của Marcovaldo, một người lao động phổ thông sống tại một thành phố công nghiệp vô danh ở miền Bắc Italy.

Tác phẩm Marcovaldo hay các mùa trong thành phố. Ảnh: Nhã Nam.

Marcovaldo là nhân vật đầy chất "vua hề Sác-lơ", luôn nhìn cuộc đời với sự lạc quan và ngây thơ, mặc những khó khăn và thử thách trong cuộc sống. Anh là hiện thân của sự ngây ngô và lạc quan, giống chàng trai Candide của nhà thơ Voltaire, đối mặt với thế giới hiện đại đầy phức tạp và khắc nghiệt.

Theo các độc giả trên Goodreads, cảnh tượng đặc sắc mà nhà văn Calvino đã tạo ra là lúc Marcovaldo cố gắng trốn khỏi căn hộ nhỏ bé và ngột ngạt của mình. Ông ngủ trên một chiếc ghế đá trong công viên, chỉ để bị làm phiền bởi một đôi tình nhân đang cãi nhau. Cảnh tượng này, với Marcovaldo, như là biểu tượng cho sự bất an của người dân thành thị. Dù một số người cảm thấy tác phẩm của nhà văn Italo Calvino đậm chất hài hước và mỉa mai nhưng bộ phận độc giả khác lại cảm thấy chúng hơi nhẹ nhàng.

Đức Huy