TP.HCM đặt mục tiêu đến năm 2030, toàn bộ xe buýt chuyển sang sử dụng điện hoặc năng lượng xanh

Theo kế hoạch, đến năm 2025, tất cả tuyến xe buýt mới đưa vào hoạt động trên địa bàn thành phố sẽ bắt buộc sử dụng nhiên liệu sạch; xa hơn, đến năm 2030, toàn bộ đội xe buýt sẽ chuyển sang vận hành bằng điện hoặc năng lượng xanh.

Bắt đầu từ ngày 1/8 tới đây, TP.HCM sẽ đưa vào khai thác 37 tuyến xe buýt có trợ giá thông qua phương thức đấu thầu công khai để chọn đơn vị vận hành. Trong tổng số 600 xe phục vụ các tuyến này, gần 300 xe sử dụng năng lượng điện hoặc khí nén thiên nhiên (CNG).

Hiện nay, mạng lưới xe buýt thành phố có hơn 2.200 phương tiện, trong đó khoảng 700 xe đã sử dụng điện và CNG, phần còn lại vẫn sử dụng xăng dầu. Với đợt tăng cường phương tiện lần này, tỷ lệ xe buýt sử dụng nhiên liệu sạch tại TP.HCM sẽ đạt gần 50%, đánh dấu bước tiến quan trọng trong nỗ lực cắt giảm khí thải nhà kính.

Đáng chú ý, Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM (HIDS) đã hoàn tất đề án chuyển đổi xe máy chạy xăng sang xe máy điện đối với lực lượng giao hàng và tài xế công nghệ.

Mục tiêu đặt ra là đến năm 2027 sẽ chuyển đổi được 80% trong tổng số khoảng 400.000 xe công nghệ hiện đang hoạt động, tương đương 320.000 phương tiện. Phần còn lại sẽ hoàn tất vào năm 2028. Trên cơ sở này, HIDS kiến nghị cấm hoàn toàn xe máy sử dụng xăng trong lĩnh vực gọi xe công nghệ từ năm 2029.

Cả hai nhóm phương tiện gồm xe buýt và xe máy công nghệ đều nằm trong khuôn khổ Đề án kiểm soát khí thải phương tiện giao thông do Sở Xây dựng TP.HCM chủ trì.

Trong giai đoạn 1 của đề án, thành phố tập trung xây dựng lộ trình chuyển đổi, chính sách hỗ trợ và cơ chế phát triển hạ tầng trạm sạc, trước mắt là phục vụ xe buýt, hướng tới mục tiêu 100% phương tiện sử dụng năng lượng sạch vào năm 2030.

Sau khi TP.HCM hoàn tất sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, Sở Xây dựng đang tiến hành điều chỉnh đề án theo quy mô mở rộng, dự kiến sẽ trình HĐND TP.HCM vào quý IV/2025.

Giai đoạn 2 của đề án sẽ triển khai các chính sách hỗ trợ thu mua, đổi xe cũ và ưu đãi cho người dân, doanh nghiệp khi chuyển sang sử dụng xe điện. Đồng thời, thành phố sẽ nghiên cứu quy hoạch phân vùng giao thông ưu tiên cho các phương tiện sử dụng điện và năng lượng tái tạo tại khu vực trung tâm TP.HCM, huyện Cần Giờ và Côn Đảo.

Hiện tại, TP.HCM đang quản lý hơn 9,6 triệu phương tiện giao thông, bao gồm khoảng 8,6 triệu xe máy và hơn 1 triệu xe ôtô. Sau khi sáp nhập, tổng số phương tiện có thể vượt 11 triệu chiếc. Trong bối cảnh đó, việc phát triển hạ tầng trạm sạc trở thành yếu tố then chốt để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi phương tiện sang điện.

Trước thực trạng này, HIDS đề xuất đến năm 2028, TP.HCM cần phát triển khoảng 3.000 điểm sạc và trạm đổi pin, ưu tiên bố trí tại các vị trí chiến lược như cây xăng, bãi giữ xe công cộng, trung tâm thương mại và công viên.

Song song đó, Trung tâm Quản lý Giao thông Công cộng (thuộc Sở Xây dựng TP.HCM) đang phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai đầu tư 19 trạm sạc lớn dành riêng cho xe buýt điện, tận dụng tối đa quỹ đất hiện có tại các bến bãi. Các trạm này dự kiến sẽ phục vụ gần 700 xe điện thuộc 47 tuyến xe buýt trợ giá, với tổng vốn đầu tư khoảng 400 tỷ đồng, đưa vào vận hành từ năm 2027.

Sở Công Thương TP.HCM cũng cho biết sẽ phối hợp chặt chẽ với ngành điện để bảo đảm nguồn cung ổn định cho các trạm sạc, đồng thời từng bước nâng cấp hệ thống điện tại các khu vực có nguy cơ quá tải.

Hưng Nhật