TP.HCM hướng tầm nhìn mới là siêu đô thị đa cực, bám sông, hướng biển

Ngày 13-8, UBND TP.HCM tổ chức hội nghị lấy ý kiến các chuyên gia, nhà khoa học, trí thức tiêu biểu góp ý dự thảo văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ TP.HCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030.

Toàn cảnh hội nghị góp ý. Ảnh: NGUYỆT NHI

TP.HCM cần bám sông, hướng biển

Tại hội nghị, TS Trần Du Lịch chia sẻ với kinh nghiệm của người tham gia biên tập văn kiện Đại hội Đảng bộ TP.HCM trong năm nhiệm kỳ, dự thảo Báo cáo chính trị của TP.HCM được biên tập khá tốt, đặc biệt tích hợp ba trong một, gồm báo cáo kinh tế - xã hội, báo cáo chính trị và xây dựng Đảng, súc tích, ngắn gọn.

TS Trần Du Lịch nhìn nhận báo cáo chính trị đã đánh giá đúng các thành tựu, cũng như chỉ rõ yếu kém, hạn chế, “không tô hồng, không bôi đen”. 10 nhiệm vụ trong nhiệm kỳ tới đã cơ bản thể hiện tinh thần tiên phong thực hiện bộ tứ trụ cột của đất nước. TP.HCM là nơi có điều kiện tốt nhất để thực hiện hiệu quả bộ tứ nghị quyết này.

TS Trần Du Lịch nói về định hướng siêu đô thị đa trung tâm, bám sông, hướng biển. Ảnh: NGUYỆT NHI

Góp ý về mục tiêu tăng trưởng, ông cho rằng cần thể hiện được mục tiêu tăng trưởng hai con số, cho thấy quyết tâm chính trị, khát vọng của TP.

“Mục tiêu 10% là khá dè dặt với tình hình hiện nay” – TS Lịch nói và nhìn nhận nếu tình hình thế giới thuận lợi, triển khai bộ tứ trụ cột đạt kết quả cao thì mục tiêu hai con số là không khó nhưng ngược lại thì 9-10% là đã khó. Ông đề nghị TP điều chỉnh lên 10,5-11%, thể hiện sự quyết tâm, tinh thần tiên phong trong kỷ nguyên mới.

Báo cáo chính trị lần này là kim chỉ nam định hướng cho việc quy hoạch lại TP trên không gian mới và không gian đô thị. Do đó, cần nói rõ triết lý phát triển TP sắp tới, phù hợp với một đô thị lớn, tầm cỡ như TP.HCM. Đây cũng là đầu bài, định hướng cho quy hoạch.

“Trên cơ sở lợi thế về không gian phát triển và thế mạnh về địa - kinh tế, TP cần tập trung quy hoạch phát triển siêu đô thị đa trung tâm, bám theo sông và hướng biển trong dòng chảy của kỷ nguyên mới” – ông Trần Du Lịch nói và khẳng định đây là thời cơ để TP.HCM nâng cao vị trí, vai trò đối với cả nước và khẳng định vị thế tương xứng với khu vực và thế giới.

Về chủ đề Đại hội, TS Lịch cho rằng cần đưa khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và kinh tế tư nhân thành động lực phát triển; huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực để TP.HCM tiên phong cùng cả nước trong kỷ nguyên mới.

Theo TS Trần Du Lịch, dự thảo báo cáo chính trị cần bổ sung cụ thể hơn về đặc điểm tình hình của hai tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Dương trước sáp nhập, trong đó có những yếu tố năng động, sáng tạo cần được tiếp tục phát huy.

Ông cho rằng cần bổ sung yếu tố phát huy truyền thống, năng động, sáng tạo vốn có của người dân TP cũng như sự tin tưởng của người dân đối với sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, đặc biệt trong giai đoạn đại dịch COVID-19.

TS Vũ Thành Tự Anh, nguyên Giám đốc Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, góp ý về mục tiêu tăng trưởng 10% của TP.HCM. Ảnh: NGUYỆT NHI

Góp ý về mục tiêu tăng trưởng 10% của TP.HCM, TS Vũ Thành Tự Anh, nguyên Giám đốc Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, cũng nhìn nhận đây là mục tiêu có tính khát vọng, quyết tâm chính trị của TPHCM.

Tuy nhiên, mục tiêu này cần đi kèm với chính sách, phương án huy động, phân bổ nguồn lực và hệ quả về kinh tế vĩ mô, quản lý rủi ro. “Chúng ta muốn đi nhanh thì cần bộ thắng tốt, động cơ tốt, bảo hiểm tốt” - TS Vũ Thành Tự Anh nói.

Ông nhìn nhận TP.HCM mới có lợi thế về quy mô lớn, sự đa dạng và bổ trợ giữa ba địa phương cũ. Để tận dụng lợi thế này cần có chiến lược tích hợp, quản trị hệ thống và hạ tầng kết nối tốt.

Ông cũng đồng tình trụ cột phát triển TP.HCM thời gian tới vẫn là chuyển đổi số, phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và kinh tế tư nhân. Để tăng trưởng cao, TP vẫn cần dựa vào công nghiệp công nghệ cao, không thâm dụng lao động, không đánh đổi môi trường…

TS Nguyễn Trọng Hoài, nguyên Phó hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế TP.HCM. Ảnh: NGUYỆT NHI

TS Nguyễn Trọng Hoài, nguyên Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế TP.HCM, nói trong trường hợp bối cảnh trong nước, quốc tế thuận lợi thì mục tiêu tăng trưởng 10% không khó đối với TP.HCM. Tuy nhiên, địa phương cần tính đến các kịch bản không khả quan. Ông đề xuất TP cần chú trọng đào tạo nhân lực có kỹ năng công nghệ đáp ứng yêu cầu kỷ nguyên mới.

Phát triển đô thị đa cực

Đánh giá TP.HCM đang đứng trước cục diện mới, TSKH.KTS Ngô Viết Nam Sơn cho rằng văn kiện cần làm rõ định hướng chiến lược mới của TP, nhất là về quy hoạch.

Theo ông, TP.HCM mới đã trở thành tiểu vùng siêu đô thị, sắp tới, chỉ cần kết nối tốt với Đồng Nai, Tây Ninh sẽ có vùng đô thị rất mạnh. Do vậy, quy hoạch của TP.HCM cần được làm lại chứ không thể cứ “cộng 3 cái lại là xong”, qua đó hướng tới tầm nhìn đột phá để phát triển mạnh hơn, đạt tăng trưởng hai con số.

TSKH.KTS Ngô Viết Nam Sơn nhấn mạnh việc phát triển đô thị đa cực. Ảnh: NGUYỆT NHI

Thời gian tới, TP.HCM vẫn phát triển theo hướng đô thị đa trung tâm, đa cực. Cụ thể, cực trung tâm TP.HCM đóng vai trò trung tâm kinh tế tài chính, đào tạo nhân lực, kết nối toàn cầu, sáng tạo khởi nghiệp, cung cấp nhân lực, tài chính cho cả vùng đô thị lớn.

Cực Bình Dương lâu nay đã có thế mạnh phát triển công nghiệp, dù thu nhập cao nhưng chưa đóng góp cho ngân sách nhiều nên cần phát triển công nghiệp công nghệ cao. Cực Bà Rịa - Vũng Tàu cần phát triển kinh tế biển, hệ thống cảng biển kết nối cảng sông, phát triển đô thị cảng biển, du lịch biển từ Cần Giờ sang Vũng Tàu, Hồ Tràm, Long Hải và kéo dài.

“Ba cực này cần phát triển trong mối tương quan, liên kết chặt chẽ với nhau. Đây là điều lâu nay TP.HCM muốn nhưng chưa làm được” – ông nói.

TSKH Ngô Viết Nam Sơn nhấn mạnh TP cần thu hút nguồn vốn xã hội hóa để phát triển trục hạ tầng chiến lược đa phương thức. “Việc này lâu nay các địa phương mạnh ai nấy làm nhưng giờ chúng ta đã có lực để làm” – ông nêu và gợi ý phát triển hệ thống cảng sông liên kết với nhau nối ra cảng biển, kết nối cụm cảng Cái Mép - Thị Vải - Cần Giờ thành chuỗi logistics. Chưa kể, cần phát triển đường sắt kết nối với các khu công nghiệp, hệ thống đường bộ Vành đai 1, 2, 3, 4.

Các chuyên gia trao đổi bên lề hội nghị. Ảnh: NGUYỆT NHI

“Vành đai 4 hiện chạy đến xa lộ Biên Hòa, Vũng Tàu, tuy nhiên với tầm nhìn mới Vành đai 4 cần chạy tới cảng Cái Mép - Thị Vải - Cần Giờ và băng qua Cần Giờ, giúp việc liên kết vùng hiệu quả” – ông phân tích.

Ngoài ra, TP.HCM có hoàn toàn có thể phát triển trục TOD kết nối từ TP.HCM đến Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu cũ, một mặt giúp giãn dân lên khu vực Bình Dương, một mặt kết nối sân bay Long Thành.

LÊ THOA