TP.HCM hướng tới vai trò trung tâm kinh tế số và đổi mới sáng tạo hàng đầu khu vực
Với Chương trình thúc đẩy phát triển kinh tế số giai đoạn 2026–2030, TP.HCM xác định hạ tầng số, dữ liệu và nguồn nhân lực chất lượng cao là những trụ cột then chốt nhằm đổi mới mô hình tăng trưởng và nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế đô thị.
UBND TP.HCM vừa ban hành Chương trình thúc đẩy phát triển kinh tế số Thành phố giai đoạn 2026–2030, với tầm nhìn đến năm 2030 đưa TP.HCM trở thành siêu đô thị toàn cầu hiện đại, trung tâm kinh tế số và đổi mới sáng tạo hàng đầu của Việt Nam, giữ vai trò đầu tàu phát triển kinh tế – tài chính, khoa học – công nghệ của khu vực Đông Nam Á.
Chương trình được xác định là một trong những trụ cột chiến lược nhằm đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh của nền kinh tế Thành phố trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra sâu rộng trên toàn cầu.
Kinh tế số là động lực tăng trưởng mới
Theo Chương trình, mục tiêu tổng quát là nâng cao năng suất và chất lượng tăng trưởng kinh tế trên nền tảng số hóa toàn diện các ngành, lĩnh vực, đồng thời phát triển mạnh các ngành kinh tế số lõi, hình thành và mở rộng các mô hình kinh doanh mới dựa trên công nghệ số.
TP.HCM đặt trọng tâm xây dựng hệ sinh thái số bền vững, bảo đảm an toàn thông tin, an ninh mạng, qua đó phát huy vai trò tiên phong của Thành phố trong triển khai mô hình tăng trưởng mới gắn với khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
Chương trình cũng nhấn mạnh yêu cầu phát triển kinh tế số phải gắn chặt với cải thiện chất lượng sống của người dân, nâng cao hiệu quả quản trị đô thị, tăng năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp và khả năng hội nhập quốc tế của nền kinh tế Thành phố.
Lộ trình cụ thể đến năm 2026 và 2030
Chương trình xác định các chỉ tiêu phát triển kinh tế số theo hai mốc thời gian then chốt.
Đến năm 2026, kinh tế số phấn đấu chiếm khoảng 18,5% GRDP; tỷ trọng kinh tế số trong từng ngành, lĩnh vực đạt tối thiểu 13,4%. Thương mại điện tử chiếm ít nhất 13,4% tổng mức bán lẻ; trên 93% cảng biển ứng dụng nền tảng số trong quản trị và khai thác.
Cùng với đó, tỷ lệ cơ sở du lịch, nhà máy, trang trại và hợp tác xã nông nghiệp sử dụng nền tảng số tiếp tục được mở rộng; nhân lực kinh tế số đạt trên 2% lực lượng lao động, từng bước hình thành đội ngũ lao động có kỹ năng số đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế mới.
Đến năm 2030, kinh tế số dự kiến đóng góp 30–40% GRDP; tỷ trọng kinh tế số trong từng ngành đạt tối thiểu 20%; thương mại điện tử chiếm ít nhất 20% tổng mức bán lẻ.
Thành phố đặt mục tiêu phát triển ít nhất một sàn giao dịch dữ liệu, hai trung tâm dữ liệu, hai khu công nghệ số tập trung; 100% cảng biển ứng dụng nền tảng số; tối thiểu 50% nhà máy, cơ sở du lịch, cửa hàng bán buôn – bán lẻ, trang trại và hợp tác xã nông nghiệp áp dụng nền tảng số trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Đáng chú ý, TP.HCM hướng tới hình thành từ 2 đến 5 doanh nghiệp công nghệ số mới có năng lực cung cấp sản phẩm, dịch vụ nền tảng và xuất khẩu ra thị trường quốc tế, qua đó nâng cao vị thế của doanh nghiệp công nghệ Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Năm nhóm nhiệm vụ trọng tâm
Để hiện thực hóa các mục tiêu trên, Chương trình đề ra 5 nhóm nhiệm vụ trọng tâm.
Thứ nhất, hoàn thiện chính sách và thể chế phát triển kinh tế số, trong đó chú trọng xây dựng hành lang pháp lý cho các mô hình kinh doanh số mới, triển khai cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox), tạo không gian chính sách linh hoạt cho đổi mới sáng tạo.
Thứ hai, phát triển hạ tầng số và thúc đẩy kinh tế số đa ngành, trọng tâm là công nghiệp công nghệ cao và dịch vụ số. Thành phố ưu tiên đầu tư trung tâm dữ liệu, mạng 5G/6G, logistics thông minh, kinh tế biển và cảng số; đồng thời đẩy mạnh chuyển đổi số trong các ngành công nghiệp chủ lực, dịch vụ, nông nghiệp, tài chính số và thương mại điện tử xuyên biên giới.
Thứ ba, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực số, thông qua đào tạo chuyên sâu, liên kết chặt chẽ giữa cơ sở đào tạo và doanh nghiệp, thu hút chuyên gia trong và ngoài nước, phổ cập kỹ năng số cho người dân và xây dựng văn hóa số toàn diện trong xã hội.
Thứ tư, xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quy mô quốc tế, với các khu công nghệ, trung tâm R&D, quỹ đầu tư mạo hiểm, sàn giao dịch công nghệ và các chương trình hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo.
Thứ năm, tăng cường hợp tác, liên kết trong nước và quốc tế, chủ động hội nhập sâu vào các mạng lưới kinh tế số khu vực và toàn cầu, thu hút nguồn lực tri thức, công nghệ và vốn đầu tư chất lượng cao.
Tạo nền tảng cho tăng trưởng bền vững
Để bảo đảm triển khai hiệu quả Chương trình, UBND TP.HCM thành lập Tổ Triển khai phát triển kinh tế số, đồng thời ưu tiên bố trí nguồn lực ngân sách, khuyến khích hợp tác công – tư, tăng cường liên kết vùng và đẩy mạnh hội nhập quốc tế.
Với định hướng rõ ràng, lộ trình cụ thể và cơ chế triển khai đồng bộ, Chương trình thúc đẩy phát triển kinh tế số giai đoạn 2026–2030 được kỳ vọng sẽ tạo nền tảng vững chắc để kinh tế số trở thành động lực tăng trưởng bền vững, góp phần nâng tầm vị thế TP.HCM trong bản đồ kinh tế số của Việt Nam và khu vực Đông Nam Á.
